Lewocza (Levoča) - atrakcje, zwiedzanie, zabytki. Sprawdź co warto zobaczyć!
Wielu turystów wybierających się do Spiskiego Podgrodzia omija leżącą po drodzę Lewoczę. To duży błąd bo w mieście zachowało się wiele ciekawych zabytków, zwłaszcza dla miłośników architektury gotyckiej.
W naszym artykule przedstawimy Wam najważniejsze atrakcje Lewoczy oraz podzielimy się kilkoma wskazówkami praktycznymi.
- Lewocza - jak zwiedzać?
- Co warto zobaczyć w Lewoczy? Największe atrakcje oraz zabytki
- Mury obronne
- Zabudowa rynku
- Klatka hańby (Klietka hanby)
- Kościół św. Jakuba w Lewoczy (Chrám svätého Jakuba)
- Renesansowy ratusz (Radnica)
- Kościół ewangelicki
- Stary kościół minorytów (Gymnaziálny kostol)
- Nowy kościół i klasztor minorytów (Kostol a kláštor minoritov)
- Bazylika Marii Panny na Mariańskiej Górze
- Lewocza (Levoča) - informacje praktyczne
Skąd wzięła się nazwa Lewocza?
Nazwę miasta wywodzi się najczęściej od przepływającej przezeń rzeki Levočský potok. Miano rzeki oznaczało prawdopodobnie lewy dopływ. Całkiem niedawno pojawiła się inna teoria: profesor Jaromír Krško powiązał etymologię nazwy miasta, z określeniem obszaru, na którym często występują powodzie.
Lewocza - jak zwiedzać?
Większość zabytków znajduje się w ścisłym centrum miasta. Na obejrzenie ich z zewnątrz powinno wystarczyć nam nie więcej niż trzy godziny. Trzeba jednak pamiętać, że w Lewoczy działa szereg placówek muzealnych - taka wizyta odpowiednio wydłuży czas zwiedzania. Sporo czasu zajmie również spacer na Mariańską Górę.
Jeśli chcielibyście lepiej poznać miasto i odwiedzić jedno lub dwa wybrane muzea, warto zarezerwować sobie na wizytę około połowy dnia. W innym przypadku wystarczy jedno popołudnie.
Co warto zobaczyć w Lewoczy? Największe atrakcje oraz zabytki
Mury obronne
To jeden z najcenniejszych zabytków miasta. Powstały prawdopodobnie w XIII wieku, kiedy to po pierwszym najeździe mongolskim zaczęto wznosić fortyfikacje na terenie całego kraju. Umocnienia zostały poważnie uszkodzone w czasie powstania Rakoczego. W XVIII wieku straciły swą użyteczność i zostały częściowo rozebrane.
Na całe szczęście do dziś pozostały ich bardzo obszerne partie z dwoma bramami (i resztkami trzeciej) oraz sześć baszt (z kilkunastu wzniesionych w średniowieczu).
Co ciekawe brama w północnej części murów nazywana jest Polską (tędy biegła droga wiodąca do naszego kraju). Po drugiej stronie znajduje się Brama Koszycka. Fortyfikacje najlepiej zachowały się od strony drogi Probstnerova cesta.
Zabudowa rynku
Prawdziwą dumą mieszkańców Lewoczy jest obszerny rynek (dziś Námestie Majstra Pavla), którego pierzeje tworzą piękne kamieniczki pochodzące z różnych epok. Warto dłużej zatrzymać wzrok na:
- domu Turzonów (numer 7, z piękną renesansową attyką i zdobioną fasadą),
- domu Mistrza Pawła (numer 20, tu mieścił się warsztat słynnego rzeźbiarza z Lewoczy, dziś - muzeum jego pamięci),
- domu Krupka (numer 44, z iluzjonistycznymi malowidłami na fasadzie),
- Wielkim i Małym Domu Żupnym (numery 59 i 60, dawne siedziby administracji Żupy Spiskiej).
Klatka hańby (Klietka hanby)
(Námestie Majstra Pavla)
Klatka hańby, inaczej nazywana też klatką błaznów, była rodzajem średniowiecznego pręgierza. Skazańców zamykano w środku i wystawiano na widok publiczny. Najczęściej trafiali tu ludzie zakłócający ciszę nocną, choć podobno sąd w Lewoczy wysyłał tu z reguły kobiety podejrzane o rozpustę. Dlatego też narzędzie kary przyozdobiono metalowymi ornamentami w kształcie lilii i serc. Klatka znajduje się pomiędzy ratuszem, a kościołem ewangelickim.
Kościół św. Jakuba w Lewoczy (Chrám svätého Jakuba)
(Námestie Majstra Pavla 53)
Gotycki kościół, którego wieża widoczna jest już z daleka to jedna z najcenniejszych budowli miasta. Powstał w XIV wieku i mimo wielu zawieruch dziejowych dotrwał do naszych naszych bez większych zmian (nie licząc dobudowania nowej wieży w XIX wieku). Uznawany za arcydzieło sztuki gotyckiej posiada bardzo cenne wyposażenie. Prawdziwą perełką jest ołtarz główny wykonany przez Mistrza Pawła z Lewoczy - prawdopodobnie najwyższy ołtarz gotycki na świecie. W trzech nawach przetrwały także inne zabytkowe rzeźby - część także z warsztatu Mistrza Pawła.
Uwaga! Wstęp do kościoła poza nabożeństwami jest płatny, bilety możemy kupić po przeciwnej stronie Námestie Majstra Pavla - w trakcie zwiedzania przewodnik opowie nam kilka zdań o świątyni, możemy pobrać również materiały w języku polskim. Bilet kosztuje 4€. Podczas naszej wizyty obowiązywał zakaz fotografowania wnętrza.
Renesansowy ratusz (Radnica)
(Námestie Majstra Pavla 2/2)
Monumentalna budowla w samym centrum miasta to ratusz wybudowany po wielkim pożarze w XVI wieku. Niewielkiej przebudowy dokonano w XIX wieku. Ratusz związany jest z legendą o Białej Damie czyli Júli Korponayovej, która w XVIII wieku została niewinnie oskarżona o zdradę i stracona w Győrze. Jej historię rozsławił węgierski pisarz Mór Jókai w swojej powieści "Biała dama z Lewoczy. Romans historyczny".
Dziś w ratuszu działa oddział Muzeum Spiskiego.
Kościół ewangelicki
(Námestie Majstra Pavla 3/3)
Typowy dla wielu spiskich miast układ długiego rynku, gdzie sąsiadują ze sobą świątynia katolicka i protestancka znajdziemy również w Lewoczy. Zbudowany na planie krzyża greckiego kościół protestancki pochodzi z XIX wieku i powstał na miejscu dawnych jatek.
Stary kościół minorytów (Gymnaziálny kostol)
(Kláštorská 555/39)
Gotycka świątynia halowa, została przebudowana w okresie baroku. Popularnie nazywany gimnazjalnym ze względu na to, że w dawnych wiekach pełnił rolę parafii dla pobliskiej szkoły.
Nowy kościół i klasztor minorytów (Kostol a kláštor minoritov)
(Košická 66/2)
Kiedy XVIII-wieczny pożar zniszczył dawny kościół św. Ducha zdecydowano się wznieść tu barokowe założenie klasztorne, które dotrwało do dziś w praktycznie niezmienionym stanie.
Bazylika Marii Panny na Mariańskiej Górze
(Mariánska Hora 1118/2)
Około pięć kilometrów od centrum, na widocznym z daleka wzgórzu, wznosi się jedno z najstarszych miejsc pielgrzymkowych na Słowacji. Gotycką świątynię odwiedził w 1995 roku papież Jan Paweł II.
Lewocza (Levoča) - informacje praktyczne
- Miasto jest skomunikowane z innymi częściami kraju dzięki połączeniom autobusowym. Dojedziemy stąd do Koszyc, Preszowa czy pobliskiego Popradu. Pojedyncze autobusy kursują również do Pragi. Uwaga! Mimo tego, że do miasta prowadzą tory kolejowe to nie są one używane. Czasem w sezonie uruchamia się połączenia turystyczne do Spiskiej Nowej Wsi, zdarza się to jednak bardzo rzadko.
- Dworzec autobusowy położony jest niewiele ponad kilometr od Starego Miasta przy ulicy Železničný riadok. Do ścisłego centrum dotrzemy stąd po krótkim spacerze ulicami Michala Hlaváčka i Kasárenską.
- Obrzeża miasta oraz okoliczne wioski są zamieszkane przez mniejszość romską. Zdecydowanie odradzamy zapuszczanie się w tamte rejony na wycieczki (najczęściej takie osiedla noszą nazwę Rómska osada). W razie jakichkolwiek problemów z przedstawicielami tej nacji (żebranie, próby kradzieży) najlepiej poprosić o pomoc miejscowych lub spróbować schować się w najbliższym sklepie czy budynku użyteczności publicznej.