Łuk Konstantyna Wielkiego w Rzymie
Łuk triumfalny Konstantyna Wielkiego to jedna z najlepiej zachowanych starożytnych budowli w Rzymie.
W czasach antycznych zabytek był częścią trasy triumfalnej prowadzącej w stronę wzgórza Welia, która tam spotykała się z Łukiem Tytusa i prowadziła dalej Świętą Drogą (Via Sacra) w stronę Forum Romanum oraz Kapitolu.
Historia
Łuk Konstantyna Wielkiego jest ostatnim z wielkich łuków triumfalnych wzniesionych w Rzymie. Zbudowano go z okazji dziesięciolecia rządów cesarza Konstantyna Wielkiego oraz dla uczczenia jego zwycięstwa nad tyranem Maksencjuszem podczas bitwy przy Moście Mulwijskim.
Senat oraz lud Rzymu zadedykowali go władcy 25 lipca 315 roku.
Podczas budowy łuku niemal w całości wykorzystano elementy (marmur, zdobienia) z innych obiektów
- Płaskorzeźby i posągi związane z cesarzem Trajanem zabrano prawdopodobnie z nieistniejącego już łuku wzniesionego na jego część.
- Medaliony przedstawiające sceny polowań oraz składania ofiar bogom z były częścią monumentu z czasów Hadriana.
- Kolumny pochodzą z czasów dynastii Flawiuszów (I wiek).
Architektura
Łuk Konstantyna ma konstrukcję trzyarkadową. Środkowy łuk jest najwyższy, a dwa boczne są znacznie mniejsze. Budowla jest wysoka na 21 metrów, szeroka na 25,6 metra i głęboka na około 7,5 metra.
Monument ozdabia osiem korynckich kolumn ustawionych przed pilastrami. Siedem z nich ma kolor bardziej żółtawy. Pochodzą one z I wieku. Ósma, jaśniejsza, pojawiła się w 1597 roku, gdy papież Klemens VIII zabrał jedną z oryginalnych kolumn na Lateran, gdzie wykorzystano ją do ozdobienia drzwi Bazyliki św. Jana na Lateranie.
Na kolumnach umieszczono posągi władców reprezentujące podbite przez cesarza Trajana plemiona Daków. Wojska prowadzone przez Trajana na początku II wieku zdobyły Dację, a cesarz ustanowił na zdobytych terenach rzymską prowincję. Rzeźby odnowiono w czasie pontyfikatu Klemensa XII, który zlecił ich renowację Pietro Bracciemu. Barokowy rzeźbiarz odrestaurował głowy posągów oraz wymienił jedną z postaci (łatwo ją wypatrzyć po jaśniejszym kolorze).
Ściany łuku udekorowano medalionami (umieszczonymi w parach) oraz płaskorzeźbami. Zdobienia te pochodzą z różnych okresów. Medaliony powstały podczas rządów Hadriana i przedstawiają sceny polowań (na lwa, dzika i niedźwiedzia) oraz składania ofiary bogom.
Płaskorzeźby pochodzą z czasów panowania trzech cesarzy:
- Marka Aureliusza - sceny na samej górze pomiędzy posągami; przedstawiają historie wojskowych podbojów cesarza.
- Trajana - dwa reliefy na ścianach wewnątrz głównego łuku oraz na boku monumentu.
- Konstantyna Wielkiego - niskie płaskorzeźby w dolnej części monumentu, nad bocznymi łukami, które przedstawiają: oblężenie Werony, bitwę przy Moście Mulwijskim, triumfalne wkroczenie do Rzymu oraz wymarsz z Mediolanu).
Łuk Konstantyna Wielkiego - gdzie się znajduje?
Łuk Konstantyna stoi tuż obok Koloseum i jest dostępny za darmo przez całą dobę.
Bibliografia:
- Amanda Claridge, Rome. An Oxford Archeological Guide, 2010
