Manufaktura porcelany w Miśni - zwiedzanie i informacje praktyczne

Porcelana miśnieńska od lat fascynuje miłośników "białego złota". Jej historię, a także tajniki wyrobu możemy poznać podczas krótkiej wycieczki do Saksonii. Miśnia, czyli stolica porcelanowego królestwa, leży niewiele ponad 100 kilometrów od granicy z Polską (i swoją drogą może poszczycić się kilkoma interesującymi zabytkami - więcej przeczytacie o nich w naszym przewodniku po największych atrakcjach Miśni).

Manufaktura porcelany w Miśni - historia słynnej fabryki w pigułce

Miśnia jest miejscem, gdzie rozpoczęła się europejska historia "białego złota". Wszystko zaczęło się nieoczekiwanie w 1708 roku, kiedy Ehrenfried Walther von Tschirnhaus przypadkowo odkrył sekret wyrobu porcelany podczas poszukiwań sposobu na produkcję złota. Rok później Johann Friedrich Böttger, bliski współpracownik Tschirnhausa, udoskonalił tę rewolucyjną metodę, otwierając drogę do powstania pierwszej europejskiej manufaktury porcelany.

W 1710 roku Böttger przeniósł produkcję do zamku Albrechtsburg w Miśni, gdzie rozpoczęła się historia marki, która szybko zyskała miano symbolu luksusu i jakości. Początkowy okres twórczości manufaktury charakteryzowało malarstwo inspirowane chińskim wzornictwem (1720-1733). Następne lata przyniosły jednak własny styl i prawdziwy rozkwit działalności zakładu, przerwany dramatycznie w 1756 roku przez wojnę siedmioletnią i okupację pobliskiego Drezna przez wojska pruskie.

Po wojnie manufaktura odżyła, wchodząc w tzw. okres akademicki (1763-1774), kiedy to nadzór nad produkcją sprawowali wybitni artyści z Akademii Drezdeńskiej. Dzięki temu porcelana miśnieńska zyskała nowy, wyrafinowany styl, ceniony przez europejskie dwory i kolekcjonerów. W XIX wieku zakład przeszedł gruntowną modernizację, co pozwoliło mu dalej się rozwijać i utrzymać wysokie standardy produkcji.

Wiek XX był czasem zarówno sukcesów, jak i wyzwań. Mimo trudności i zwolnienia dyrektora Maxa Adolfa Pfeiffera przez nazistów w 1933 roku, manufaktura nie przerwała działalności - i to nawet w okresie wojennym. Jednak w 1945 roku, tuż po zakończeniu wojny, żołnierze Armii Czerwonej zrabowali część cennego sprzętu, zmuszając zakład do krótkiego zawieszenia produkcji.

Dziś manufaktura w Miśni wciąż produkuje porcelanę, która jest synonimem najwyższej jakości rzemiosła artystycznego. Każdy, kto odwiedza to miejsce, ma szansę odkryć fascynującą historię produkcji porcelany, której elegancja, delikatność i mistrzostwo od wieków zachwycają świat.

Zwiedzanie manufaktury porcelany w Miśni

Czas zwiedzania całego obiektu uzależniony jest od naszych osobistych preferencji. Naszym zdaniem warto jednak przeznaczyć sobie na całość (film, manufaktura i muzeum) około dwóch godzin. Co zobaczymy po zakupie biletu?

• Film - pierwszym etapem zwiedzaniem manufaktury w Miśni jest kilkunastominutowy film, który w przystępny sposób wyjaśnia historię wynalezienia europejskiej porcelany. Dzięki audioprzewodnikom możemy posłuchać nagrania w języku polskim.
• Manufaktura - tzw. żywe muzeum to chyba najciekawsza część całego muzeum. Turyści przechodzą przez kolejne pokoje gdzie pracownicy manufaktury własnoręcznie wykonują porcelanowe talerze lub figurki. Począwszy od nadania formy bezkształtnej masie poprzez obróbkę, szkliwienie oraz dekorowanie i malowanie (po uprzednim wypalaniu) możemy dokładnie przyjrzeć się wszystkim elementom powstawania porcelany z Miśni. Każdemu etapowi prac towarzyszy komentarz lektora.
• Zbiory porcelany - ostatnia część ekspozycji to historyczne i współczesne produkty manufaktury. Chociaż najcenniejsze zbiory królewskie znajdują się w pałacu Zwinger w Dreźnie, to jednak tutejsze muzeum również olśniewa bogactwem "białego złota".

Na co warto zwrócić uwagę?

Podczas zwiedzania zbiorów porcelany zobaczymy między innymi:

• Talerze i naczynia ze wzorem cebulowym - najsłynniejszy ze wzorów na miśnieńskiej porcelanie. W pierwszych latach działalności manufaktury najczęściej kopiowano wzornictwo chińskie, którego elementem charakterystycznym były owoce granatu. Kobiety malujące talerze nie miały jednak pojęcia jak wygląda ten egzotyczny owoc. Malowano więc cebule, które uznano za najbardziej podobne do azjatyckiego przysmaku.
• Figurki - poza wartością utylitarną porcelana miała również zaspokajać potrzebę poczucia piękna. Stąd też olbrzymią popularnością cieszyły się mniejsze lub większe figurki. W zbiorach miśnieńskich znajdziemy postacie w strojach z epoki, scenki rodzajowe, historie mitologiczne, ale również frywolne i pełne erotyzmu sceny.
• Sala zwierząt - to jedna z najbardziej oryginalnych części tutejszych zbiorów. W jej centrum umieszczono szereg białych figur (paw, małpy, psy i byki). W gablotach po bokach znajdują się wyroby barwione.
• Porcelana religijna - dość nieoczywisty rodzaj miśnieńskich wyrobów. Oprócz figur przedstawiających świętych i kapłanów zobaczymy tu między innymi porcelanowe krucyfiksy. Bardzo ciekawe są zabytkowe obrazki o charakterze religijnym malowane na miśnieńskiej porcelanie.
• Wielka Świątynia Czci (Grosse Ehrentempel) - bodaj najcenniejszy eksponat w całym muzeum. Wykonana w latach 1748-9 trzymetrowa świątynia otoczona była szeregiem postaci, alegorii czy mitologicznych bohaterów. Ehrentempel przeznaczono specjalnie dla króla Augusta III Sasa, ale manufaktura oferowała ów projekt również innym zamożnym klientom.
• Inne - poza typowymi wyrobami muzeum pokazuje również organy o porcelanowych piszczałkach! Ciekawostką są też dzieła współczesnej artystki Chris Antemann - ocierające się o pornografię i będące parodią rokokowych figurek.

Manufaktura porcelany w Miśni - informacje praktyczne

• Muzeum i Manufaktura Porcelany w Miśni (Staatliche Porzellan-Manufaktur Meissen) leży w pewnej odległości od centrum miasta. Jeśli przyjeżdżamy tu pociągiem możemy wysiąść zarówno na stacji Meißen Triebischtal jak i na Meißen Altstadt (placówka działa w połowie drogi między tymi przystankami). Muzeum, sklep i manufaktura znajdują się przy ulicy Talstraße 9.
• W momencie ostatniej aktualizacji naszego artykułu bilet wstępu kosztował 14,00 € (58,52 zł). Dostępne były również o 2 Euro tańsze bilety dla dzieci w wieku 6-18 lat oraz bilety rodzinne. Dzieci do poniżej 6. roku życia wchodzą bezpłatnie, podobnie jak dzieci w dniu urodzin oraz towarzysze osób z niepełnosprawnościami. Aktualne ceny sprawdzimy na oficjalnej stronie. Uwaga! Można kupić bilet łączony: Manufaktura + Katedra LUB Manufaktura + Zamek Albrechtsburg.
• Na wizytę w muzeum warto zaplanować około dwóch godzin.
• Każdy zwiedzający otrzymuje audioprzewodnik - można wybrać język polski!
• Odległość pomiędzy muzeum a centrum miasta wynosi około 1,5 kilometra. Więcej o zabytkach w Miśni przeczytasz w naszym artykule - Miśnia - zwiedzanie, zabytki oraz atrakcje turystyczne.

Sklep

Pomiędzy salami wystawowymi a wejściem znajduje się sklep, w którym możemy zaopatrzyć się w oryginalną miśnieńską porcelanę. Ceny są jednak dość wysokie - talerz ze słynnym wzorem cebulowym to koszt około 100€, a najdroższe wyroby (duże figury) mogą kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy euro! Nieco tańsze egzemplarze możemy znaleźć outlecie (naprzeciw sklepu). Znajdują się tam między innymi końcówki kolekcji. Nie ma jednak szans na ceny niższe niż kilkadziesiąt euro za mały talerzyk.