Atrakcje Nidzicy - zamek i inne ciekawe miejsca, które warto zwiedzić i zobaczyć
Położona przy krajowej siódemce Nidzica kojarzona jest jako miasto jednej atrakcji - krzyżackiego zamku. Chociaż oprócz położonej na wzgórzu warowni nie posiada innych atrakcji z najwyższej półki, to znajdziemy tu jeszcze kilka miejsc, które miłośnicy historii uznają za ciekawe. W naszym artykule Wam je przedstawimy!
Nasz artykuł opisujący atrakcje Nidzicy jest częścią przewodnika przedstawiającego największe atrakcje Mazur.
- Jak zwiedzać Nidzicę?
- Co warto zobaczyć w Nidzicy? Największe atrakcje oraz zabytki
- Zamek w Nidzicy
- Muzeum Ziemi Nidzickiej
- Plac Wolnosci (dawny Rynek) oraz latarnik z pieskami
- Ratusz
- Klasztorek
- Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i św. Wojciecha
- Kościół Ewangelicko-Augsburski pw. Świętego Krzyża
- Dawny browar - obecnie fabryka miodów pitnych
- Relikty murów obronnych
- Pomnik Władysława Jagiełły
- Spichlerz
- Kamień Tatarski

Jak zwiedzać Nidzicę?
Na spokojne zwiedzenie Nidzicy nie potrzeba zbyt wiele czasu, więc miasto to stanowi idealne miejsce na krótki przystanek. Na zobaczenie zamku i przejście po otaczającym je wzgórzu wystarczy nam do 60-75 minut, a na krótki spacer po historycznym centrum wystarczy dołożyć dodatkowe maksymalnie 45 minut.



Samochód można zaparkować bezpłatnie na wzgórzu zamkowym - przed samą bramą lub nieco wcześniej, przy kościele ewangelickim. Ewentualnie możemy zostawić auto na parkingu przy Rynku.


Co warto zobaczyć w Nidzicy? Największe atrakcje oraz zabytki
Zamek w Nidzicy
Położona na wysokim wzgórzu warownia należy do najciekawszych obiektów obronnych Mazur. Jej historia sięga około 1370 roku, kiedy wzniesiono ją w trakcie rządów Winrycha von Kniprode, wielkiego mistrza zakonu. Swoją siedzibę miał tu zarówno komtur, jak i prokurator. Zamek posiadał potężne mury oraz umiejscowiono go w trudno dostępnym miejscu, ponieważ był najdalej wysuniętym punktem obronnym na mapie państwa krzyżackiego. Na zamku przebywali także francuscy dowódcy w okresie wojen napoleońskich.



Oryginalny zamek, jak wiele innych na tych terenach, został zbombardowany przez Armię Czerwoną w 1945 roku i obudowany już po wojnie. Mimo to prezentuje się bardzo okazale i stanowi jedną z najciekawszych gotyckich twierdz na Mazurach i Warmii.

Dziś na terenie zamku działają hotel, restauracja, biblioteka oraz prywatne muzeum. Dziedziniec zamkowy oraz prowadzące na niego przedzamcze są ogólnodostępne - możemy swobodnie na nie wejść. Na dziedzińcu możemy przespacerować się galerią, którą prowadzi dookoła. Co ciekawe, zamek posiadał również drugie podzamcze, które spłonęło jednak w XVIII wieku.
Polecamy Wam wybrać się na spacer wokół zamku, gdzie wytyczono przyjemną ścieżkę. Podczas spaceru będziecie mieć szansę na zobaczenie surowych murów zamku. Całość jest zadrzewiona i oferuje dużo cienia. Tuż obok murów zamku zobaczymy obelisk Ferdynanda Tymoteusza Gregoroviusa - urodzonego w Nidzicy niemieckiego społecznika i filozofa.
Na zobaczenie części ogólnodostępnej oraz spacer wokół zamku wystarczy nam pomiędzy 30 a 45 minut.





Muzeum Ziemi Nidzickiej
Obecnie na zamku działa muzeum, które zwiedzamy z przewodnikiem (lub zostajemy wpuszczeni przez pracownika). Mamy jednak co do niego mieszane uczucia - z jednej strony możliwość zobaczenia kaplicy przylegającej do Sali Rycerskiej, w której zachowała się oryginalna posadzka, XV-wieczne fragmenty malowideł oraz sklepienie, to nie lada gratka. Pozostałe miejsca nie są już niestety przesadnie imponujące, a zbiory muzealne są stosunkowo niewielkie.

Na zwiedzających muzeum i zamek czekają:
- Sala Rycerska, gdzie oprócz wspomnianej kaplicy zobaczymy wykopany podczas prac budowlanych w mieście topór (trzonek jest współczesny).
- Górne poziomy, gdzie dawnej znajdowały się spichlerze, a dziś prezentowane są wystawy tymczasowe. Możemy przejść korytarzami wzdłuż głównej sali wystawowej, ale niestety podczas naszej wizyty przejście wąskim korytarzem prowadzącym wokół dziedzińca zamkowego nie było możliwe (posadzka znajdowała się w renowacji).
- Repliki dawnych broni.
- Cztery sale muzealne - jedna z nich skupia się na etnografii (warto zwrócić uwagę na skrzynię mazurską), inna prezentuje makietę średniowiecznego miasta (zobaczymy tu też kilka znalezisk archeologicznych), a w kolejnej znajdziemy informację o dwóch bitwach - pod Tannenbergiem oraz pod Łyną. Ostatnia sala skupia się na narzędziach tortur, ale osoby zainteresowane tym tematem znajdą tam niewiele ciekawych eksponatów (polecamy Wam za to odwiedzić zamek w Reszlu - więcej w artykule Co warto zobaczyć w Reszlu?)


Zwiedzanie zamku w Nidzicy - informacje praktyczne
Zamek zwiedzimy do 45 minut, choć w przypadku braku przewodnika całość można "oblecieć" w 20-30 minut. Zwiedzanie odbywa się o pełnej godzinie w czasie otwarcia zamku, a kasa biletowa otwierana jest na kwadrans przed rozpoczęciem wizyty.


Plac Wolnosci (dawny Rynek) oraz latarnik z pieskami
Plac Wolności jest głównym miejskim placem, gdzie w okresie średniowiecza organizowano sierpniowe jarmarki. W jego wschodniej pierzei zobaczymy kilka przyjemnych kamienic (w jednej z nich mieści się hotel o nazwie "Kamieniczka"), lecz po przeciwnej stronie dominują powojenne bloki.

W centralnej części placu odsłonięto pomnik przedstawiający dziecko zapalające lampę, u stóp którego krząta się mały piesek (nie zapomnijcie odnaleźć drugiego!). Według lokalnej legendy chłopiec ten istniał naprawdę i pracował w zastępstwie chorego ojca, by ten nie stracił pracy.
Ratusz
Przy placu Wolności stoi miejski ratusz wzniesiony w 1923 roku w stylu neoklasycznym (wcześniejszy zniszczono w trakcie I wojny światowej). Jego najbardziej charakterystycznym elementem jest niska wieża zegarowa, którą zamyka kolejna wieżyczka z tarasem.

Klasztorek
W samym centrum Nidzicy, na rogu Rynku, stoi wspaniały gotycki gmach zwany "klasztorkiem". Budowla ta była częścią dawnych fortyfikacji obronnych i znajdowała się w ich narożniku, spełniając rolę baszty. Później pełniła inne funkcję, a w ostatnich latach niszczeje. W jednym z końców zabytku działa obecnie organizacja pomocowa - mieliśmy okazję zajrzeć do środka w godzinach jej działania i zobaczyć kamienną ścianę. Aż się prosi, aby nadać budowli drugie życie jako muzeum historyczne.

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i św. Wojciecha
Naszym największym zaskoczeniem w Nidzicy była dawna ewangelicka świątynia, pełniąca obecnie rolę najważniejszego kościoła katolickiego w mieście. Budynek charakteryzujący się wysoką wieżą z zegarem znajduje się tuż przy Rynku. Historia tej świątyni sięga XIV wieku, jednak zmieniała się ona na przestrzeni wieków, a dziś ma formę kościoła salowego (czyli jednonawowego).

Prawdziwa niespodzianka czeka nas jednak po wkroczeniu do środka, gdzie zobaczymy dwie galerie po obu dłuższych bokach świątyni (empory znane z kościołów ewangelickich), które pokryto jednak wręcz pastelowymi kolorami. Ponadto sklepienie beczkowe oraz ściany zostały ozdobione całkiem niedawno licznymi malowidłami i polichromiami. W oczy rzuca się również wielokolorowa posadzka.

Kościół Ewangelicko-Augsburski pw. Świętego Krzyża
Naprzeciwko wejścia na zamek znajduje się neogotycki, obecny kościół ewangelicki. Jeśli będziecie mieć trochę szczęścia, to wejdziemy do środka (nam udało się to raz). Jest to skromna świątynia, jak na kościoły ewangelickie przystało. W przedsionku (kruchcie) warto zwrócić uwagę na rzeźbę "Ukrzyżowanego Chrystusa" z XVII wieku.
Dawny browar - obecnie fabryka miodów pitnych
Bezpośrednio u stóp wzgórza zamkowego, przy ulicy Ratuszowej, przycupnął ceglany budynek dawnego browaru. Zakład rozpoczał działalność w 1868 roku i prowadził ją aż do zakończenia II wojny światowej. Przed budynkiem stoi zabytkowa beczka.

Relikty murów obronnych
Nidzica, jak i inne średniowieczne miasta, otoczona była murem obronnym. Co ciekawe, ochraniał on miasto i istniał niezależnie od górującego nad wszystkim zamku. W czasach swojej świetności jego wysokość mogła sięgać nawet 5 metrów!

Oprócz wspomnianego "Klasztorka" możemy odnaleźć dwa niewielkie relikty dawnych murów. Pod adresem Mickiewicza 2 zobaczymy salon urody w budynku przylegającym do pozostałości ceglanego muru. Resztki fortyfikacji widoczne sa również w budynku stojącym przy ulicy Murarskiej, gdzie obecnie mieści się Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego.
Pomnik Władysława Jagiełły
U stóp wzgórza zamkowego, przy zbiegu ulic Słowackiego i Mickiewicza, stanął pomnik polskiego władcy. Chociaż pochodzi on z okresu PRL-u, a jego forma dziś nie jest zbyt ceniona, to warto wspomnieć, że Władysław Jagiełło zdobył Nidzicę zarówno w 1410, jak i w 1414 roku, jednak drugie podejście kosztowało go stratę nawet 400 wojów.

Spichlerz
Do najbardziej nietypowych zabytków Nidzicy należy położony na obrzeżach budynek spichlerza z połowy XIX wieku, który charakteryzuje się nietypową wieżyczką. Znajduje się on niedaleko sklepu Lidl, więc możecie zobaczyć go robiąc przy okazji zakupy.
Kamień Tatarski
Na obrzeżach Nidzicy odnajdziemy tzw. "Kamień Tatarski", czyli jeden z największych na Mazurach głazów narzutowych, który osiadł w tym miejscu podczas cofania się lodowca. Na jego szczycie zobaczymy kulę armatnią, która według legendy miała zabić wodza Tatarów, który w 1656 roku, w czasie potopu szwedzkiego, rozbił się pod miastem i prawdopodobnie kreślił plany podbicia Nidzicy.
Kulę wystrzelić miał lokalny wartownik, o jakże oryginalnym imieniu i nazwisku Jan Nowak. Zauważył on wodza ucztującego wraz ze swoją świtą przy wielkim kamieniu, przy którym ten rozbił swój namiot. Jego trafienie miało być tak skuteczne, że pozbawił życia nie tylko wodza, lecz również wszystkich uczestników uczty.
Władze miejskie by udobruchać Tatarów podjęły się próby oddania im sprawcy, jednak Nowak ukrył się na kilku dni w kupie nawozu (czy też końskiego łajna), dzięki czemu uniknął pomsty.
Do Kamienia Tatarskiego łatwo dotrzemy samochodem, choć ostatni fragment trasy jest nieutwardzony. W sieci można spotkać się z twierdzeniem, że jest to punkt widokowy, ale Nidzica znajduje się bardzo daleko.
Współrzędne: 53.34573503900393, 20.446045074626937