Komunikacja miejska w Lizbonie: bilety, metro, ceny

Lizbona jest sporą metropolią, a niektóre jej atrakcje oddalone są znacznie od ścisłego, historycznego centrum, więc najłatwiej dojechać do nich transportem publicznym. Co więcej, stolica Portugalii rozciąga się na wzgórzach, dlatego nierzadko warto gdzieś podjechać, by oszczędzić wspinaczki w słońcu.

W naszym artykule opisaliśmy najważniejsze kwestie związane z komunikacją miejską w Lizbonie, takie jak sposoby zakupu biletów czy środki transportu dostępne w mieście.

Artykuł jest częścią naszego przewodnika po największych atrakcjach Lizbony.

Jak działa komunikacja miejska w Lizbonie?

Komunikacja miejska w Lizbonie to kombinacja nowoczesnego metra, zabytkowych i nie tylko tramwajów, autobusów, a także kolejek szynowych, często nazywanych windami, jak Elevador da Glória. Do tego dochodzą jeszcze prawdziwe windy, takie jak Elevador de Santa Justa. O większości z nich napisaliśmy nieco więcej w dalszej części artykułu.

Metro obsługiwane jest przez spółkę Metropolitano de Lisboa. Za przejazdy metrem możemy płacić własną kartą płatniczą. Alternatywą jest wyrobienie karty zbliżeniowej "Navegante", na którą nabijamy bilety lub możemy skorzystać z opcji przedpłaconej zwanej "zappingiem".

Za obsługę autobusów, wind, kolejek linowych oraz tramwajów odpowiada firma Carris. W przypadku tych środków transportu możemy zakupić droższy bilet na pokładzie lub skorzystać ze wspomnianej karty przedpłaconej "Navegante".

Karta Navegante jest systemem zintegrowanym, co oznacza, że bilety na nią nabijane pozwalają na korzystanie i przesiadki pomiędzy różnymi operatorami - na przykład z metra (Metropolitano de Lisboa) na autobus (Carris). Nie możemy jednak odbić się dwa razy na stacji metra, czyli przesiadka w metrze jest możliwa tylko w sytuacji, gdy stacje są ze sobą połączone i przemieszczając się nie musimy wychodzić przez bramki.

Do tego dochodzą pociągi regionalne obsługiwane przez przewoźnika CP (Comboios de Portugal) oraz promy Transtejo do Cacilhas.

Bilety komunikacji miejskiej w Lizbonie - ceny i rodzaje

W lizbońskim transporcie publicznym występuje kilka rodzajów biletów. Możemy je podzielić na kupowane z kartą lub bez karty Navegante.

Bilety kupowane bez karty Navegante

• Bilet na jeden przejazd autobusem (nieprzesiadkowy) firmy Carris kupowany na pokładzie - cena 2,10€.
• Płatność za przejazd metrem własną kartą - cena 1,80€.
• Bilet na jeden przejazd (nieprzesiadkowy) tramwajem firmy Carris kupowany na pokładzie - cena 3€.
• Bilet w dwie strony windą Elevador de Santa Justa - cena 6€.
• Bilet w dwie strony kolejkami linowymi - cena 4,10€.

W przypadku windy i kolejek od razu musimy zakupić bilet w dwie strony.

Bilety kupowane na kartę Navegante (bilety zintegrowane na metro i autobusy)

• Bilet pojedynczy przesiadkowy ważny przez 60 minut (także na windy, kolejki linowe oraz tramwaje) - cena 1,80€.
  Bilet ten pozwala na przesiadki pomiędzy różnymi środkami transportu, jednak dozwolona jest tylko jedna podróż metrem.
• Bilety 24-godzinny ważny w autobusach i metrze - cena 6,80€.
  Bilet ten pozwala na korzystanie ze wszystkich środków transportu przez 24 godziny od momentu skasowania (w tym ze wszystkich wind). Bilet dobowy wydaje się najbardziej opłacalną opcją dla turystów. Jeśli chcemy zakupić bilet na więcej dni po prostu ładujemy na kartę tyle biletów dobowych, ile dni planujemy podróżować. Dostępne są również droższe wersje biletów 24-godzinnych z możliwością korzystania z promów, a nawet dojazdem do Sintry.

Ponadto istnieje możliwość płatności w modelu przedpłaconym (zapping lub inaczej VIVA Go), gdzie pojedynczy przejazd autobusem lub metrem kosztuje 1,61€ (nie można się jednak przesiadać między przewoźnikami).

Karta Navegante

Dawniej podstawową kartą używaną w komunikacji miejskiej była VIVA Viagem, jednak już jakiś czas temu została ona zastąpiona przez kartę Navegante.

Anonimowa karta Navegante Ocasional kosztuje 0,50€. Możemy ją nabyć w automatach na stacjach metra lub w punktach obsługi klienta, a następnie wpłacać na nią środki. Co ważne, karta może działać w różnych trybach: biletu jednorazowego (ładujemy dokładną kwotę), biletu 24-godzinnego oraz wspomnianego zappingu.

Płatność w modelu zapping

Najtańszym sposobem płatności za pojedyncze przejazdy jest tzw. zapping. System działa w ten sposób, że "nabijamy" środki finansowe na kartę, a następnie możemy płacić nimi za przejazdy u konkretnych przewoźników. Działa ona u przewoźnika Carris, w metrze oraz w pociągach regionalnych. W autobusach i metrze za przejazd zapłacimy 1,61€, a za przejazd pociągiem podmiejskim CP (Comboios de Portugal) 2€ (w tym przypadku dojedziemy do Belém, a nie do Sintry).

Co ważne, w tym przypadku nie jest to bilet zintegrowany - zapping **pozwala na jeden przejazd metrem, 60-minutową podróż z przesiadkami w ramach sieci Carris lub maksymalnie dwugodzinną podróż pociągiem regionalnym. Warto o tym pamiętać, bo przy przesiadce z autobusu na metro opłata zostanie pobrana dwa razy (podobnie jak przy dwukrotnym przejściu przez bramki metra).

Na naszą kartę możemy naładować od 3€ do maksymalnie 40€ (dokładnie to: 3, 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35 lub 40€ - kwota rośnie co 5€).

Płatności zbliżeniowe własną kartą płatniczą

Od jakiegoś czasu w lizbońskim metrze (i wyłącznie tam) działa system płatności zbliżeniowych. Pozwala on na wygodne płacenie własną kartą płatniczą lub urządzeniem mobilnym. System działa tak samo jak w przypadku karty Navegante - wystarczy odbić się na bramkach przy wejściu i wejściu, a kwota za przejazd zostanie automatycznie pobrana.

Darmowe i ulgowe bilety

Dzieci do poniżej 4. roku życia mogą podróżować za darmo.

Aplikacje i plannery podróży

Wygodnym sposobem na planowanie podróży jest korzystanie z usługi map Google. My często sprawdzamy rozkłady w aplikacji moovit. Na swojej oficjalnej stronie firma Carris udostępniła planner podróży.

Środki transportu w komunikacji miejskiej w Lizbonie

Metro

Metro w Lizbonie posiada 4 linie i nieco ponad 50 stacji. Pokrywa ono wschodnią, północną i południową część miasta.

Linie lizbońskiego metra oznaczone są kolorami: żółtym, zielonym, niebieskim oraz czerwonym. Niektóre ze stacji można traktować niczym atrakcje turystyczne, poniewaz prezentujące ciekawe aranżacje, zdobienia, nawiązania do historii lub po prostu płytki azulejo.

• linia zielona - Linha Verde
• linia niebieska - Linha Azul lub Linia Mewa
• linia żółta - Linha Amarela lub Linha do Girassol (pol. Linia Słonecznika)
• linia czerwona - Linha Vermelha lub Linia wschodnia

Metro w większości przypadków kursuje codziennie (także w weekendy i święta) od około 6:30 do 1:00 w nocy.

Autobusy

Do autobusu wchodzimy pierwszymi drzwiami.

Tramwaje w Lizbonie

Obecnie w stolicy Portugalii funkcjonuje 5 linii tramwajowych. Większość z nich obsługiwana jest przez historyczne tramwaje Remodelado, które dziś pełnią bardziej funkcję atrakcji turystycznej niż codziennego środka transportu dla mieszkańców. Pozostałe to nowoczesne niskopodłogowce.

Najbardziej kultowa jest linia nr 28. W trakcie 45-minutowego przejazdu odwiedzimy wiele historycznych dzielnic, takich jak Alfama, Estrela, Sao Bento czy Graca. Tramwaj mija katedrę i przemija przez plac Portas do Sol, skąd możemy spacerem udać się na Zamek św. Jerzego. Chociaż tramwaje Remodelado zachowują swój historyczny wygląd, niektóre ich mechanizmy, takie jak hamulce, zostały unowocześnione. W sezonie tramwaje są niemal zawsze przepełnione, a jedyną szansą na zajęcie miejsca siedzącego jest wejście na pierwszym przystanku.

Inne linie tramwajowe w Lizbonie:

• Linia nr 12 - krótka, czterokilometrowa trasa wykonująca kółko po Alfamie i Baixie. Cały przejazd trwa około 20 minut. Linka nr 12 ma część trasy wspólnej z tramwajem 28. "Dwunastka" jest zazwyczaj mniej zatłoczona, a czasem możliwe jest nawet znalezienie miejsca siedzącego przed wjechaniem do Alfamy.
• Linia nr 15 - obsługiwana przez nowoczesne, niskopodłogowe tramwaje. Linia ta prowadzi wzdłuż nabrzeża, łącząc centrum Lizbony z dzielnicą Belém. Jest to najlepsza opcja, ponieważ metro nie kursuje do tej części miasta.
• Linia nr 18 - tramwaj numer 18 rusza ze stacji Cais do Sodré i jedzie do dzielnicy Ajuda, gdzie znajdują się pałac Palácio Nacional da Ajuda oraz ogród botaniczny (Jardim Botânico da Ajuda).
• Linia 25, która jeździ na trasie: Campo Ourique (Prazeres) - Martim Moniz.

Windy

Popularnym środkiem komunikacji miejskiej, szczególnie wśród turystów są tak zwane windy (po portugalsku winda to elevador). Wielu turystów nie zdaje sobie jednak sprawy, że za "przejazd" windą można zapłacić korzystając z opcji "zappingu", która jest o wiele korzystniejsza dla naszego portfela niż kupowanie biletów na miejscu. Z wind mogą bezpłatnie korzystać również posiadacze biletu 24-godzinnego oraz posiadacze biletu jednorazowego nabitego na kartę Navegante.

• Elevador de Santa Justa z 1902 roku - jest to jedyna pionowa winda w Lizbonie, która stanowi nie lada atrakcję turystyczną. Działa codziennie, ale w sezonie trzeba się liczyć z kolejkami.
• Elevador da Glória - kolejka linowa działająca już od 1885 roku.
• Elevador da Bica - kolejka działa od 1892 roku.
• Elevador do Lavra - kolejka działająca od 1884 roku,.