Pałac i park Nymphenburg w Monachium - historia, zwiedzanie oraz informacje praktyczne

Położony kilka kilometrów na zachód od monachijskiego starego miasta Pałac Nymphenburg (niem. Schloss Nymphenburg) od drugiej połowy XVII wieku był letnią rezydencja władców Bawarii. Początkowo nowy pałac wykorzystywany był do krótkich ucieczek od trudów dnia codziennego, ale po wielkiej przebudowie na początku XVIII wieku Nymphenburg stał się główną siedzibą rodu Wittelsbachów w okresie od maja do września. Razem z nimi w Nymphenburgu przebywał cały dwór, a w pałacowej stajni w tym czasie znajdowały się wszystkie królewskie powozy oraz najważniejsze konie.

Po wielu przebudowach i rozbudowach na przestrzeni niemal 200 lat Pałac i Park Nymphenburg (niem. Schloss und Park Nymphenburg) można dziś określić jako jeden z najciekawszych kompleksów pałacowych w naszej części Europy.

W dniu rozpoczęcia budowy cała okolica była niezamieszkana, a dookoła na horyzoncie widoczne były jedynie pola i lasy. W tamtym czasie podróż z rezydencji do pałacu trwała niemal godzinę! Przez ostatnie dziesięciolecia wokół kompleksu powstały normalne dzielnice mieszkalne, a sam park upodobali sobie okoliczny mieszkańcy do porannego joggingu oraz jako miejsce do relaksu.

Dziś Nymphenburg jest olbrzymim kompleksem pałacowym. W głównym pałacu mieściły się apartamenty królewskie, a w budynkach po północnej i zachodniej stronie funkcjonowały stajnie, sale rekreacyjne, kuchnie czy pomieszczenia dla dworu i służby.

Historia

Początki Pałacu Nymphenburg sięgają 1662 roku, kiedy to bawarski elektor Ferdynand Maria w podzięce za urodzenie syna podarował swojej małżonce Henrietcie Adelajdzie teren na zachód od centrum Monachium. Działka przekazana Henrietcie zajmowała obszar większy niż całe Monachium w tamtym czasie. Władca cierpliwie czekał na potomka przez 12 lat i jego radość była tak wielka, że oprócz przekazania żonie terenów pod przyszły letni pałac zdecydował także o ufundowaniu kościoła Teatynów, który znajduje się naprzeciwko głównej rezydencji w centrum miasta.

Prace budowlane nad nową letnią rezydencją rozpoczęły się w 1664 roku. Początkowo pałac miał być stosunkowo niewielką rezydencją w stylu włoskim, z kaplicą znajdująca się obok oraz mniejszymi budynkami dla członków dworcu. Za projekt odpowiadał włoski architekt Agostino Barelli. Nazwę Nymphenburg (Wioska/Miasteczko Nymf) wymyśliła sama Henrietta, która w swoich wyobrażeniach paradowała już po ogrodzie przebrana za mitologiczną boginię Dianę. Księżna Bawarii nie doczekała jednak końca budowy i zmarła w 1676 roku w wieku zaledwie 40 lat, czyli 3 lata przed zakończeniem prac. I choć dzisiejszy pałac jest kilkukrotnie większy od wersji pierwotnej, to budynek zbudowany dla Henrietty stanowi wciąż centralną część pałacu.

W 1701 roku, w trakcie rządów elektora Maksymialiana II Emanuela, budynek pałacowy przebudowano i rozszerzono o dwa boczne pawilony. Za projekt odpowiadał architekt szwajcarskiego pochodzenia, Giovanni Antonio Viscardi, który nadzorował również pracę nad niektórymi świątyniami w historycznym centrym Monachium.

Pracę nad rozbudową pałacu przystopowały w 1704 roku. 13 sierpnia 1704 roku, podczas wojny o sukcesje hiszpańską, połączone wojska Bawarii i Francji przegrały bitwę pod Blenheim - efektem czego była ucieczka bawarskiego władcy do Francji na aż 11 lat.

Po powrocie Maksymiliana w 1715 roku prace znów ruszyły pełną parą. Tym razem za projekt odpowiadał niemiecki architekt Joseph Effner, który pobierał nauki we Francji i we Włoszech. Zafascynowanie Maksymiliana architekturą francuską jasno wskazywały kierunek zmian. W trakcie przebudowy znów rozszerzono pałac dodając do niego nowe pawilony, po jednym po każdej ze stron, a także zmodernizowano fasadę środkowego pawilonu.

Kolejne zmiany nastąpiły na początku XIX wieku, gdy Bawaria stała się Królestwem Bawarii, a pierwszym królem został Maksymilian I Józef. Król polubił Pałac Nymphenburg tak bardzo, że wraz z rodziną i dworem spędzał w nim wszystkie letnie miesiące.

W trakcie panowania Maksymiliana Józefa największą metamorfozę przeszedł pałacowy park, który przebudowano na styl ogrodów angielskich. Za zmianę odpowiadał angielski architekt ogrodowy Friedrich Ludwig Sckell. W latach 1809-1814 przebudowano również południową część pałacu.

W 1825 roku Maksymilian zmarł w murach pałacu, a po jego śmierci Nymphenburg stracił na znaczeniu i nie był już tak mocno eksploatowany przez kolejnych władców Królestwa Bawarii.

Pałac

Pałac Nymphenburg (niem. Schloss Nymphenburg) składa się z kilku połączonych ze sobą pawilonów. Najpierw powstał środkowy pawilon, który mimo przebudowy na początku XVIII wieku zachował swój pierwotny kształt. W trakcie wielkiej przebudowy dobudowano kolejne pawilony, północny i południowy, które połączono długimi galeriami z pawilonem środkowym. Galerie znajdują się na pierwszym piętrze, a pod nimi ciągną się arkady prowadzące do parku.

Pałac od początku pomyślany był jako letnia rezydencja oraz miejsce do wypoczynku. W środku brak typowych sal reprezentacyjnych, w tym sali tronowej, występujących w głównych rezydencjach. Pałac rozbudowywany był przez niemal 200 lat, stąd w środku zaobserwujemy mieszankę najróżniejszych stylów: od barokowych fresków sufitowych, po stiukowe zdobienia rokoko aż po neoklasyczny wystrój pomieszczeń. Każdy z władców wprowadzając się do pałacu dodawał coś od siebie, zmiany wprowadzały również ich małżonki.

Wejście do pałacu możliwe jest przez środkowy pawilon. Szeroki parter dawniej służył jako wartownia, a dziś mieszczą się tu: sklep, kasa biletowa, toalety oraz niewielka wystawa. Apartamenty elektorskie i królewskie znajdują się na pierwszym piętrze. Centralną częścią środkowego pawilonu jest zapierająca dech w piersiach Wielka Sala, która przed przebudową w połowie XVIII wieku nazywana była Salą Kamienną (niem. Steinerne Saal).

Przeróbkę Sali Kamiennej w imponującą salę bankietową zlecił elektor Maksymilian III Józef. Pracę trwały od 1755 do 1757 roku. Za projekt odpowiadał François de Cuvilliés, a freski namalował znany mistrz Johann Baptist Zimmermann. Wielka Sala uznawana jest za jeden z najlepszych przykładów bawarskiego rokoko, a jej najbardziej charakterystyczną częścią jest ozdobiony stiukami oraz olbrzymim freskiem sufit, który przedstawia antyczny Olimp, czyli siedzibę greckich bogów. Pomieszczenie to nie zostało w żaden sposób zmienione od 1758 roku.

W pomieszczeniach po obu stronach Wielkiej Sali znajdowały się apartamenty elektorskie. Część północną zajmował elektor, a część południową księżna. Apartamenty po obu stronach miały taki sam układ: przedpokój, sala audiencji oraz sypialnia.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że w większości pomieszczeń zachowały się oryginalne meble oraz dekoracje z XVIII i XIX wieku. W apartamentach elektorskich wciąż zachwycają oryginalne freski sufitowe z lat 80. XVII wieku, czyli z pierwszej wersji pałacu zbudowanej w czasie rządów Ferdynanda Marii.

W pierwszym pomieszczeniu w północnej części (apartamenty elektora) zobaczymy przedpokój udekorowany przez Maksymiliana Emanuela. Na jednej ze ścian wisi portret władcy w pełnym rynsztunku spoglądającego w stronę murów miasta Namur, a na kolejnej portret Teresy Kunegundy, córki Jana III Sobieskiego, która była drugą żoną bawarskiego elektora. W apartamentach w północnej części wyróżniają się francuskie meble z XVIII wieku, olbrzymie gobeliny oraz bogate zdobienia, takie jak np. drewniane ramki.

Z pomieszczeń elektora możemy przejść do północnej galerii, ale już nie do północnego pawilonu, który nie został udostępniony zwiedzającym. W galeriach wiszą obrazy przedstawiające pałac oraz ogrody Nymphenburg, a także pięć portretów dam dworu francuskiego króla Ludwika XIV, nazywanego Królem Słońce.

Apartamenty księżnej w południowej części środkowego pawilonu są podobne do tych elektorskich. Najbardziej wyróżnia się wypełniony panelami przedstawiającymi sceny z chińskiej noweli Gabinet Chiński. Za przebudowę tego pomieszczenia odpowiadał François de Cuvilliés.

Z apartamentów księżnej ruszamy galerią w stronę południowego pawilonu. Warto zatrzymać się tu chwilę i obejrzeć pejzaże popularnych okolicznych rezydencji, w tym m.in. znajdujących się obok siebie pałaców Schleißheim (Schleissheim) i Lustheim oraz pałacu w Dachau.

Mijając galerię dojdziemy do południowego pawilonu, który został przebudowany w latach 1806-1810 przez pierwszego króla Bawarii Maksymiliana I Józefa i jego małżonkę Karolinę. Właśnie stąd wzięła się nazwa pawilonu - pawilon królowej. W środku dominują oryginalne meble w stylu Empire, czyli w stylu powstałym w trakcie panowania Napoleona.

Zwiedzanie tej części pałacu zaczynamy od Galerii Piękności Ludwika I. W pomieszczeniu tym wisi kilkadziesiąt portretów kobiet o różnym statusie społecznym, które Ludwik zapragnął uwiecznić na płótnie. Za projekt odpowiadał nadworny malarz Joseph Stieler; obrazy powstały w latach 1827-1850 w monachijskiej rezydencji.

W sypialni w południowym pawilonie 25 sierpnia 1845 na świat przyszedł Ludwik II, który zasłynął jako Bajkowy (lub Szalony!) król i twórca pięknych pałaców oraz rezydencji.

Do zwiedzania dostępny jest środkowy pawilon, obie galerie oraz pawilon południowy. Pawilon północny, nazywany również pawilonem króla, nie został udostępniony do zwiedzania.

Na spokojne zwiedzenie całego pałacu potrzebujemy około 45 minut do godziny.

Kaplica pałacowa

Budowa kaplicy pałacowej w drugim północnym pawilonie rozpoczęła się w na początku XVIII wieku podczas wielkiej przebudowy zleconej przez Maksymiliana Emanuela. Pracę przerwano w momencie wygnania władcy do Francji i wrócono do nich w 1715 roku, już pod nadzorem nadwornego architekta Josepha Effnera.

Za największy skarb kaplicy uchodzi barokowy główny ołtarz. Jeśli spojrzymy na jego górną część to ujrzymy połączone herby Bawarii oraz Rzeczpospolitej. Pamiętajmy, że w momencie budowy kaplicy żoną Maksymiliana była Teresa Kunegunda Sobieska. W środku zobaczymy też freski przedstawiające życie Marii Magdaleny.

Wejście do kaplicy pałacowej możliwe jest od kwietnia do 15 października od 9:00 do 18:00. [aktualizacja lipiec 2018].

Park

Zajmujący obszar 180 hektarów Park Nymphenburg (niem. Schlosspark Nymphenburg) jest dziś jednym z najważniejszych obszarów zielonych stolicy Bawarii. Jest to oaza spokoju, gdzie poza głównymi szlakami czeka na nas cisza, zieleń oraz różnorodna zwierzyna. Jeśli będziemy zachowywać się cicho, to mamy szansę zobaczyć m.in. jelenia czy lisa, a niczym niespotykanym są rodziny dzikich kaczek czy łabędzi spacerujących głównymi trasami. Wejście do parku jest darmowe. Dozwolone jest wprowadzanie psów, ale musimy pilnować, żeby nie wychodziły poza główne szlaki.

Park ma długość około kilometra i 400 metrów. Bezpośrednio na tyłach środkowego pawilonu pałacowego rozciąga się przyjemny barokowy parter ogrodowy, pośrodku którego stoi fontanna otoczona równomiernie rozłożonymi ścieżkami. Wzdłuż ścieżek stoją marmurowe rzeźby reprezentujące bóstwa oraz statuy w formie waz. Jeśli dobrze się przyjrzymy to zauważymy, że bogini zawsze stoi naprzeciwko męskiego odpowiednika.

Fontanny (także druga po drugiej stronie pałacu) tryskają wodą od Wielkanocy do połowy października od 10:00 do 12:00 i od 14:00 do 16:00.

Za parterem ogrodowym przez niemal kilometr ciągnie się główny kanał, który zakończony jest marmurową kaskadą (niem. Große Kaskade) ozdobioną dwoma rzeźbami. Wzdłuż kanału po obu stronach równolegle ciągną się dwie trasy.

Kształt i wygląd dzisiejszego Parku Nymphenburg to efekt połączenia ze sobą dwóch całkowicie różnych stylów: ogrodu w stylu francuskiego baroku oraz ogrodu angielskiego. Maksymilian Emanuel po powrocie z wygnania w 1715 roku zdecydował o budowie symetrycznego parku właśnie w stylu francuskim. Do pomocy zatrudnił Dominique'a Girarda, francuskiego architekta ogrodowego i specjalistę od inżynierii wodnej, który wcześniej pracował m.in. w Wersalu.

Jedną z najważniejszych części projektu były kanały wodne, które w czasach świetności wypełnione były weneckimi gondolami, na których pływali goście dworu. Podczas wycieczki po pałacu możemy zobaczyć obrazy przedstawiające ogrody w XVIII wieku, kiedy kanały pełne były charakterystycznych łódek. Nowe ogrody wyróżniały się również w pełni symetrycznym układem; obszar po obu stronach kanału wypełniony był równomiernie ułożonymi ścieżkami i trasami.

W trakcie rządów Maksymiliana na terenie parku powstały trzy pawilony, które nazywane są dziś pałacami. Pierwszym był pawilon w stylu chińskim Pagodenburg, a kolejnymi Badenburg z najstarszym nowożytnym basenem w Europie oraz ermitaż Magdalenklause, w którym władca mógł odpoczywać w samotności. Za projekty pawilonów odpowiadał Joseph Effner, który odpowiedzialny był również za przebudowę pałacu.

W parku powstał jeszcze jeden pawilon, Amalienburg, choć tu faktycznie bardziej pasuje określenie pałac. Jego zleceniodawcą był elektor Bawarii Karol Albert, który chciał stworzyć dla swojej żony Marii Amalii miejsce odpoczynku po polowaniach.

Wszystkie pawilony rozłożone są symetrycznie po obu stronach parkowego kanału.

Pod koniec XVIII wieku elektor Maksymilian Józef zdecydował o przebudowie parku na styl angielski, który charakteryzował się brakiem jasno widocznego układu. Ogrody angielskie nawiązywały do natury i największym osiągnięciem twórcy była sytuacja, w której nikt nie mógł rozróżnić jego dzieła od wytworu natury.

Za projekt zmian odpowiadał Friedrich Ludwig Sckell, słynący z nowego podejścia do projektowania ogrodów. Sckell podszedł do prac z szacunkiem do dokonań Maksymiliana Emanuela i zachował barokowy główny układ alejek wzdłuż kanału oraz parter ogrodowy. Jednocześnie Sckell całkowicie przebudował cały teren po obu stronach kanału - dodając sztuczne jeziora oraz nierównomierne zalesienie. Architekt pracował nad parkiem aż do swojej śmierci w 1823 roku, a efektem jego prac jest jeden z najciekawszych ogrodów pałacowych w Niemczech.

Jeśli chcielibyśmy przejść przez cały park i zajrzeć do wszystkich pawilonów powinniśmy zaplanować na to około 2 godzin. Samo przejście całego parku dookoła, nawet bez wchodzenia do pawilonów, może zając nam około 45 minut. Plusem spaceru po dalszych zakamarkach parku jest fakt, że niewielu turystów decyduje się na taką wycieczkę i pawilony w porównaniu z głównym pałacem są niemal puste.

Główna brama do parku otwarta jest: [aktualizacja sierpień 2018]:

• od stycznia do marca i od listopada do grudnia od od 6:00 do 18:00
• w kwietniu i październiku od 6:00 do 20:00
• od maja do września od 6:00 do 21:30
• pozostałe bramy na tyłach ogrody zamykane są 30 minut wcześniej.

Ważna uwaga - w pawilonach nie ma toalet.

Kanał

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów kompleksu pałacowego jest główny kanał zaprojektowany przez Dominique'a Girarda. Choć początkowo tego nie widać, to kanał ciągnie się przez całą długość ogrodu, następnie rozgałęzia się po obu stronach pałacu, po czym łączy się naprzeciwko przedniej fasady i prowadzi jeszcze niemal półtora kilometra na wschód.

W czasach dworskich w XVIII i XIX wieku po kanale pływały weneckie gondole, w których odpoczywali arystokracji oraz członkowie bawarskiego dworcu. I choć dziś nie uświadczymy już widoki dużej ilości łódek (co możemy zobaczyć na obrazach w pałacu), to od kwietnia do połowy października od 11:00 do 18:00 (w zależności od pogody) prywatna firma oferuje krótkie rejsy gondolą po głównym kanale. Przejażdżka trwa około 30 minut i kosztuje aż 15€ za osobę. Dziecko do lat 7 może towarzyszyć osobie dorosłej za darmo. Pamiętajmy, że w gondoli nie musimy być sami. Możliwe są również prywatne przejażdżki, ale kosztują minimum 65€ za 4 osoby. [aktualizacja sierpień 2018].

Amalienburg

Charakteryzujący się jasno różowawą fasadą pałac Amalienburg jest najmłodszym z parkowych pawilonów. Budynek powstał w latach 1734-1739 według projektu François de Cuvilliés, który uważany jest za jednego z najważniejszych twórców bawarskiego rokoko. Sam pałac bez większej przesady można określić jednym ze wzorcowych przykładów stylu rokoko w południowych Niemczech.

Budowę pawilonu zlecił Karol Albrecht, który chciał podarować swojej małżonce Marii Amelii pałacyk do odpoczynku po popularnych w tamtym czasie polowaniach. Dziś patrząc na kunszt zdobień i jakość wykonania aż trudno uwierzyć w tak banalne przeznaczenie pałacu; w środku zachwycają niesamowite stiukowe dekoracje autorstwa Johanna Baptista Zimmermanna oraz dokładne prace na drewnie.

Za najpiękniejsze pomieszczenie w pałacu możemy uznać rokokową Salę Luster, nazywaną też Wielkim Salonem, która wygląda niczym miniatura sali balowej z królewskiej rezydencji. Oprócz niej wzrok przyciągają również inne pomieszczenia: kuchnia pokryta holenderskimi płytkami, Sala Polowań wypełniona obrazami przedstawiającymi sceny z dworskich polowań czy sypialnia z bogato zdobionymi ścianami.

Badenburg

Pawilon Badenburg powstał w latach 1718 - 1721 i jest jednym z najlepszych przykładów rozwoju technologii wśród bawarskich architektów. Wewnątrz pałacu znajdziemy… basen! Jest to jeden z najstarszych istniejących nowożytnych krytych basenów w całej Europie. Sam basen udekorowany był błękitnymi płytkami z holenderskiego Delft, ale największym zaskoczeniem może być fakt, że był on podgrzewany.

Oprócz basenu w pałacu zachwyca udekorowana freskiem sufitowym oraz ściennymi stiukami Sala Bankietowa, niewielkie pomieszczenie (Małpi Pokój) będące przebieralnią oraz chińskie panele w pomieszczeniu elektora.

Pałac Badenburg położony jest u stóp jeziora o tej samej nazwie. Na przeciwległym końcu akwenu znajduje się okrągłą świątynia Apollina (niem. Apollotempel). Ten dziesięciokolumnowy budynek powstał w latach 1862-1865 i zastąpił istniejącą wcześniej w tym miejscu drewnianą budowlę.

Pagodenburg

Po drugiej stronie kanału, za tzw. Mniejszym Jeziorem (Kleiner See), stoi inny z pawilonów - zbudowany w latach 1716-1719 Pagodenburg. Po kilkudziesięciu latach fasadę budynku przemodelowano w stylu rokokowym, ale wnętrza zachowały oryginalny zamysł.

Na parterze pałacyku stworzono jasne i duże pomieszczenie, które udekorowano holenderskimi płytkami przedstawiającymi najróżniejsze sceny oraz wątki.

Kolejne pomieszczenia odnajdziemy na piętrze, gdzie zobaczymy Chiński Salon udekorowany orientalnymi motywami na ścianach i suficie oraz Chiński Gabinet z charakterystycznymi czerwonymi ścianami.

Magdalenenklause

Magdalenenklause, czyli samotnia Magdaleny (św. Marii Magdaleny), to jedna z bardziej intrygujących budowli wśród wszystkich bawarskich rezydencji. Zbliżając się do niej możemy odnieść wrażenie, że zabłądziliśmy i natrafiliśmy na jeden z opuszczonych budynków, w którym mieszkał dawniej ogrodnik lub inny pracownik dworu.

I nie będzie to wrażenie mylne! Maksymilian Emanuel pod koniec swoich rządów zapragnął zbudować sobie samotnię, która powinna być jak najdalsza od bogatych i pięknych budowli; miała raczej zmuszać do kontemplacji i ascezy. Nadworny architekt Joseph Effner stworzył budowlę wyglądająca niczym ruina i każda odrapana cegła jest częścią jego projektu. Budowę rozpoczęto w 1725 roku, rok przed śmiercią Maksymiliana i ukończono 3 lata później już pod rządami jego syna Karola Albrechta.

W środku zachwyca wyglądająca niczym grota i ozdobiona setkami muszel i muszelek kaplica św. Marii Magdaleny. Pozostałe pomieszczenia elektora nie są już tak skromne, wszakże przyzwyczajony do wygód władca nie mógł mieszkać w prawdziwie ascetycznych warunkach.

Przepompownie

Na terenie Pałacu i Parku Nymphenburg działają dwie historyczne przepompownie z początku XIX wieku. Jedna znajduje się w samym parku, po południowej stronie kanału, w tzw. Zielonym Budynku (niem. Grüne Brunnhaus). Znajdujący się w środku mechanizm powstał w 1803 roku i zastąpił poprzednią barokową pompę. Warto wspomnieć, że jest to najstarsza działającą nieprzerwanie maszyna tego typu na świecie. Jeśli będziemy niedaleko możemy zajrzeć do środka i zobaczyć funkcjonujący mechanizm. Wejście jest darmowe i możliwe od Wielkanocy do początku października od 10:00 do 16:00 [aktualizacja sierpień 2018]. Pamiętajmy, żeby na miejscu zachowywać się cicho, ponieważ w budynkach w tzw. małej wiosce przebywa pracownik obsługujący przepompownię. Na miejscu znajduje się też niewielka wystawa.

Druga przepompownia obsługująca fontannę na wprost od pałacu działa od 1808 roku w jednym w pomieszczeń w budynku po północnej stronie pałacu.

Kolekcja powozów i sań w pałacowej stajni (niem. Marstallmuseum)

W budynku po południowej stronie pałacu, gdzie od 1719 aż do 1918 roku znajdowały się stajnie, wystawiona jest dziś kolekcja powozów oraz sań dynastii Wittelsbachów.

W okresie wakacyjnym trzymano tu najważniejsze z królewskich koni oraz powozów. Budynek opróżniano na zimę, kiedy konie i powozy zabierano do stajni znajdujących się na placu Marstallplatz w okolicy głównej rezydencji w centrum Monachium.

Początki muzeum sięgają 1923 roku, kiedy otworzono pierwszą wystawę w dawnej królewskiej szkole jazdy. Muzeum (niem. Marstallmuseum) w dzisiejszym kształcie powstało w 1952 roku i od tego czasu możemy zobaczyć w nim kolekcję najważniejszych powozów dawnej dynastii rządzącej Bawarią.

W środku wystawionych jest ponad 40 powozów oraz sań. Niektóre z nich są prawdziwymi dziełami sztuki, a rzeźby znajdujące się na nich mogły by równie dobrze ozdabiać królewskie rezydencje czy najwspanialsze kościoły. Oprócz samych powozów na wystawie zobaczymy również sprzęt, stroje, zdjęcia i obrazy.

Za największe skarby kolekcji uchodzą: powóz koronacyjny imperatora Karola VII Bawarskiego w stylu francuskiego rokoko, powozy Ludwika II z lat 80. XIX wieku oraz pięknie zdobione sanie.

Najstarszym obiektem w kolekcji jest zbudowana w Paryżu złota dziecięcia kalesza z końca XVII wieku, która wykorzystywana była do wożenia najmłodszych członków rodziny królewskiej po ogrodach i rezydencjach.

Muzeum porcelany z Nymphenburga (niem. Museum Nymphenburger Porzellan)

Na piętrze budynku w którym znajduje się Muzeum powozów otworzono również inną placówkę - Muzeum porcelany z Nymphenburg - w którym wystawiono kolekcję porcelany wyprodukowanej w Nymphenburgu od XVIII do XX wieku. W środku zobaczymy m.in. zastawę, elementy dekoracyjne, ale też duże obiekty będące swoistymi dziełami sztuki i nie mające praktycznego zastosowania.

Pierwszą oficjalną manufakturę porcelany Elektoratu Bawarii założył Maksymilian III Józef w 1747 roku. KIlkanaście lat później, w 1761 roku, przeniesiono ją do jednego z budynków przy kompleksie pałacowym Nymphenburg (niem. Porzellanmanufaktur Nymphenburg). Niektóre z prac wychodzących z manufaktury były prawdziwymi dziełami sztuki. Ludwik I założył nawet akademię, w której szkolono artystów mających zasilić szeregi twórców w manufakturze.

Przez kolejne sto lat, aż do początku drugiej połowy XIX wieku, manufaktura produkowała najróżniejsze zestawy i produkty dla rodu Wittelsbachów. Na początku drugiej połowy XIX wieku produkcja dworska została wstrzymana.

Manufakturę w 1888 roku wskrzesił Albert Bäuml. Nowy właściciel rozpoczął gromadzenie porcelany wyprodukowanej w Nymphenburgu, aby móc wzorować się na niej przy nowych pracach. W 1912 roku zakład przejął najstarszy syn Bäumla, a całkiem niedawno manufakturę zakupił książę Luitpold Bawarski z rodu Wittelsbach.

Muzeum znajduje się m.in. w dawnym pomieszczeniach mieszkalnych, stąd w kilku z nich możemy zobaczyć historyczny wystrój wnętrz. Do muzeum wchodzimy drzwiami naprzeciwko wejścia do Muzeum powozów.

Zwiedzanie

Pałac, pawilony oraz muzea zwiedzamy samodzielnie. Nie musimy zwiedzać wszystkich obiektów. Większość turystów zagląda tylko do pałacu i to w nim możemy spodziewać się tłumów. Zauważalnie mniej osób odwiedza muzea, a w pawilonach może się zdarzyć tak, że będziemy tylko my i obsługa.

Przy kasach biletowych w pałacu możemy wypożyczyć przewodnik audio w języku angielskim w cenie 3,50€. Do pałacu nie możemy wejść z plecakami ani torbami, musimy zostawić je w przechowalni.

Jeśli chcielibyśmy odwiedzić wszystkie atrakcje najbezpieczniej zaplanować około 4 do 5 godzin. Około 45-60 minut spędzimy w pałacu, około 2 godzin potrzebujemy na przespacerowanie po całym parku i odwiedzenie czterech pawilonów. W około 20-30 minut zwiedzimy Muzeum powozów. Przynajmniej drugie tyle zaplanujmy na muzeum porcelany.

Bilety i wejściówki [aktualizacja sierpień 2018]

Istnieją różne warianty i rodzaje biletów. W tym punkcie wypisaliśmy najważniejsze z nich.

• bilet do pałacu - 6€
• bilet do pawilonów parkowych (od 1 kwietnia do 15 października) - 4,50€
• bilet do Muzeum powozów oraz Muzeum porcelany - 4,50€
• bilet łączony (muzea, pałac, pawilony) - od 1 kwietnia do 15 października - 11,50€
• bilet łączony (muzea, pałac) - od 16 października do 31 marca - 8,50€

Dzieci oraz młodzież do 18 roku życia wchodzi za darmo.

Bilety możemy zakupić w kasie na parterze pałacu (gotówka i karta) lub w kasach Muzeum powozów (tylko gotówka). W drugim przypadku nie powinno być kolejek.

Jeśli posiadamy 14-dniowy bilet pałacowy nie musimy w kasach odbierać wejściówek - wystarczy po prostu pokazać go pracownikowi, który wpuści nas do środka. W ramach biletu możemy odwiedzić wszystkie biletowane zabytki w Nymphenburgu.

Godziny otwarcia [aktualizacja sierpień 2018]

Pałac oraz muzea czynne są od 1 kwietnia do 15 października od 9:00 do 18:00 i w pozostałe dni oraz miesiące od 10:00 do 16:00.

Pawilony w parku (Amalienburg, Badenburg, Pagodenburg, Magdalenenklause) czynne są od 1 kwietnia do 15 października od 9:00 do 18:00. W pozostałe dni i miesiące pawilony są zamknięte.

Ostatnie wejście do pawilonów możliwe jest do 20 minut przed godziną zamknięcia.

Cały kompleks pałacowy jest zamknięty 1 stycznia, 24-25 grudnia, 31 grudnia oraz we wtorek przed środą popielcową.

Dojazd [aktualizacja maj 2018]

Do pałacu Nymphenburg najłatwiej dojechać tramwajem numer 17 odjeżdżającym z przystanku Karlsplatz. Wysiadamy na przystanku Schloss Nymphenburg, z którego do przejścia mamy jeszcze kilkaset metrów kierując się na zachód.

Dostęp dla osób z ograniczoną mobilnością [aktualizacja sierpień 2018]

Pałac Nymphenburg dostosowany jest do osób z ograniczoną mobilnością. Na miejscu działa winda, którą wjedziemy na pierwsze piętro. Winda działa również w Muzeum powozów, z którego wjedziemy na piętro z Muzeum Porcelany.

Nie wszystkie pawilony w parku dostosowano do osób poruszających się na wózkach. Na pierwsze piętro pałacu Pagodenburg prowadzą jedynie wąskie schody, a w przypadku pałaców Badenburg oraz Magdalenenklause wejście do środka wymaga przedostania się przez kilka schodków. Do pawilonów Amalienburg oraz Pagodenburg prowadzi rampa.

Problemem może być samo poruszanie się po parku; nie zawsze dróżki są idealne proste i niektóre trasy mogą być zabłocone po deszczu.