Ronda: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Zwiedzanie najbardziej malowniczo położonego miasta Andaluzji

Gdybyśmy mieli wybrać jedno z najpiękniej położonych miast w Europie, z całą pewnością położona w Andaluzji Ronda znalazłaby się w czołówce naszej listy. To liczące mniej niż 40 tysięcy mieszkańców miasto leży na wysokości niemal 700 metrów (stąd też przydomek Orle Gniazdo), a nową i starą część oddziela wysoki na ponad 100 metrów wąwóz El Tajo.

Większą rozpoznawalność Ronda zaczęła zyskiwać w XIX wieku, kiedy artyści oraz arystokraci rozpoczęli odkrywanie mniej znanych zakątków kontynentu podczas swoich podróży znanych dziś pod nazwą Grand Tour. Miasto zyskało swoich ambasadorów w osobach Alexandre Dumasa, Orsona Wellsa czy Ernesta Hemingwaya, którzy rozsławili je na świecie.

Jak zwiedzać Rondę?

Z perspektywy turysty Ronda składa się z dwóch obszarów. Są to:

• Stare Miasto lub inaczej La Ciudad (dosłownie miasto), gdzie dominuje co prawda zabudowa nowożytna, ale odnajdziemy też ślady po czasach, kiedy Ronda znajdowała się pod rządami Arabów. To właśnie tu mieści się zdecydowana większość największych atrakcji.
• Nowe Miasto (El Mercadillo) - obszar ten wykorzystywany był już w czasach arabskich, kiedy znajdowało się tam m.in. targowisko, stąd też jego dzisiejsza nazwa - El Mercadillo to dosłownie targ. Dopiero jednak budowa Nowego Mostu (Puente Nuevo) dała impuls do rozwoju tej części Rondy. Niemal cała zabudowa obszaru Mercadillo powstawała od XVIII wieku w górę i posiada typowo hiszpański liniowy układ.

Obie części miasta przedzielone są głębokim wąwozem, przez który przerzucono kilka mostów. Najbardziej znanym z nich jest monumentalny Nowy Most (Puente Nuevo). Jeśli zabytek ten weźmiemy za nasz punkt odniesienia, to najważniejsze atrakcje i ciekawe miejsca znajdują się w promieniu do jednego kilometra od niego.

Dla niektórych niedogodnością w zwiedzaniu Rondy mogą być nierówności - w wielu miejscach będziemy schodzić w dół lub wchodzić pod górę. Mimo wszystko wydaje się nam, że nawet osoby w słabej formie fizycznej nie powinny mieć żadnego problemu ze zwiedzaniem miasta.

Co warto zobaczyć w Rondzie? Największe atrakcje oraz zabytki

Puente Nuevo - największy symbol Rondy

Trudno o bardziej rozpoznawalną budowlę w mieście od monumentalnego Nowego Mostu (Puente Nuevo) z XVIII wieku. Konstrukcja została przerzucona nad głębokim na ponad 100 m wąwozem El Tajo, który jak już wspomnieliśmy rozdzielaja starą i nową część miasta. Spacer po moście należy do najpopularniejszych atrakcji Rondy, ale chcąc zobaczyć go w całej okazałości powinniśmy udać się na któryś z punktów widokowych. Od strony wschodniej najlepiej widać go z Ogrodów Cuenca (taras Mirador De Cuenca), a od strony wschodniej z punktu widokowego Mirador puente nuevo de Ronda (współrzędne: 36.739386, -5.167483), do którego musimy jednak zejść kawałek ścieżką.

Spacer po wąwozie El Tajo

Szeroki na około 50 m wąwóz El Tajo wydrążony został przez rzekę Guadaletin, jeden z dopływów Segury. Przez wieki stanowił on naturalną osłonę miasta i skutecznie bronił do niego dostępu.

Nie każdy z turystów przygotowujących plan zwiedzania Rondy zdaje sobie sprawę, że do wąwozu możemy zejść. Trasa rozpoczyna się po zachodniej stronie La Ciudad, na końcu placu Plaza de María Auxiliadora (położenie: 36.738168, -5.167071). Początkowa część trasy to zwykła droga, która zaprowadzi nas do wspomnianego w poprzednim punkcie punktu widokowego na Ponte Nuevo.

Plaza de Toros - arena walk byków w Rondzie

Ronda wśród Hiszpanów znana jest jako jedno z najważniejszych miast w historii korridy, czyli tzw. walk z bykami. Stąd wywodzą się aktualne zasady tych zawodów i to właśnie tutaj Francisco Romero pierwszy raz walczył z bykiem na własnych nogach zamiast na koniu. Z Rondy pochodzą także najznamienitsze rody w historii tych zmagań.

Nie powinno więc dziwić, że do najważniejszych zabytków Rondy zalicza się Plaza de Toros - czyli arena walk byków. Ta imponująca konstrukcja z drugiej połowy XVIII wieku i jest chlubą miejscowych.

Chociaż arena nie należy do największych w Hiszpanii (może pomieścić "tylko" około 5000 widzów), posiada największą arenę - czyli okrągły plac ubity piaskiem, zwany w języku hiszpańskim rueda. Jego średnica wynosi aż 66 m.

Nie przegap szansy spojrzenia na arenę z góry!

Aby móc spojrzeć na arenę z góry, warto udać się do restauracji Panoramico znajdującej się w hotelu Catalonia Ronda. Restauracja mieści się na 4 piętrze, a jej taras wychodzi bezpośrednio na Plaza de Toros. Ceny na miejscu może nie są najniższe, ale widoki na pewno nam to zrekompensują. Najlepiej wpaść tu chwilę przed zachodem słońca.

Więcej punktów widokowych: Punkty widokowe Rondy

Mirador de Ronda

Na zachód od areny znajdziemy kilka atrakcji: mały park z rzeźbami, otwarty teatr skierowany w stronę wąwozu El Tajo oraz najbardziej oryginalny z punktów widokowych Rondy - Mirador de Ronda. Jest to platforma widokowa wychodząca poza krawędź zbocza.

Jeśli ruszymy stąd na północ ulicą Paseo Blas Infante dojdziemy do przyjemnego ogrodu Alameda Del Tajo. Przy okazji niemal cała zachodnia część Paseo Blas Infante jest tarasem widokowym.

La Ciudad - spacer po najstarszej części Rondy

La Ciudad (Miasto) to najstarsza część Rondy, która prężnie rozwijała się w czasach arabskich. Gdzieniegdzie można spotkać też określenie Ciudad Vieja, co oznacza po prostu "stare miasto".

Do dziś nie zachowało się wiele okresu panowania Maurów. Większość zabudowy pochodzi z XVII i XVIII wieku, chociaż przy wielu budynkach wykorzystano fundamenty i fragmenty budowli arabskich. Najważniejszymi zabytkami z tamtego okresu są łaźnie, podziemny kompleks La Mina, wieża będąca kiedyś minaretem oraz dziedziniec w Pałacu Mondragon - wszystkie z nich opisaliśmy w dalszej części artykułu.

Kościół Santa María la Mayor (Iglesia de Santa María la Mayor)

Najważniejszy z kościołów Rondy, kościół Santa María la Mayor, znajduje się mniej więcej pośrodku historycznego starego miasta. Świątynia powstała po rekonkwiście, w miejscu głównego meczetu.

Kościół jest swoistą mieszanką stylów. Od razu po zdobyciu miasta dawny meczet przebudowano na modłę gotycką, ale z zachowaniem oryginalnego XIII-wiecznego układu i niektórych oryginalnych elementów, np. niszy modlitewnej (mihrab). Kolejny etap przebudowy nastąpił po trzęsieniu ziemi w 1580 roku. Zdecydowano wtedy o rozbudowie świątyni w stronę północną, prace trwały aż do XVIII wieku - stąd widoczne zarówno elementy renesansowe, jak i barokowe.

Wnętrze świątyni na dwa obszary przedziela chór. W pierwszych wiekach po zdobyciu miasta część północną zajmowała arystokracja, a część południową reszta mieszkańców. Będąc w środku warto poszukać intrygujących malowideł na zachodniej ścianie. W kościele możemy wejść też do zakrystii i małego skarbca na pierwszym piętrze.

Łaźnie arabskie (Baños Árabes)

Niedaleko starego miasta, na obszarze dawnej dzielnicy garbarskiej (działały tam zakłady wyprawiające surowe skóry), w XX wieku odkryto jedne z najlepiej zachowanych arabskich łaźni w tej części Hiszpanii. Kompleks powstał w XIII lub XIV wieku i biorąc pod uwagę jego rozmiar były to prawdopodobnie najważniejsze z miejskich łaźni. Budynek podzielony był na trzy pomieszczenia - z gorącą, ciepłą i zimną wodą - oddzielonymi od siebie przejściami w kształcie podkowy. Woda dostarczana była niewielkim akweduktem, z użyciem koła (noria) umiejscowionego na jednej z wież. W środku intrygują małe otwory w suficie w kształcie gwiazd.

Most Arabski (Puente Árabe)

Niedaleko łaźni znajduje się Most Arabski (Puente Árabe), który znany jest również jako Most Rzymski. Jest to najstarsza z trzech przepraw prowadzących do starego miasta, chociaż architektonicznie nic nie wskazuje na to, że pierwotnie most ten powstał w czasach rzymskich.

Most przez wieki był wielokrotnie przebudowywany i remontowany po powodziach oraz innych zniszczeniach, ale nadal widoczne są na nim oryginalne elementy podstawy z czasów arabskich.

Plaza Duquesa de Parcent oraz ratusz (Ayuntamiento)

Wspomniany chwilę wcześniej kościół Santa María la Mayor stoi przy najprzyjemniejszym placu starego miasta - Plaza Duquesa de Parcent. W czasach arabskich znajdowała się tu Medina, czyli najważniejszy obszar miasta z meczetem, targiem i innymi budynkami użyteczności publicznej.

Po wschodniej stronie placu wznosi się miejski ratusz, który charakteryzuje unikalna fasadą z kolumnami i łukami. Budynek w którym działa miejski magistrat powstał w 1734 roku i początkowo mieściły się tu wojskowe koszary. Kompleks zbudowano na bazie dawnego targowiska, którego początki sięgały prawdopodobnie czasów arabskich.

Pałac Mondragon (Palacio de Mondragon) - muzeum Rondy

Głównie muzeum miejskie (Museo Municipal) mieści się w jednym z najpiękniejszych budynków La Ciudad - w Pałacu Mondragon (Palacio de Mondragon). Kompleks istniał już w czasach arabskich, na co wskazuje układ wokół głównego dziedzińca (patio), i był najważniejszą z siedzib mauretańskich władców. Po rekonkwiście w pałacu zatrzymali się Ferdynand oraz Izabela Katoliccy. W czasach chrześcijańskich kompleks został niemal całkowicie przebudowany w stylu mudéjar (mieszanka stylu europejskiego z arabskimi zdobieniami), a najważniejszym śladem po mauretańskiej historii tego miejsca jest właśnie wewnętrzny dziedziniec.

Patio zachowało się w dobrym stanie i możemy zobaczyć na nim oryginalnie zdobienia oraz elementy z czasów mauretańskich.

La Mina i ogrody Palacio del Rey Moro

Północno-wschodnia część starego miasta kryje jeden z sekretów Rondy - podziemny kompleks La Mina (dosłownie Kopalnia). Miejsce to powstało w czasach arabskich i wykorzystywano je do transportu wody z wąwozu El Tajo i rzeki Guadaletin do miasta.

Wybierając się do podziemnych tuneli przejdziemy przez ogrody stworzone przy XVIII-wiecznej willi Palacio del Rey Moro (Pałac Króla Maurów). Nie sugerujmy się jednak nazwą - willa powstała dopiero w XVIII wieku.

Muzeum Bandytów (Museo del Bandolero) - unikatowa atrakcja Rondy

W Rondzie znajdziemy różnorodne muzea, jednak to Muzeum Bandytów (Museo del Bandolero) jest najbardziej nietypowych z nich. Poświęcono je lokalnym bandytom, którzy działali przez wiele wieków i trudno przypisać ich do konkretnego okresu w historii Hiszpanii. W czasach arabskich grasowali głównie na granicy, a po rekonkwiście na górskich trasach i przeprawach pomiędzy ważnymi ośrodkami. Najważniejszym okresem dla Bandolero był XVIII i XIX wiek, kiedy to stali się wręcz częścią andaluzyjskiej kultury.

Pomimo agresywnej działalności lokalni bandyci byli popularni wśród biedniejszej część społeczeństwa - czasem dzielili się swoimi łupami, często bronili swoich sąsiadów z okolicznych miast, walczyli też z wojskami francuskimi na początku XIX wieku. Wielu pisarzy pisało o nich jak o bohaterach tamtych czasów, Bandoleros byli fenomenem w podobnej skali co Robin Hood w Anglii. Pamiętajmy jednak, że ich działalność nie była jedynie charytatywna - oprócz napadów praktykowali też porwania i zwyczajne morderstwa.

Ich taktyką podczas walki z regularnymi oddziałami wojskowymi była guerilla, czyli partyzantka z szybkimi atakami i jeszcze szybsza powrotem do wcześniejszych pozycji. W ten sposób walczyli z Francuzami w latach 1807-1814 i właśnie wtedy pierwszy raz użyto określenia guerilla, które później rozprzestrzeniło się po hiszpańskojęzycznej części świata. Guerilla to po prostu zdrobnienie od słowa guerra (wojna).

Fortyfikacje miejskie - Brama Almocábara i inne ślady dawnych murów obronnych

W czasach arabskich Ronda otoczona była z niemal wszystkich stron murami obronnymi, a dostęp do miasta możliwy był tylko przez którąś z bram. Do dziś zachowała się część fortyfikacji, w tym:

• Mury La Cijara z bramą o charakterystycznym kształcie arabskiej podkowy (Murallas de La Cijara),
• Brama Almocábara (Puerta de Almocábar) z fragmentem murów służących jako punkt widokowy,
• Mury Albacara (Murallas de Albacara).

El Mercadillo - ulica handlowa Carrera Espinel

Na obszarze El Mercadillo, czyli nowego miasta, warto zanotować sobie jeszcze dwa kolejne miejsca warte uwagi. Najważniejszą ulica handlową Rondy jest długa na kilometr Carrera Espinel. Wzdłuż ulicy ciągnie się szereg sklepów i restauracji. Ceny w tych drugich są dość wysokie i czasem wystarczy odbić trochę w bok, by znaleźć knajpki lub bary tapas z cenami na każdą kieszeń i bardziej autentyczną atmosferą.

Carrera Espinel podnosi się lekko w górę od zachodu na wschód. Wśród miejscowych zyskała przydomek Ulicy Piłki/Kuli. Gdy dawniej w mieście pojawił się śnieg, to młodsi mieszkańcy formowali kulę i puszczali ją po całej długości ulicy.

Ogrody Cuenca

Innym dobrym miejscem na odpoczynek po stronie nowego miasta są Ogrody Cuenca (Jardines de Cuenca), które ciągną się wzdłuż zbocza po wschodniej stronie wąwozu El Tajo. Ogrody powstały w 1975 roku i miały uwiecznić nawiązanie partnerstwa pomiędzy Rondą a oddaloną o ponad 600 kilometrów Cuencą. Ogrody składają się z ponad 20 tarasów, z których rozpościera się widok na: wąwóz, stare miasto i oba najważniejsze miejskie mosty. Wchodząc wejściem od strony Starego Mostu musimy przejść kawałek i pokonać trochę schodów, żeby dostać się do północnej części ogrodu, skąd zobaczymy Nowy Most.

Łuk Filipa V i Stary Most (Puente Viejo)

Łuk Filipa V znajduje się prawdopodobnie w miejscu, gdzie w czasach arabskich stała jedyna brama prowadząca do miasta od strony wschodniej. Współczesna konstrukcja powstała jednak dopiero w 1742 roku.

Spacerując od łuku w dosłownie chwilę dojdziemy do Starego Mostu (Puente Viejo). Przeprawa składa się z jednego łuku i jest dość wąska. Most jest dobrym punktem widokowym i z reguły nie ma na nim tłumów.

Stary Most, mimo swojej nazwy, nie jest wcale aż tak wiekowy, gdyż powstał w XVI wieku. Jego celem, podobnie jak Nowego Mostu, było połączenie starego miasta z prężnie rozwijającym się obszarem Mercadillo. Historycy zakładają jednak, że w miejscu tym już wcześniej istniał most zbudowany przez Maurów lub Rzymian, ale został zniszczony podczas którejś z klęsk żywiołowych.

Atrakcje w Rondzie poza utartym Szlakiem

Casa Don Bosco

Casa Don Bosco, a dokładniej Casa de San Juan Bosco, to jedna z ciekawszych i często omijanych atrakcji Rondy. Willa powstała całkiem niedawno, na początku XX wieku, i wyróżnia się modernistycznym stylem oraz wystrojem.

Po wejściu do środka możemy przejść przez 3 pokoje z zachowaną oryginalną dekoracją i meblami oraz pięknym drewnianym kominkiem. Po zwiedzeniu pomieszczeń wyjdziemy do ogrodu, który jest położony bezpośrednio nad wąwozem El Tajo. Ogród wyróżnia się piękną fontanną oraz niewielkim tarasem wystającym poza krawędź wąwozu. Z tarasu dojrzymy Nowy Most, a z całego ogrodu będziemy mieć świetne widoki na okoliczne wzgórza.

Casa Don Bosco jest idealnym miejsce na krótki odpoczynek. I całkiem możliwe, że w środku znajdziemy się z dala od tłumów turystów.

Pałac kongresowy (Palacio de Congresos)

Zaraz za Nowym Mostem wznosi się Pałac Kongresowy (Palacio de Congresos). Kompleks powstał w budynkach klasztoru Santo Domingo, który zbudowano niedługo po zdobyciu miasta. Mało osób zdaje sobie sprawę, że część kompleksu za niewielką opłatą udostępniona jest do zwiedzania. Nie powinniśmy jednak po tej atrakcji oczekiwać cudów.

W środku wejdziemy do kościoła z ciekawym drewnianym sufitem i fragmentami oryginalnych fresków. Zobaczymy też wystawę zdjęć (m.in. okolica oraz znane postacie odwiedzające miasto) i wystawę makiet ważnych miejskich budynków. Czasami na terenie pałacu odbywają się też wystawy tymczasowe.

Pałac Salvatierra (Palacio del Marqués de Salvatierra)

Dosłownie kilka kroków od wejścia do ogrodów Palacio del Rey Moro stoi Pałac Salvatierra (Palacio de Salvatierra), który może pochwalić się jedną z najpiękniejszych fasad w całej Rondzie. Budynek istniał w tym miejscu już w czasach arabskich, ale jego wygląd jest efektem przebudów z czasów chrześcijańskich, zwłaszcza tej w XVIII wieku. Głównym atrybutem pałacu jest bogato zdobione wejście, nad którym wznosi się balkon, a także górują herb wraz z czterema azteckimi telamonami.

Niestety, dom jest w rękach prywatnych i nie można go zwiedzić.

Muzeum Lara (Casa Palacio Museo Lara)

Museo Lara mieści się w dawnym pałacu i jest prywatną inicjatywą Juan Antonio Lary, który swoją kolekcję gromadził przez większość dorosłego życia. Muzeum nie skupia się na jednym okresie w historii Hiszpanii, chociaż lwia część eksponatów jest datowana na okres pomiędzy XVII i XIX wiekiem.

W środku czeka na nas kilkanaście pomieszczeń z najróżniejszymi eksponatami, w tym zegarami, bronią, znaleziskami archeologicznymi, odwzorowaną XVIII-wieczną bodegą czy instrumentami naukowymi. W środku dowiemy się też więcej o inkwizycji (częścią kolekcji są m.in. narzędzia tortur) oraz o tym jak w średniowieczu postrzegano wiedźmy i inne stworzenia. Sam Lara mieszkał nad muzeum.

Minaret św. Sebastiana (Alminar de San Sebastián)

Charakterystyczna wieża jest jedną z ostatnich pozostałości po arabskiej zabudowie w La Ciudad. Przed rekonkwistą w miejscu wieży stał prawdopodobnie niewielkie meczet, który po zdobyciu miasta przez chrześcijan zamieniono na kościół pod wezwaniem św. Sebastiana. Dziś z oryginalnej budowli zachował się jedynie minaret, czyli wieża, z której Arabowie byli wzywani na modły. Pozostała część świątyni została prawdopodobnie zniszczona w trakcie powstania przeciw władcom Kastylijskim pod koniec XVI wieku.

Będąc na miejscu możemy przyjrzeć się typowo arabskiemu kształtowi drzwi w formie podkowy oraz innym zdobieniom.

Muzeum Unicaja Joaquín Peinado (Museo Unicaja Joaquín Peinado)

Na obszarze starego miasta znajdziemy też jedno niewielkie muzeum sztuki. Placówka poświęcona jest lokalnemu artyście, Joaquín Ruiz-Peinado Vallejo, który tworzył w XX wieku i reprezentował sztukę współczesną.

Placówka działa w jednej z historycznych willi Rondy - w Pałacu Moctezuma (Palacio de los Marqueses de Moctezuma). W środku znajdziemy typowy dla Rondy układ z dwoma dziedzińcami. Ciekawą częścią kompleksu jest zaadoptowana neogotycka kaplica z początku XX wieku.

W muzeum, w trzech pomieszczeniach, przedstawiono historię artysty, jego prace oraz szkice. Muzeum jest zamknięte w niedzielę.

Ronda - wskazówki i informacje praktyczne

Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Rondy?

Większość turystów wpada do Rondy na kilka godzin lub w najlepszym wypadku na cały dzień. Naszym zdaniem najlepiej zostać w Rondzie przynajmniej na jedną noc. Czym bliżej wieczora tym mniej jednodniowych turystów i dopiero wtedy możemy nacieszyć się autentyczną atmosferą miasta. Zostając w Rondzie na noc możemy też bez problemu wstać rano i zobaczyć miasto o wschodzie słońca.

Innym istotnym czynnikiem jest ilość atrakcji, a tych w Rondzie naprawdę nie brakuje. Jeśli chcemy zwiedzić wszystkie najważniejsze z nich to najlepiej zaplanować na to przynajmniej dwa dni.

Punkt informacji turystycznej

Oficjalny punkt informacji turystycznej Rondy (Oficina Municipal de Turismo de Ronda) znajdziemy w budynku naprzeciwko Plaza del Toros (po południowej stronie).

Drugi punkt informacji, tym razem zarządzany przez region Andaluzja, funkcjonuje bezpośrednio przy Plaza de España.

Kiedy najlepiej odwiedzić Rondę?

W przypadku pogody musimy pamiętać, że Ronda położona jest wysoko i w okresie zimowym bywa tu chłodno, a nawet może spaść śnieg.

Jeśli chcielibyśmy wybrać się na korridę powinniśmy sprawdzić datę Corridas Goyescas. Impreza ta odbywa się na początku września podczas święta na cześć Pedro Romero. Pamiętajmy, że miejsc na trybunach jest mało i powinniśmy zainteresować się wejściówkami dużo wcześniej. Czasami odbywają się też inne zawody, ale nie ma tu reguły.

Jak oszczędzić pieniądze odwiedzając Ronde?

Porównując do innych turystycznych miast Andaluzji to ceny w Rondzie nie należą do najwyższych. Jeśli nie chcemy wydać majątku powinniśmy omijać knajpki i restauracje w północnej części ulicy Calle Armiñán (stare miasto), okolice Plaza España oraz wzdłuż Carrera Espinel.

Często wystarczy odbić tylko trochę od tych obszarów żeby znaleźć knajpki odwiedzane głównie przez lokalnych mieszkańców z bardzo przystępnymi cenami.

Darmowe wejścia, zniżki i bilety grupowe

Planując odwiedzić najważniejsze muzea, w tym Muzeum Rondy (Palacio Mondragon - Museo de Ronda), łaźnie arabskie (Banos Arabes), wejście do wnętrza Nowego Mostu (Centro Interpretacion del Puento Nuevo), Galeria Sztuki (Museo de Pintura Joaquin Peinado de Lunes) możemy zakupić bilet łączony Bono Turístico, na którym zaoszczędzimy kilka euro porównując do zakupu pojedynczych biletów.

Wejście do łaźni arabskich oraz do Muzeum Unicaja Joaquín Peinado jest darmowe we wtorki po 15:00.

Na co uważać w Rondzie?

Ronda jest miastem bezpiecznym. Całkowicie bez stresu możemy o dowolnej porze dnia spacerować uliczkami starego miasta. Odwiedzając miasto poza sezonem w zimę powinniśmy zakładać, że pogoda może być gorsza niż w miastach położonych niżej. Zdarza się też, że w zimę w mieście pada śnieg.

Historia Rondy w pigułce

Najstarsze ślady (malowidła naskalne) po osadnictwie w okolicy dzisiejszej Rondy sięgają czasów prehistorycznych. Prawdopodobnie już w VI wieku p.n.e. w tej okolicy istniały osady Celtów, a później Fenicjan.

Nieopodal dzisiejszego miasta w czasach rzymskich powstała kolonia o nazwie Acinipo, którą miejscowi nazywają też Ronda la Vieja, czyli Stara Ronda. Wiązanie tamtej osady z dzisiejszą Rondą jest pewnym uproszczeniem - Acinipo oddalone jest o kilkanaście kilometrów od dzisiejszego miasta. Z rzymskiej osady zachowały się ruiny, w tym m.in. znajdujący się w w stosunkowo dobrym stanie teatr. Jeśli przyjeżdżamy samochodem i lubimy takie atrakcje, warto tam podjechać. Jako ciekawostkę można też podać fakt, że w czasach rzymskich okolice Rondy uchodziły za jednen z najważniejszych regionów produkujących wino.

Po upadku Imperium Rzymskiego losy Rondy były burzliwe. Tereny te znajdowały się pod panowaniem Arabów, Cesarstwa Bizantyńskiego czy Wizygotów. W czasach późniejszych miasto rozbudowało się na wzgórzu w miejscu dzisiejszego Starego Miasta. Na początku VIII wieku Ronda została zdobyta przez wojska arabskie i pozostała pod rządami Maurów aż do 1485 roku. Warto podkreślić, że Arabowie, podobnie zresztą jak księstwa chrześcijańskie, nie stanowili monolitu. Ronda w czasach mauretańskich rządzona była przez różne dynastie - bywała samodzielnym księstwem, ale była też częścią kalifatu Kordoby czy taify (emiratu) Sewilli.

Miasto odbito z rąk arabskich w trakcie rekonkwisty pod koniec XV wieku. W 1485 roku wojska katolickie oblegały ufortyfikowane stare miasto. W teorii Arabowie gotowi byli na długie oblężenie, w praktyce zablokowanie dostępu do wody pitnej wystarczyło do w miarę szybkiego zdobycia miasta. Chrześcijanie po wejściu do Rondy przebudowali większość zabudowań, chociaż do dziś wciąż zachowała się pewna część arabskich elementów.

Od rekonkwisty Ronda rozwijała się harmonijnie. Większe zawirowania wystąpiły dwukrotnie. Na początku XIX wieku wojska napoleońskie okupowały Hiszpanię. Lokalni partyzanci (wielu z nich parało się też zwykłą bandyterką) walczyli z Francuzami, co spotykało się z ostrą reakcją okupanta. Pierwsza połowa XX wieku to z kolei okres krwawej hiszpańskiej wojny domowej.

XVIII i XIX wiek to w całej Europie początek industrializacji, czyli rewolucji przemysłowej, kiedy to zaczęto budować wielkie fabryki i rozbudowywać miasta kosztem przestrzeni i natury. W podobnym czasie wykształciło się pojęcie Grand Tour, które oznaczało dłuższą podróż ścieżkami natury (góry, klify, wybrzeża) i dawnej historii (ruiny archeologiczne, dawne świątynie). Na dłuższą podróż wybierali się przede wszystkim artyści oraz bogata arystokracja. Po powrocie do domu opisywali odkryte miejsca w swoich książkach, poezji czy malarstwie.

Można zaryzykować stwierdzenie, że był to jeden z impulsów dla rozwoju europejskiej turystyki. Malownicza Ronda i inne zakątki Andaluzji zaczęły pojawiać się w pracach artystów i na ustach bogatej arystokracji. Dzięki temu informacja o ich pięknie dotarła do pozostałej części populacji i wpłynęła na ilość przybyszów. Ronda pojawiła się w pracach takich pisarzy jak Alexandre Dumas, Orson Wells czy Ernest Hemingway.

Według samego Hemingwaya Ronda była idealnym miejscem na miesiąc miodowy i na wybranie się pierwszy raz na zawody korridy. Niestety, o to drugie dziś bardzo ciężko! Z drugiej strony, amerykański pisarz umieścił w książce "Komu bije dzwon" krwawy opis egzekucji w trakcie hiszpańskiej wojny domowej, która polegała na zrzucani przeciwników z Nowego Mostu (Puente Nuevo) prosto w przepaść.