Wenecja - atrakcje, zwiedzanie, zabytki. Co warto zobaczyć w Wenecji?
Wenecja należy do tych z miast, które niemal każdy chciałby zobaczyć przynajmniej raz w życiu. Nie powinno nas więc dziwić, że stolica dawnej republiki morskiej każdego dnia oblegana jest przez tłumy turystów, choć wieczorami prawie wymiera.
Z naszym przewodnikiem poznacie największe zabytki i atrakcje Wenecji, dowiecie się w jaki sposób najlepiej ją zwiedzać i co zobaczyć poza utartym szlakiem. Ponadto, przygotowaliśmy dla Was garść wskazówek praktycznych poruszających takie tematy jak bilety do atrakcji, karty turystyczne, transport czy opłata za wstęp do Wenecji dla jednodniowych turystów, która obowiązuje od 25 kwietnia 2024 roku.
- Jak zwiedzać Wenecję?
- Komunikacja miejska w Wenecji - tramwaje wodne vaporetto
- Opłaty za wstęp do historycznej części Wenecji
- Noclegi w Wenecji
- Co warto zobaczyć w Wenecji? Największe atrakcje oraz zabytki
- Plac św. Marka
- Bazylika św. Marka w Wenecji
- Pałac Dożów w Wenecji
- Dzwonnica św. Marka
- Most Westchnień
- Riva degli Schiavoni - spacer weneckim nabrzeżem
- Most Rialto oraz Mercati di Rialto
- Taras widokowy na dachu pałacu Fondaco dei Tedeschi
- Teatro La Fenice (Teatr Feniksa)
- Arsenał i Muzeum Morskie - przemysłowe centrum Republiki Weneckiej
- Zwiedzanie Wenecji szlakiem Wielkiego Kanału i wzniesionych przy nim pałaców
- Fondaco dei Turchi (obecnie Muzeum Historii Naturalnej)
- Ca' d’Oro (Palazzo Santa Sofia)
- Ca' Pesaro
- Ca' Rezzonico
- Rejs gondolą - jedna z najpopularniejszych atrakcji Wenecji
- Bazylika di Santa Maria della Salute
- Most Akademii - świetny widok na bazylikę Santa Maria della Salute
- Kościół San Francesco della Vigna z krużgankami
- Dzieła sztuki oraz zalana romańska krypta kościoła św. Zachariasza
- San Giovanni e Paolo i pomnik konny Bartolomeo Colleoniego
- Santa Maria Gloriosa dei Frari - monument pośmiertny Antonio Canovy i dzieła sztuki weneckich mistrzów
- Gallerie dell’Accademia
- Scuola Grande di San Rocco
- Schody pałacu Contarini del Bovolo
- Atrakcje Wenecji poza utartym szlakiem
- Castello - nie tylko arsenał i jego brama!
- Wyspa San Pietro i dawna katedra
- Santa Maria dei Miracoli
- Muzeum Muzyki (Museo della Musica) i Plac Świętego Stefana
- Libreria Acqua Alta - niezwykła księgarnia w Wenecji
- Dzielnica Santa Croce
- Wyspy - zwiedzanie Wenecji tramwajem wodnym
- Giudecca
- Wyspa św. Jerzego Większego
- Murano
- Burano
- Torcello
- Lido
- Karnawał w Wenecji
- Wenecja - wskazówki i informacje praktyczne
- Na co uważać w Wenecji? Dodatkowe opłaty w kawiarniach i restauracjach!
- Karty turystyczne w Wenecji
- Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Wenecji?
- Toalety w Wenecji
- Zwiedzanie Wenecji przez osoby z ograniczoną mobilnością
Republika Wenecka istniała blisko tysiąc lat (726-1797) i miała olbrzymi wpływ na rozwój europejskiej kultury, nauki oraz przemysłu. W szczycie swojego rozkwitu posiadała status największej potęgi morskiej i handlowej świata. Dziś odkrywając zabytki Wenecji, takie jak kościoły i pałace, lub po prostu spacerując wąskimi uliczkami, możemy cofnąć się do czasów jej świetności.
Jak zwiedzać Wenecję?
Na wstępie warto podkreślić, że wzniesiona na ponad 100 wyspach historyczna część Wenecji wyłączona jest z ruchu kołowego. Wszędzie więc musimy poruszać się na własnych nogach lub ewentualnie tramwajem wodnym, dlatego warto przed przyjazdem poświęcić chwilę na zapoznanie się z topografią miasta, aby odchodząc z głównego szlaku nie zgubić się w labiryncie wąskich uliczek. W trakcie zwiedzania Wenecji zawsze warto mieć też z tyłu głowy położenie mostów - wbrew pozorom, szczególnie w przypadku Wielkiego Kanału, nie jest ich tak dużo.
Dojazd do Wenecji
Przyjeżdżając do Wenecji pociągiem wysiadamy na stacji Venezia Santa Lucia (wł. Stazione di Venezia Santa Lucia). Dworzec oddalony jest od głównego punktu miasta, czyli Placu św. Marka, o około 2 km (dojście na miejsce powinno zająć nam do 30 minut).
Autobusy oraz tramwaje zatrzymują się na Piazzale Roma - placu położonym na uboczu, mniej niż 10 minut spacerem od dworca kolejowego.
Komunikacja miejska w Wenecji - tramwaje wodne vaporetto
Jeśli chcielibyśmy odwiedzić okoliczne wyspy lub szybciej przedostać się z okolic dworca na Plac św. Marka, możemy skorzystać z tramwajów wodnych vaporetto. Jest to ciekawy i jednocześnie stosunkowo drogi środek transportu.
Koszt biletu jednorazowego to 9,50 € (40,94 zł). Dostępne są również bilety okresowe:
- 24-godzinny za 25,00 € (107,75 zł),
- 48-godzinny za 35,00 € (150,85 zł),
- 72-godzinny za 45,00 € (193,95 zł),
- 7-dniowy za 65,00 € (280,15 zł).
Aktualne rozkłady wszystkich linii i nazwy przystanków możemy pobrać z oficjalnej strony przewoźnika Actv.
Opłaty za wstęp do historycznej części Wenecji
Od 25 kwietnia do 5 maja 2024 roku oraz przez większość weekendów do połowy lipca 2024 roku obowiązuje opłata za wjazd do Wenecji dla jednodniowych turystów, czyli takich, którzy nie zostają w granicach administracyjnych miasta na noc. Opłata wynosi 5,00 € (21,55 zł), a bilet można zakupić na oficjalnej stronie cda.ve.it. Z opłaty zwolnione są dzieci poniżej 14. roku życia. Osoby pozostające na noc nie płacą, jednak muszą dokonać rezerwacji swojego pobytu.
Opłata obowiązuje wyłącznie tych turystów, którzy przebywają w Wenecji od 8:30 do 16:00. Poza godzinami szczytu bilet nie jest wymagany.
Aby ułatwić Wam przygotowanie się do podróży, przygotowaliśmy dla Was praktyczny artykuł: Opłata za wstęp do Wenecji.
Noclegi w Wenecji
Poszukiwanie noclegu w Wenecji z racji wysokich cen należy do niełatwych. Do wyboru mamy droższe historyczne centrum, okoliczne wyspy oraz część lądową zwaną Mestre - ta ostatnia jest najtańsza, ale obszar kontynentalny nie zachwyca w żaden sposób swoją architekturą. Z drugiej jednak strony, z Mestre do historycznej Wenecji dojedziemy w około 20 minut, płacąc za bilet zaledwie 1,50€, a do tego nocując tam będziemy zwolnieni z opłaty za wstęp do Wenecji. Najgorszym wyborem są zazwyczaj wyspy, ponieważ w ich przypadku będziemy uzależnieni od transportu wodnego.
Temat szukania noclegu w Wenecji jest na tyle szeroki, że poświęciliśmy mu oddzielny artykuł Gdzie spać w Wenecji? Najlepsze dzielnice i przykładowe obiekty..
Wenecja należy do ulubionych miast jednodniowych turystów, którzy w ciągu dnia gęsto zapełniają wszystkie uliczki na turystycznym szlaku. Właśnie dlatego miasto najlepiej poznamy rozpoczynając zwiedzanie wcześnie rano lub bliżej wieczora, kiedy osoby bez noclegu jeszcze nie dojechały lub zdążyły już odjechać.
Co warto zobaczyć w Wenecji? Największe atrakcje oraz zabytki
Plac św. Marka
Nie można wyobrazić sobie zwiedzania Wenecji bez postawienia stopy na rozległym Placu św. Marka, otoczonym najważniejszymi zabytkami Wenecji, takimi jak: Bazylika św. Marka, samodzielna dzwonnica, wieża zegarowa czy Pałac Dożów, którego gotycka fasada wychodzi już na sąsiedni "placyk" (piazzetta) św. Marka.
W arkadach w południowej pierzei placu mieści się Caffè Florian - najstarsza kawiarnia w Wenecji, która rozpoczęła działalność w 1720 roku. Obowiązujące w niej ceny oraz dodatkowe opłaty potrafią jednak przyprawić o zawrót głowy!
Jak dojść na Plac św. Marka?
Z dworca prowadzi do niego kilka wiecznie zatłoczonych arterii. Naszym zdaniem warto tak zaplanować swój spacer, aby przejść klimatyczną dzielnicą San Polo i przekroczyć Wielki Kanał mostem Rialto (Ponte di Rialto).
Wiele osób wybiera spod dworca trasę przez dzielnicę Cannaregio, która prowadzi wzdłuż Strada Nova. Dziś jest to jednak zatłoczona ulica z dziesiątkami nowoczesnych sklepów i restauracji, która bardziej przypomina modną arterię w Mediolanie niż klimatyczne wąskie uliczki spotykane w innych częściach Wenecji.
Poniżej przedstawiliśmy pokrótce trzy największe atrakcje Wenecji na Placu św. Marka. Więcej o pozostałych zabytkach wokół placu przeczytacie w naszym przewodniku Plac św. Marka i jego zabytki
Bazylika św. Marka w Wenecji
Dawna prywatna kaplica weneckich dożów należy do najwspanialszych katolickich świątyń świata. Turystów zachwyca zarówno jej fasada z pięcioma portalami oraz górującymi nad nimi kopułami, jak i pełne przepychu bizantyńskie wnętrze. Jeszcze zanim wejdziemy do środka podnieśmy głowę i spójrzmy na Rumaki Lizypa, które uważane są za jedne z najpiękniejszych zachowanych antycznych rzeźb odlanych z brązu. Obecnie na balkonie wystawiane są ich kopie, a oryginały znajdują się wewnątrz w muzeum.
Informacje praktyczne
W momencie ostatniej aktualizacji naszego przewodnika wejście do bazyliki było biletowane - koszt wejściówki to 3,00 € (12,93 zł) W środku, za dodatkową opłatą, możemy zobaczyć wspaniały Złoty Ołtarz (Pala d’Oro) oraz muzeum z oryginalnymi rumakami z możliwością wejścia na taras.
Jeśli chcielibyście ominąć kolejki do świątyni, polecamy Wam zakup droższych o 3€ bilety online. Warto to jednak zrobić wyłącznie w sezonie turystycznym.
Pałac Dożów w Wenecji
Znany ze swojej gotyckiej fasady pałac przez stulecia stanowił centrum administracyjne Republiki Weneckiej - w jego wnętrzach mieściły się apartamenty doży (wybieranego dożywotnio najwyższego urzędnika), sale zgromadzeń, sąd czy więzienie. Założenie powstało wokół wewnętrznego dziedzińca ze wspaniałymi Schodami Gigantów (Scala dei Giganti), oflankowanymi rzeźbami Neptuna i Marsa.
Reprezentacyjna brama do pałacu, Porta della Carta, wciśnięta jest pomiędzy kompleks a Bazylikę i warto zwrócić na nią uwagę, gdyż należy do ciekawszych przykładów weneckiego gotyku. Tuż obok bramy, na ścianie Bazyliki, wypatrzymy wmurowaną antyczną rzeźbę z porfiru przedstawiającą czterech Tetrarchów. Grupa ta została zrabowana razem z Rumakami Lizypa z Konstantynopola.
Informacje praktyczne
Obecnie pałac pełni funkcję muzeum oraz atrakcji turystycznej. Po zakupie biletu zobaczymy m.in.: więzienie, sale administracyjne, prywatne apartamenty doży oraz wystawę oryginalnych kapiteli z fasady budowli. W Pałacu Dożów obowiązuje łączony bilet wstępu z trzema innymi atrakcjami Placu św. Marka:
- Muzeum Archeologicznym z kolekcją greckiej i rzymskiej rzeźby,
- Museo Correr mieszczącym się w tzw. skrzydle napoleońskim, gdzie zobaczymy dzieła klasycystycznego mistrza Antonio Canovy, sale królewskie oraz pomieszczenia z XVI-wiecznej Prokuracji Nowej,
- biblioteką Marciano, w której udostępnione są zabytkowe sale ozdobione dziełami największych weneckich artystów.
Na spokojne zwiedzenie wszystkich czterech obiektów możemy spokojnie zarezerwować sobie większość dnia. Bilet łączony kosztuje 25,00 € (107,75 zł) przy zakupie online z przynajmniej 30-dniowym wyprzedzeniem lub 30,00 € (129,30 zł) w pozostałych przypadkach.
Dzwonnica św. Marka
Samodzielna i wysoka na blisko 99 m dzwonnica stanowi jeden z największych symboli Wenecji. Na jej szczycie utworzono taras widokowy, na który wjedziemy windą.
Informacje praktyczne
Bilety na dzwonnicę kupimy na miejscu lub drożej online. W tym drugim przypadku nie będziemy musieli czekać w kolejce do kasy.
Most Westchnień
Spacerując po okolicy nie zapomnijcie minąć od południa fasadę Pałacu Dożów i stanąć na mostku Ponte della Paglia, z którego widać słynny Most Westchnień - krytą przeprawę łączącą pałac z nowym skrzydłem więziennym, oddzielonymi od siebie Kanałem Pałacowym.
Swoją obecną nazwę Most Westchnień otrzymał dopiero w epoce Romantyzmu, gdy wędrowcy odwiedzający Wenecję idealizowali sobie ostatnią podróż skazańców - w ich mniemaniu mieli oni przed trafieniem do celi śmierci z tęsknotą wyglądać przez okno, żeby po raz ostatni móc ujrzeć piękną lagunę z wyspą św. Jerzego w tle.
Riva degli Schiavoni - spacer weneckim nabrzeżem
Ta ciągnąca się od Pałacu Dożów do Kanału Arsenału promenada oferuje wspaniałe widoki na sąsiednie wyspy oraz lagunę. Dawniej była to najważniejsza część weneckiego portu, ale po tamtych czasach nie ma już od dawna śladu.
Jeśli ruszymy nabrzeżem, po niedługim czasie dojdziemy do Giardini della Biennale - ogrodu stworzonego z inicjatywy Napoleona Bonaparte, który pełni dziś funkcję jednego z najważniejszych obszarów wystawowych weneckiego Biennale. Przez cały rok na jego terenie zobaczyć można pawilony oraz rzeźby.
Wskazówka praktyczna
Na całej trasie prowadzącej w stronę ogrodu znajdują się niewielkie mostki. Zostały one dostosowane są potrzeb osób z ograniczoną mobilnością i na każdym z nich znajduje się rampa.
Kawałek dalej znajduje się park Parco delle Rimembranze, gdzie poczujemy się niczym w małym miasteczku nad polskim morzem. Boiska, ścieżki, małe sklepiki i ławeczki, ceny znośne - w ogóle nie da się tu odczuć, że jesteśmy w jednym z najważniejszych miejsc w historii Europy.
Most Rialto oraz Mercati di Rialto
Przerzucony nad Wielkim Kanałem zabytek należy do ciekawszych przykładów wykorzystania mostu do usprawnienia codziennego życia mieszkańców poprzez zabudowanie go budynkami użytkowymi, podobnie do Mostu Złotników we Florencji. Budowla powstała w XVI wieku zastępując wcześniejszy drewniany most.
Po północnej stronie mostu stoi niewielki kościół San Giacomo di Rialto. Jest to prawdopodobnie najstarsza świątynia katolicka w Wenecji, której historia może sięgać V wieku. Jej najbardziej charakterystycznym elementem jest gotycki zegar umieszczony na fasadzie. Budowla posiada również jedyny zachowany gotycki portyk z pięknymi kapitelami.
Odchodząc kawałek odnajdziemy targowisko Mercati di Rialto, gdzie zakupimy świeże produkty i poczujemy trochę typowo włoskiego klimatu.
Taras widokowy na dachu pałacu Fondaco dei Tedeschi
Centralna część mostu Rialto stanowi przyjemny punkt widokowy na Wielki Kanał, ale z czego nie każdy zdaje sobie sprawę - w sąsiednim pałacu Fondaco dei Tedeschi, gdzie mieści się dziś galeria handlowa, znajdziemy darmowy taras widokowy.
Informacje praktyczne
Wejście na taras pałacu Fondaco dei Tedeschi jest darmowe. Musimy jednak wcześniej dokonać rezerwacji online na tej stronie
W jednym momencie na dachu może przebywać do 40 osób. Każdy odwiedzający ma na wizytę 15 minut. Na dach wjedziemy windą lub schodami ruchomymi. Atrakcja czynna jest od 10:15 do 18:00, ale w przypadku złych warunków pogodowych może być niedostępna.
Wskazówka W galerii handlowej znajdują się darmowe toalety.
Teatro La Fenice (Teatr Feniksa)
Wenecja należała do prekursorów światowej opery. Jednym z najważniejszych miejsc związanych z muzyką poważną jest Teatro La Fenice (pol. Teatr Feniksa). Warto jednak mieć na uwadze, że dzisiejszy budynek to "wyłącznie" wierna rekonstrukcja - pierwotny teatr spalił się 29 stycznia 1996 roku. W trakcie odbudowy gmach został unowocześniony, a liczba miejsc zwiększyła się z 840 do 1000.
Teatr udostępniany jest do zwiedzania w trakcie samodzielnej wycieczki z przewodnikiem audio. Wnętrze teatru możemy obejrzeć z loży królewskiej znajdującej na wprost sceny lub z poziomu audytorium, o ile nie jest one wykorzystywane.
Arsenał i Muzeum Morskie - przemysłowe centrum Republiki Weneckiej
Na wschód od Placu św. Marka odnajdziemy mniej turystyczną Wenecję - dzielnicę Castello, na terenie której mieścił się wenecki Arsenał (Arsenale di Venezia) - otoczony murami monumentalny kompleks stoczniowy oraz wojskowy Republiki Weneckiej. Do czasów rewolucji przemysłowej w XVIII wieku był to największy kompleks stoczniowy Europy - na co dzień pracowało tam nawet kilkanaście tysięcy osób.
Zwiedzanie Arsenału w Wenecji
Dziś teren nie jest otwarty dla zwiedzających z wyjątkiem wystaw czasowych oraz weneckiego Biennale. Warto jednak podejść pod główną bramę (Porta Magna), będącą jedną z pierwszych realizacji renesansowych w Wenecji. Wstępu do portu bronią dwa lwy. Są to antyczne rzeźby przywiezione z Grecji - jedna z nich znajdowała się w porcie w Pireusie, a druga na drodze z Eleusis do Aten.
Wejście kanału wpływającego do Arsenału najlepiej zobaczyć z sąsiedniego mostu Ponte de l'Arsenal o del Paradiso.
Na końcu uliczki Salizada Streta odnajdziemy mostek prowadzący na teren Arsenału, który przekształcono w obszar wystawowy wykorzystywany podczas Biennale. Odwiedzenie większości budynków wymaga zazwyczaj zakupu biletu. Wschodnia strona ogrodu jest jednak czasami ogólnodostępna (darmowa) dla zwiedzających. Warto się tam wybrać, aby zobaczyć od środka przemysłową część Arsenału, która normalnie ukryta jest za murami.
W okolicy Arsenału znajduje się weneckie Muzeum Morskie (Museo Storico Navale di Venezia). W jego wnętrzu wystawiono wiele eksponatów związanych z morzem i historią weneckiej floty - w tym modele statków, broń czy obrazy przedstawiające życie na morzu. Podczas wizyty będziemy mogli w pełni zrozumieć jak wielką potęgą morską w przeszłości była Republika Wenecka.
Zwiedzanie Wenecji szlakiem Wielkiego Kanału i wzniesionych przy nim pałaców
Słynny Wielki Kanał (Canale Grande) przedziela Wenecję niemal na dwie równe połówki i co może dziwić, nie ma na nim prawie w ogóle mostów. Jeszcze do niedawna jedyną przeprawą był most Rialto, a dziś w różnych miejscach kanału znajdziemy zaledwie 4 mosty. Kanał ma długość prawie 4 kilometrów i na całej jego długości powstało wiele wspaniałych gotyckich, renesansowych i barokowych pałaców. Ich fasady zachwycają, ale... zazwyczaj skierowane są w stronę wody! Obecnie w najważniejszych zabytkach mieszczą się muzea, a ich pięknie dekorowane wnętrza są wspaniałym tłem dla wystawianych w nich eksponatów.
Niestety, charakter Wenecji nie pozwala na swobodny spacer wzdłuż Wielkiego Kanału, gdyż w wielu miejscach budynki przylegają do brzegu. Nieco więcej wolnej przestrzeni do spacerów znajdziemy na zachód od mostu Rialto. Czasem dobrym punktem widokowym będą przystanki tramwajów wodnych oraz mosty.
Wskazówka praktyczna Chcąc podziwiać zabudowę Wielkiego Kanału w całej okazałości najlepiej zrobić to od strony wody. Do wyboru mamy tramwaje wodne vaporetto (polecamy Was rejs linią numer 1, która zatrzymuje się przy wszystkich przystankach przy Wielkim Kanale) lub rejs gondolą.
Do wartych uwagi zabytków przy Canale Grande należą.
Fondaco dei Turchi (obecnie Muzeum Historii Naturalnej)
Turecki dom handlowy wzniesiony około 1200 roku. Jest on uważany jest za pierwowzór wszystkich późniejszych gotyckich pałaców Wenecji - jego fasadę zobaczymy z placu Campo S. Marcuola po przeciwnej stronie kanału,
Ca' d’Oro (Palazzo Santa Sofia)
Gotycki "złoty pałac", niegdyś ozdobiony prawdziwym kruszcem. Obecnie w środku działa galeria mistrzów weneckich (Galleria Giorgio Franchetti). Nawet jeśli nie planujecie wejść do środka, warto zobaczyć niesymetryczną fasadę tego XV-wiecznego gmachu (z przystanku obok lub nabrzeża po przeciwnej stronie kanału). W środku można podziwiać prace takich mistrzów jak Tycjan i Anton van Dycka.
Pałac ten, jako jeden z nielicznych w Wenecji, posiada wewnętrzny dziedziniec.
Ca' Pesaro
Barokowy pałac, gdzie dziś mieści się muzeum sztuki współczesnej (m.in. z rzeźbami Rodina i obrazem Klimta pt. Judyta II).
Ca' Rezzonico
Kolejny z barokowych pałaców. W jego wnętrzach mieści się dziś muzeum XVIII-wiecznej Wenecji (Museo del Settecento Veneziano). W środku, oprócz pięknie zdobionych pomieszczeń oraz Sali Balowej, zobaczymy m.in. obrazy, ubiór czy wyroby z jedwabiu. W trakcie wizyty dowiemy się jak nosili się bogaci kupcy weneccy w XVIII wieku i jak wyglądała ich zastawa.
Jeśli planujecie odwiedzić wspomniane wyżej muzea oraz Pałac Dożów, to warto rozważyć zakup biletu łączonego Museum Pass. Kosztuje on 40,00 € (172,40 zł) (czyli dopłacamy tylko 10,00 € (43,10 zł) do biletu łączonego do czterech muzeów przy Placu św. Marka!) i pozwala na zwiedzenie ponad dziesięciu weneckich muzeów miejskich. Ich pełną listę znajdziecie tutaj.
Rejs gondolą - jedna z najpopularniejszych atrakcji Wenecji
Niewiele jest aktywności kojarzących się bardziej z Wenecją niż rejs gondolą. Weneckie władze miejskie ustaliły stałą stawkę dla wszystkich gondolierów. W ciągu dnia za około 30 minutowy rejs zapłacimy 80,00 € (344,80 zł), a wieczorem cena wzrasta aż do 120,00 € (517,20 zł). Opłata dotyczy całej gondoli, w której może przebywać maksymalnie pięciu pasażerów.
Złapać gondolę możemy w kilku miejscach, pamiętajmy jednak, że punkt początkowy definiuje całą trasę - nie ma więc co się śpieszyć z wsiadaniem do środka. Trzeba też zdawać sobie sprawę, że wybierając najbardziej popularne trasy możemy...ugrzęznąć w korku! I spędzić większość rejsu mając za sobą i przed sobą oczekujące łódki - takie doświadczenie niewiele będzie miało wspólnego z naszymi wyobrażeniami!
Traghetto - tańszy zamiennik gondoli
Jeśli nie zależy nam na długim rejsie, a chcemy po prostu przedostać się wodą na drugą stronę Wielkiego Kanału, możemy skorzystać ze usług tradycyjnych łódek traghetto. Ich przystanki zlokalizowane są w kilku punktach na kanale, a ich zadaniem jest przewożenie ludzi na przeciwną stronę Canale Grande.
Przeprawa kosztuje 2,00 € (8,62 zł) i trwa krótko. Miejscowi po wejściu do łódki stoją, ale my woleliśmy jednak usiąść!
Co warto zobaczyć w Wenecji? Zabytkowe kościoły!
W okresie największego rozkwitu Wenecji na obszarze historycznego centrum znajdowało się nawet 140 kościołów wzniesionych dzięki hojności dożów oraz bogatych mieszkańców. Projektowali je najznamienitsi architekci pochodzący lub pracujący dla Najjaśniejszej (wł. Serenissima) tacy jak Jacopo Sansovino czy wybitnie uzdolniony Andrea Palladio, a ich wnętrza ozdabiali obrazami i rzeźbami najwięksi weneccy mistrzowie pędzla i dłuta - w tym Tycjan, Tintoretto, Paolo Veronese, Giambattista Tiepolo i Giovanni Bellini.
Do naszych czasów przetrwała około setka świątyń, z których te najznakomitsze udostępniane do zwiedzania. Poniżej opisaliśmy naszym zdaniem najciekawsze świątynie Wenecji.
Bazylika di Santa Maria della Salute
Ten jeden z najbardziej charakterystycznych zabytków Wenecji wzniesiono w XVII wieku w podzięce za ustanie epidemii, która wybuchła w mieście w 1630 roku i zabrała życie nawet jednej trzeciej mieszkańców. Jej charakterystyczne kopuła widoczna jest z nabrzeża przy Placu św. Marka. W zakrystii świątyni wiszą obrazy Tycjana oraz Tintoretta.
Budowla ma oktagonalny kształt i aby umożliwić jej wzniesienie w takiej forme, w podłoże pod nią wbito ponad milion drewnianych pali.
Most Akademii - świetny widok na bazylikę Santa Maria della Salute
Do najlepszych weneckich punktów widokowych należy Most Akademii (Ponte dell’Accademia) oferujący wspaniały widok na ujście kanału oraz kopułę bazyliki Santa Maria della Salute.
Kościół San Francesco della Vigna z krużgankami
Ta położona na uboczu świątynia jest dziełem dwóch architektów: Jacopo Sansovino, który zaprojektował jej bryłę, oraz Andrei Palladio, spod ręki którego wyszła wspaniała marmurowa fasada. Warto zwrócić uwagę na dwie umieszczona na niej rzeźby odlane z brązu - lewa przedstawia Mojżesza, a prawa św. Pawła.
Wnętrze świątyni, podobnie jak większość weneckich kościołów, skrywa liczne malowidła (w tym obraz Paolo Veronese) oraz rzeźby. Prawdziwym sekretem tego miejsca są jednak dwa urokliwe krużganki (jeden z nich ze studnią pośrodku).
Nie ma oczywiście reguły, ale my odwiedziliśmy kościół San Francesco della Vigna w sezonie i byliśmy jedynymi turystami. Prawdopodobnie niewiele osób trafia tak daleko poza okolicę Placu św. Marka.
Dzieła sztuki oraz zalana romańska krypta kościoła św. Zachariasza
Już sam kościół św. Zachariasza (Chiesa di San Zaccaria) stanowi nie lada gratkę dla miłośników architektury i sztuki sakralnej. Jego monumentalna fasada stanowi połączenie weneckiego późnego gotyku oraz wczesnego renesansu, a wnętrza ozdobione są dziełami sztuki autorstwa znamienitych weneckich artystów - wśród nich znajduje się obraz ołtarzowy Madonna z Dzieciątkiem i świętymi pędzla Giovanniego Belliniego, uważany za jedno z arcydzieł tego artysty.
Sekrety Wenecji
Mało znanym skarbem świątyni jest romańska krypta pamiętająca czasy wcześniejszego kościoła, gdzie pochowano kilku wczesnych weneckich dożów. Krypta ta jest stale zalewana wodą i za opłatą możemy ją zobaczyć.
San Giovanni e Paolo i pomnik konny Bartolomeo Colleoniego
W tym kościele dominikanów znajdują się groby ponad 20 weneckich dożów oraz innych możnych, którym wzniesiono monumentalne grobowce i mauzolea. Świątynia znajduje się przy pięknym placu Campo San Giovanni e Paolo dla którego warto tu podejść nawet, jeśli nie planujemy zwiedzać samego kościoła.
Na placu przed kościołem stoi jeden z najważniejszych posągów konnych epoki Renesansu. Pomnik Bartolomeo Colleoniego (Statua di Bartolomeo Colleoni) wyszedł spod ręki Andrei del Verrocchio i przedstawia zasłużonego kondotiera (dowódcę wojskowego), który zapisał się złotymi zgłoskami w historii Wenecji (m.in. w bitwach z Florencją).
Odlany z brązu monument ma 395 cm wysokości i przedstawia Colleoniego w dumnej pozie, niczym zrośniętego z koniem, który przywodzi na myśl Marka Aureliusza na rzymskim Kapitolu.
Chcąc zobaczyć pomnik Colleoniego możemy udać się do Warszawy, gdzie na na dziedzińcu Akademii Sztuk Pięknych stoi jego współczesny odlew, lub do Szczecina na plac Lotników.
Santa Maria Gloriosa dei Frari - monument pośmiertny Antonio Canovy i dzieła sztuki weneckich mistrzów
To jeden z najważniejszych kompleksów Franciszkanów w całych Włoszech. W środku zachwyca neoklasyczny monument pośmiertny Antonio Canovy, którego serce zostało sprowadzone do Wenecji.
Warto rozglądać się także za pracami Tycjana (m.in. Wniebowzięcie przy głównym ołtarzu) i Belliniego. W kościele tym znajduje się również rzeźba Donatella z drewna przedstawiająca Jana Chrzciciela. Bryła gmachu jest gotycka, a nawa zamknięta jest sklepieniem żebrowym.
W dalszej części naszego artykułu wspomnieliśmy jeszcze o kilku innych wartych uwagi weneckich kościołach.
Zwiedzanie weneckich kościołów - co warto wiedzieć
Do większości kościołów nie wejdziemy w niedzielę - świątynie są wtedy dostępne jedynie dla wiernych i turyści nie są do nich wpuszczani. W kościołach wymagany jest również godny ubiór.
Niektóre kościoły są darmowe, ale większość najważniejszych jest płatna. Bilet wstępu kosztuje zazwyczaj 3,00 € (12,93 zł). Szesnaście weneckich kościołów stowarzyszyło się w grupę Chorus Venezia i oferują turystom wspólny bilet do wszystkich z nich w cenie 14,00 € (60,34 zł). Jeśli planujecie aktywne zwiedzanie to warto go zakupić, ponieważ nigdy nie wiemy na ile świątyń z tej listy trafimy - a często można wpaść na nie przypadkiem. Pełną listę obiektów w grupie Chorus znajdziecie tutaj
Gallerie dell’Accademia
Jedna z najważniejszych galerii sztuki w całych Włoszech. W środku wystawione są dzieła Starych Mistrzów oraz najbardziej utalentowanych europejskich artystów aż do XIX wieku. W środku zobaczymy prace malarzy takich jak Hieronim Bosch, Giovanni Bellini, Tintoretto, Tycjan czy Paolo Veronese. Jest to jedna z naszych kilku ulubionych galerii we Włoszech i polecamy odwiedzenie jej wszystkim miłośnikom sztuki dawnych mistrzów.
Największym skarbem muzeum jest praca Leonardo da Vinci “Człowiek witruwiański”. Niestety, rzadko kiedy jest ona wystawiana na widok publiczny - ale może właśnie wtedy traficie do Wenecji?
Scuola Grande di San Rocco
W tej dawnej siedzibie bractwa św. Rocha mieści się dziś galeria sztuki z olbrzymią kolekcją prac Tintoretto, w tym wykonanymi przez niego scenami ze Starego i Nowego Testamentu. Wnętrze kompleksu zachwyca przepychem, a większość (ponad 60!) obrazów wisi w oryginalnym miejscu, dzięki czemu wszystko wygląda dokładnie tak, jak wiele wieków temu. Budynek znajduje się tuż przy kościele św. Rocha, w którym znajdują się szczątki świętego. Zabytek ten wyróżnia się wspaniałą marmurową fasadą.
Oprócz prac Tintoretto i pięknie zdobionych pomieszczeń w trakcie zwiedzania zobaczymy też dzieła Tycjana i Tiepolo, wystawę ceramiki, skarbiec czy monumentalne schody.
Schody pałacu Contarini del Bovolo
Wysoka na 28 m wieża pałacu Contarini del Bovolo, która pełniła funkcję zewnętrznej klatki schodowej, należy do najbardziej nietypowych realizacji architektonicznych w Wenecji. Powstała ona pod koniec XV stulecia i łączy w sobie cechy typowe dla weneckiego gotyku oraz renesansu. Od jakiegoś czasu spiralne schody pałacu udostępnione są do zwiedzania - na ich szczycie znajduje się taras, z którego rozpościera się przyjemny widok na dzwonnicę św. Marka oraz panoramę Wenecji.
W ramach wizyty będziemy mogli wejść dodatkowo do Sali Tintoretto(Sala del Tintoretto), w której wystawiane są dzieła weneckich artystów (w tym oczywiście rzeczonego Tintoretta).
Bilet wstępu kosztuje 8,00 € (34,48 zł). Istnieje możliwość zakupu online i rezerwacji godziny wejścia. Aktualne informacje o godzinach otwarcia sprawdzimy tutaj.
Atrakcje Wenecji poza utartym szlakiem
Castello - nie tylko arsenał i jego brama!
Na wschód od Placu św. Marka odnajdziemy inną, mniej turystyczną Wenecję - obszar Castello. To właśnie tu mieszka wielu rdzennych mieszkańców - stąd sklepy i kawiarnie mniej nastawione na turystów, a bardziej na "lokalsów". Jest to dzielnica olbrzymich kontrastów - czym dalej od Placu św. Marka i Arsenału, tym okolica wydaje się bardziej zaniedbana.
Do najbardziej klimatycznych miejsc należy ciągnąca się wzdłuż kanału ulica Fondamenta Sant’Anna, którą raz po raz przecinają filigranowe mostki. Dojdziemy do niej ulicą Via Giuseppe Garibaldi, przy której znajdują się m.in. kościół Chiesa San Francesco di Paola, market Coop oraz wiele restauracji.
Wyspa San Pietro i dawna katedra
Na wschodniej części Castello znajduje się mała wyspa San Pietro, której najważniejszym zabytkiem jest bazylika di San Pietro di Castello. Co ciekawe, aż do 1807 roku kościół posiadał godność katedry (słynna Bazylika św. Marka była w czasach Republiki prywatną kaplicą dożów). W środku znajdziemy monumentalne grobowce i rzeźby. Warto zwrócić też uwagę na jej przechyloną dzwonnicę. Pierwotny projekt świątyni wyszedł spod ręki Andrei Palladio, ale ostatecznie budowla została wykończona przez innych architektów.
Santa Maria dei Miracoli
Wnętrza tej zaprojektowanej przez Pietra Lombarda świątyni wyróżniają się ścianami pokrytymi polichromowanymi marmurami.
Muzeum Muzyki (Museo della Musica) i Plac Świętego Stefana
Do mniej znanych atrakcji Wenecji należy Muzeum Muzyki (Museo della Musica), mieszczące się w dawnym kościele św. Maurycego i Łazarza przy placu Świętego Maurycego (Campo San Maurizio). Wstęp do tej niewielkiej placówki jest darmowy (choć sugerowana jest donacja). W środku prezentowane są barokowe instrumenty muzyczne wykonane z drewna.
Kilka kroków na zachód odnajdziemy duży (jak na Wenecję) i urokliwy Plac Świętego Stefana ze studnią i pomnikiem. Warto zajrzeć do mieszczącego się przy nim gotyckiego kościoła św. Stefana (Chiesa di Santo Stefano) oraz do przylegających do niego zaniedbanych krużganków klasztornych. Wnętrze kościoła skrywa kilka skarbów: obrazy Tintoretto w zakrystii, kilka okazałych grobowców oraz dzieło Antonio Canovy. Będąc w środku warto unieść wzrok do góry, gdyż dach/sufit świątyni otrzymał formę stępki statku.
Libreria Acqua Alta - niezwykła księgarnia w Wenecji
W ostatnich latach niezwykłą popularność zdobyła księgarnia Libreria Acqua Alta, w której za półki wystawowe służą wysłużone gondole, łodzie oraz wiadra, a stare i zniszczone książki otrzymują tu drugie życia jako podstawki (i nie tylko). Nie każdemu miejsce to przypadnie do gustu, ale jeśli stare książki wystawione na działanie warunków atmosferycznych Was nie odrzucają, to miejscówka ta potrafi zauroczyć.
Określenie Acqua Alta oznacza duży przypływ i jest używane przez mieszkańców Wenecji w sytuacji, kiedy miasto zostaje zalane wodą. Czasem są to niewielkie podtopienia, i wtedy po prostu montowane są drewniane kładki dla mieszkańców i turystów, ale zdarzają się również tragiczne w skutkach powodzie siejące spustoszenie, jak ta w 2019 roku.
Dzielnica Santa Croce
Po zachodniej stronie Wielkiego Kanału i na południe od stacji kolejowej znajduje się obszar Santa Croce. Podobnie jak w przypadku Castello mieszka tu wielu rdzennych mieszkańców. Uliczki i place na Santa Croce, z wyjątkiem tras prowadzących do Placu św. Marka, są pustawe.
Do najważniejszych zabytków dzielnicy należy pałac Palazzo Mocenigo, zamieniony na muzeum miejskie poświęcone ubiorowi oraz codziennemu życiu mieszkańców Wenecji. Oprócz kostiumów zobaczymy także zastawę, meble czy obrazy należące do rodziny Mocenigo. Część muzeum została poświęcona perfumom.
Kawałek od stacji kolejowej znajduje się ogród Giardino Papadopoli. Jest to dobre miejsce na krótki odpoczynek na jednej z ławek, bez tłumów turystów.
Wyspy - zwiedzanie Wenecji tramwajem wodnym
Po zwiedzeniu głównej historycznej części Wenecji możemy wybrać się na jedną lub więcej okolicznych wysp, do których dopłyniemy opisywanym na początku naszego przewodnika tramwajem wodnym vaporetto.
Do najpopularniejszych weneckich wysp należą:
Giudecca
To największa z weneckich wysp i jednocześnie położona najbliżej historycznego centrum. Giudecca ozciągają się na wprost Placu św. Marka. Odnajdziemy tam m.in.:
- kościół Il Redentore będący ostatnim wielkim dziełem Andrei Palladia,
- kościół Le Zitelle,
- zabytkowa wenecko-bizańtyńska świątynia Sant’Eufemia, której historia sięga IX wieku.
Turystów na wyspę przyciąga też bar z panoramą Wenecji Skyline Rooftop Bar. Znajduje się on w Hotelu Hilton, który powstał z przekształcenia zabytkowego neogotyckiego młyna z XIX wieku.
Na miejsce zawiezie nas tramwaj wodny nr 8.
Wyspa św. Jerzego Większego
Wyspa San Giorgio Maggiore sąsiaduje z Giudeccą i niemal cały jej obszar zajmuje zabytkowy klasztor. Jego znakiem rozpoznawczym jest dzwonnica, na szczycie której znajduje się taras widokowy z panoramą laguny (wjeżdżamy na niego windą).
Na wyspę zawiezie nas tramwaj wodny nr 2.
Murano
"Mała Wenecja" - w ten sposób możemy najlepiej określić tę znajdującą się kawałek na północ wyspę. Podobnie jak Wenecja, Murano składa się z kilku wysp połączonych ze sobą mostami i przez jej środek również przepływa Wielki Kanał (Grand Canale). Murano słynie z produkcji wyrobów ze szkła - jeśli usłyszycie gdzieś o ceramice z Wenecji, to będzie chodziło o obiekty wytworzone na tej wyspie. Jedną z tutejszych atrakcji jest szklana rzeźba Cometa di Vetro, którą odsłonieto na placu Campo Santo Stefano.
Sympatycy wczesnochrześcijańskiej architektury nie mogą przegapić bazyliki Santi Maria e Donato ze wspaniałą dwupoziomową romańską galerią arkadową okalającą od zewnątrz apsydę.
Do Murano dotrzemy tramwajem wodnym 3 bądź 12.
Burano
Wyspa ta słynie z kolorowych domków przywodzących na myśl wyspy czy miasteczka południa Italii. I tak jak Murano słynie z produkcji szkła, tak produktem eksportowym Burano są koronki.
Na miejsce zawiezie nas tramwaj wodny nr 12.
Torcello
Ta najstarsza z zamieszkanych weneckich wysp we wczesnym średniowieczny posiadała rangę większą niż sama Wenecja, ale z czasem rozpoczął się powolny spadek jej znaczenia. Warto tu jednak przyjechać żeby zobaczyć dawną katedrę Torcello (dziś bazylikę Santa Maria Assunta di Torcello), której niektóre elementy pochodzą z IX wieku.
W świątyni tej przetrwały wspaniałe mozaiki stworzone pomiędzy IX a XIII wiekiem, będące przedsmakiem zdobień, które powstały później w Bazylice św. Marka.
Na miejsce zawiezie nas tramwaj wodny nr 12.
Lido
Ta oddzielająca Lagunę Wenecką od Morza Adriatyckiego podłużna wyspa jest pierwszym wyborem dla osób, którym zależy bardziej na relaksie i wylegiwaniu się na plaży niż na zwiedzaniu zabytków. Wyspa znana jest też jako miejsce organizacji słynnego festiwalu filmowego.
Karnawał w Wenecji
Jeden z najbardziej znanych karnawałów świata odbywa się rokrocznie w Wenecji. Niemal każdy kojarzy specyficzne weneckie maski w których mieszkańcy paradują w tym okresie. Dziś ciężko określić skąd wziął się ten zwyczaj, jednak pierwsze wzmianki o noszeniu masek w trakcie trwania karnawału pojawiły się już w XIII wieku.
W dawnych czasach mieszkańcy mieli prawo do noszenia masek od 26. grudnia aż do Środy Popielcowej, ale w pozostałym okresie ich ubieranie było zabronione przez prawo.
Warto pamiętać, że w okresie karnawału miasto odwiedza do kilku milionów turystów, a ceny noclegów są zbliżone do wysokiego sezonu wakacyjnego.
Wenecja - wskazówki i informacje praktyczne
Na co uważać w Wenecji? Dodatkowe opłaty w kawiarniach i restauracjach!
We Włoszech czymś normalnym jest kwota za nakrycie (tzw. coperto) i nie inaczej jest w Wenecji. Niektóre lokale pobierają dodatkowo opłatę za serwis, która może wynosić do 15% całego rachunku. Dlatego w knajpkach w miejscach turystycznych warto zawsze dokładnie sprawdzić menu oraz zapytać o ostateczną cene przed złożeniem zamówieniem.
Podobnie ma się sprawa z kawą. Sama kawa może wydawać się tania, jeśli jednak usiądziemy i podejdzie do nas kelner, zapłacimy również za miejsce i usługę. Niektórych kawa przy Placu św. Marka kosztowała nawet kilkanaście euro. Jeśli pilnujemy mocno naszego budżetu to najbezpieczniej jest wypić kawę przy barze lub dokładnie upewnić się jaki jest koszt w przypadku skorzystania ze stolika.
Karty turystyczne w Wenecji
Planując aktywne zwiedzanie Wenecji możemy rozważyć zakup jednej z kart turystycznych:
- Chorus Pass (14,00 € (60,34 zł)) - w skład której wchodzi 16 zabytkowych weneckich kościołów (ich listę znajdziecie tutaj),
- Museum Pass (40,00 € (172,40 zł)) - pozwala na zwiedzenie Pałacu Dożów oraz 11 weneckich muzeów (ich listę znajdziecie tutaj),
- Venezia Unica City Pass - karta ta zawiera w sobie dwie poprzednie i oferuje inne pojedyncze bonusy. Występuje w wersji podstawowej oraz rozszerzonej z Teatrem La Fenice.
Karta Venezia Unica dla dorosłych (30-64 lata) w wersji podstawowej kosztuje 47,90 € (206,45 zł). Wersja JUNIOR (dla osób od 6. do 29. roku życia włącznie) to koszt 27,90 € (120,25 zł). Kartę możemy zakupić na miejscu (np. w punkcie informacji na dworcu) lub online na oficjalnej stronie miasta.
Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Wenecji?
Wiele osób przyjeżdża do Wenecji na jeden dzień. Trzeba jednak uczciwie przyznać, że jest to dość mało i wystarczy nam wyłącznie na zobaczenie najważniejszych zabytków (i nie wszystkich od środka).
Weekend w Wenecji da nam już więcej swobody i pozwoli na odwiedzenie również którejś z wysp. Na dokładniejsze zwiedzenie Wenecji potrzeba minimum 3 doby, a w przypadku dołączenia większej ilośc okolicznych wysp 5 do 7 dni.
Toalety w Wenecji
W Wenecji znajdziemy kilka toalet miejskich obsługiwanych przez firmę Veritas. Są one jednak płatne - koszt skorzystania to 1,50€. Według zapewnień miasta wszystkie toalety dostosowane są do potrzeb osób niepełnosprawnych. Mapa toalet publicznych dostępna jest tutaj.
Darmową toaletę znajdziemy na terenie galerii handlowej w pałacu Fondaco dei Tedeschi przy Moście Rialto.
Zwiedzanie Wenecji przez osoby z ograniczoną mobilnością
Z powodu swojej specyfiki Wenecja nie jest prostym miastem do zwiedzania dla osób z ograniczoną mobilnością. Wiele mostów czy chodników w środku miasta jest trudnych (czy wręcz niemożliwych) do pokonania przez osoby poruszające na wózku lub o kulach. Trochę lepiej sytuacja wygląda przy Placu św. Marka i przy nabrzeżu - na mosty nałożone zostały tam specjalne kładki umożliwiające przejście bez wchodzenia po stopniach.
Najwygodniejszym sposobem na rozpoczęcie zwiedzania Wenecji będzie skorzystanie z tramwaju wodnego, popłynięcie od razu do Placu św. Marka i rozpoczęcie tam zwiedzania. Tramwaje wodne posiadają specjalną rampę i w środku wydzielone jest specjalne miejsce dla osób na wózkach.
W historycznym centrum dostępnych jest 14 km tras dostosowanych do potrzeb osób z ograniczoną mobilnością. Więcej informacji znajdziemy na oficjalnej stronie miasta
Co warto podkreślić - do najważniejszych muzeów miejskich osoby na wózkach wchodzą za darmo razem z osobą towarzyszącą - dotyczy to m.in. Pałacu Dożów czy Muzeum Correr.