Plaza de Toros (arena walk byków) w Rondzie
Plaza del Toros - czyli arena walk byków, należy do największych atrakcji Rondy. Budowlę wzniesiono w nowej części miasta, dosłownie kilka kroków od wąwozu El Tajo.
Architektura
Za projekt areny odpowiadał hiszpański architekt José Martín de Aldehuela - ten sam, który dokończył budowę Nowego Mostu (Puente Nuevo). Trybuny są w całości zadaszone i składają się z dwóch poziomów, każdy po 5 rzędów. Konstrukcja oparta jest na 136 toskańskich kolumnach.
Miejscowi szczycą się tym, że jest to największa arena w całej Hiszpanii. W twierdzeniu tym jest jednak mały haczyk - tytuł ten odnosi się jedynie do średnicy piaszczystej części areny nazywanej rueda. Ta wynosi 66 metrów i jest o kilka metrów większa niż średnica drugiego co do wielkości okręgu znajdującego się w Madrycie.
Trybuny obiektu mogą pomieścić niecałe 5000 widzów. Dla porównania - pojemność areny w Sewilli to 12 000, a pojemność obiektu w Madrycie wynosi prawie 24 000. Stosunkowo niewielka pojemność wpływa na to, że dziś odbywa się tu zaledwie jedna duża impreza, Corrida Goyesca, którą zorganizowano pierwszy raz w 1954 roku, w 200. rocznicę urodzin torreadora Pedro Romero. Corrida Goyesca ma miejsca na początku września i oprócz korridy w całym mieście organizowane są też inne imprezy.
Historia
Historia areny jest ściśle powiązana z założoną w 1573 roku organizacją Real Maestranza de Caballería de Ronda, czyli królewską szkołą kawalerii. Jej powstanie było pokłosiem dekretu króla Filipa II z 1572 roku, który zobowiązał miasta do zadbania o przygotowanie lokalnych wojsk i rycerstwa w trakcie pokoju. Maestranzy powstawały też w innych ważnych miastach i ośrodkach Hiszpanii.
Rozkwit tej organizacji przypadł na XVIII wiek, który zbiegł się z otrzymaniem przez Maestranzy większej swobody i dodatkowych praw.
Efektem tych zmian była decyzja o budowie kompleksu, w skład którego miała wejść arena walk byków oraz inne obiekty służące do ćwiczeń jeździeckich. Skąd takie połączenie? Korrida sprzed XVIII wieku różniła się od tej znanej dziś. Do pojedynku z bykami stawali jeźdźcy na koniach, a sama rozrywka była ściśle powiązana z kawalerią.
W połowie XVIII wieku rozpoczęto wysiłki mające na celu doprowadzenie do budowy obiektu. Na rozpoczęcie prac trzeba było jednak poczekać aż do 1779 roku. Pierwsze zawody odbyły się już 11 maja 1784 roku, ale zakończyły się kompletnym fiaskiem. Obiekt wciąż był w fazie budowy i część trybun zwyczajnie się zawaliła. Według oficjalnej strony organizacji Real Maestranza za katastrofę odpowiadał jeden z żołnierzy, który zwyczajnie... przesunął jedną z kolumn powodując zawalenie się części konstrukcji.
Po tym niefortunnym zdarzeniu zdecydowano o kosmetycznych zmianach w projekcie oraz o zamknięciu areny do czasu zakończenia prac. Drugie oficjalne otwarcie nastąpiło rok później, 19 maja, i było już wielkim sukcesem.
Niecałe 30 lat po otwarciu, w 1810 roku, obiekt został niemal doszczętnie zniszczony przez wojska Napoleona. Francuzi zamienili arenę w baraki i nie dbali specjalnie o lokalne dziedzictwo. Na szczęście po odwrocie wojsk francuskich udało się przywrócić kompleks do dawnej świetności.
Do dziś organizacja Real Maestranza de Caballería de Ronda istnieje i zajmuje się najstarszą istniejącą szkołą jazdy konnej oraz innymi zadaniami statutowymi.
Rozwój korridy i lokalne rody
Ronda uważana jest za jedno z najważniejszych miast w historii korridy. To stąd pochodziły dwa wielkie rody - Romero oraz Ordóñez. Ród Romero działał w XVIII wieku i uznawany jest za twórcę zasad nowoczesnej korridy, czyli walki pieszej zamiast jedynie konnej.
Francisco Romero znany jest jako pomysłodawca czerwonej płachty (moleto). Był pierwszym matadorem, który zabił byka mieczem (estoque) stojąc na ziemi. Wydarzyło się to właśnie w Rondzie. Romero w późniejszych latach prezentował nowe zasady zawodów podczas występów w innych miastach i doprowadził do całkowitej rewolucji korridy - ostatecznie wszędzie jeźdźców konnych zastąpili piesi matadorzy.
Jego wnuk, Pedro Romero, zasłynął natomiast swoimi wyczynami na arenie - wziął udział w ponad 5000 pojedynków. W tym czasie zabił ponad 3600 byków i nie odniósł przy tym żadnych większych obrażeń. Pedro Romero wystąpił na uroczystym otwarciu areny 19 maja 1785 roku.
Ród Ordóñez zasłynął w pierwszej połowie XX wieku - statuy Cayetano Ordóñeza i jego syna Antonio Ordóñez stoją niedaleko wejścia do areny. Nie zmienili korridy, ale ich występy były uznawane za jedne z najważniejszych w całej historii tego krwawego sportu.
Zwiedzanie Plaza de Toros w Rondzie
Kompleks Plaza del Toros udostępniony jest do zwiedzania przez cały rok z wyjątkiem trwania imprezy Corrida Goyesca (festiwalu Pedro Romero) na początku września. Arenę zwiedzamy samodzielnie. Możemy swobodnie chodzić po piaskowym okręgu i wejść na trybuny.
Na zwiedzenie całej areny wraz z muzeum najlepiej zaplanować przynajmniej godzinę.
Jeśli chcemy dowiedzieć się więcej możemy dopłacić do biletu 2€ i otrzymać przewodnik audio w języku angielskim. Wszystkie nagrane materiały mają długość około godziny i opowiadają zarówno o obiekcie, jak i samych walkach byków.
Od strony północno-zachodniej możemy przejść do stajni dla byków oraz sali ćwiczeń szkoły jazdy konnej. Jeśli będziemy mieć szczęście natrafimy na trening, w innym wypadku możemy przeczytać wywieszone tablice informacyjne.
Muzeum
Ważną atrakcją kompleksu jest muzeum stworzone pod trybunami, które znajduje się zaraz przy wejściu. Słowo muzeum może być trochę mylące - to tak naprawdę kilka pomieszczeń z różniącymi się od siebie kolekcjami.
- Armas de Fuego Antiguas - wystawa dawnej broni, w skład której wchodzi blisko 300 eksponatów. Pistolety, strzelby, zbroje z różnych okresów - od XVII do XIX wieku. Niestety, duża część materiałów jest tylko w języku hiszpańskim.
- Galeria Real Maestranza - wystawa poświęcona historii Real Maestranza. W środku dowiemy się m.in. jakie stroje i uzbrojenie nosili członkowie organizacji.
- Real Guarnicioneria - wystawa królewskich uprzęży i siodeł. Warto zwrócić uwagę na siodło królowej Izabeli II Hiszpańskiej i na zestaw uprzęży wykorzystany na jednym z królewskich ślubów w Wersalu.
W muzeum zobaczymy też kopię jednego z obrazów Francisco de Goi oraz eksponaty związane bezpośrednio z walkami byków (Museo Taurino), np. stroje (niektóre zakrwawione), wyposażenie matadora, zdjęcia czy obrazy.
Plaza de Toros w Rondzie - informacje praktyczne
Wejście znajduje się po stronie południowo zachodniej. Przed wejściem stoi rzeźba byka.
Ceny biletów wstępu
Wejściówka do areny kosztuje 9,00 € (38,79 zł). W przypadku skorzystania z przewodnika audio zapłacimy 11,00 € (47,41 zł). Podczas naszej wizyty dzieci poniżej 10. roku życia wchodziły za darmo
Dni i godziny otwarcia
Aktualne dni i godziny otwarcia sprawdzimy na oficjalnej stronie.