Podróże po Europie

Galeria Doria Pamphilj w Rzymie - zwiedzanie, kolekcja

9 lutego 2025

Galeria Doria Pamphilj to prywatne muzeum sztuki posiadające bogatą kolekcję antyków oraz dzieł starych mistrzów, takich jak Bernini, Caravaggio, Velázquez, Rafael czy Tycjan.

Galeria jest integralną częścią jednego z najbardziej okazałych rzymskich pałaców, w którym przetrwały wspaniałe dekoracje. Pomimo renowacji przeprowadzanych na przestrzeni wieków, wiele pomieszczeń zachowało swój oryginalny wystrój z XVI i XVII wieku - z podobnego okresu pochodzi lwia część dzieł sztuki, które właściciele pałacu samodzielnie nabywali, często pełniąc rolę patronów cenionych dziś artystów.

Pałac Doria Pamphilj - historia rezydencji oraz galerii

Pałac Doria Pamphilj w Rzymie to jedna z najwspanialszych rezydencji arystokratycznych w Wiecznym Mieście. Jego historia sięga XV wieku, kiedy to kardynał Nicolò Acciapaccia zainicjował budowę pierwszej struktury. Następnie, w latach 1505–1507, kardynał Fazio Santoro dokonał gruntownej przebudowy, nadając pałacowi bardziej okazały charakter.

Prywatne apartamenty - wyglądają dokładnie tak, jak 300 lat temu
Prywatne apartamenty - wyglądają dokładnie tak, jak 300 lat temu

Na początku XVII wieku rezydencja należała do kardynała Pietro Aldobrandiniego, bratanka papieża Klemensa VIII. W 1647 roku Olimpia Aldobrandini wniosła pałac jako posag do swojego małżeństwa z Camillo Pamphilj, bratankiem ówczesnego papieża Innocentego X. Wraz z przejęciem budynku przez rodzinę Pamphilj rezydencja została rozbudowana i zyskała na znaczeniu, a w jej wnętrzach powstała słynna Galeria Doria Pamphilj, mieszcząca dziś jedną z najcenniejszych kolekcji sztuki w Rzymie.

Pontyfikat Innocentego X (1644–1655) był okresem intensywnych inwestycji w rodowe posiadłości Pamphiljów. Najbardziej spektakularnym przedsięwzięciem tego czasu była przebudowa Piazza Navona, który pełnił funkcję reprezentacyjnego placu rodu, a dziś jest podziwiany przez wszystkich odwiedzających Wieczne Miasto.
Miłośnicy sztuki i pięknych wnętrz chętnie przybywają do pałacu
Miłośnicy sztuki i pięknych wnętrz chętnie przybywają do pałacu

Początek Galerii Doria Pamphilj dał w 1651 roku wspomniany Camillo Pamphilj, który uzyskał dostęp zarówno do cennych zbiorów własnego rodu, jak i do kolekcji dzieł sztuki należących do jego żony, dziedziczki znacznego majątku.

Aby jeszcze godniej zaprezentować tak wybitną kolekcję dzieł sztuki, wnętrza pałacu mieszczące zbiory zostały w XVIII wieku przekształcone w reprezentacyjne galerie, ozdobione bogatymi stiukami oraz złoceniami. Co warte odnotowania - obrazy wiszą obecnie dokładnie w takim samym ustawieniu, jak wtedy.

Galeria obrazów nic się nie zmieniła od XVIII stulecia
Galeria obrazów nic się nie zmieniła od XVIII stulecia
Dwuczłonowa nazwa pałacu: Ród Doria, wywodzący się z Genui, od XII wieku odgrywał kluczową rolę w polityce, wojskowości i gospodarce Republiki Genui. Jego członkowie piastowali najwyższe stanowiska, w tym urząd doży, a także zasłynęli jako wybitni dowódcy morscy - najsłynniejszych ich przedstawicielem był admirał Andrea Doria. W XVII wieku doszło do połączenia tego wpływowego rodu z rodziną Pamphilj poprzez małżeństwo Giovanniego Andrei III z Anną Pamphilj, siostrzenicą papieża Innocentego X. To małżeństwo z 1671 roku zjednoczyło oba rody, dając początek rodzinie Doria-Pamphilj, która stała się jedną z najznamienitszych arystokratycznych rodzin we Włoszech.
Faun stojący w centrum Salonu Aldobrandiniego
Faun stojący w centrum Salonu Aldobrandiniego

Jak zwiedzać Galerię Doria Pamphilj?

Galeria Doria Pamphilj mieści się przy Via del Corso, jednej z centralnej ulic Rzymu, która odchodzi od Placu Weneckiego. Wejście znajduje się obok fasady kościoła Santa Maria in Via Lata.

Ogólnodostępny dziedziniec
Ogólnodostępny dziedziniec

Wstęp na pałacowy dziedziniec jest bezpłatny. Aby jednak zwiedzić wnętrza pałacowe i galerię sztuki, musimy nabyć bilet wstępu. Gdy posiadamy już wejściówkę, wystarczy skierować się na wprost i wejść schodami na główne piętro. Przed wejściem należy zeskanować kod z naszego biletu na bramce.

Od razu po wkroczeniu do środka możemy pobrać przewodnik audio w języku angielskim (polecamy Wam zabrać własne słuchawki z wyjściem jack). Narracja prowadzona jest w sposób interesujący, a narrator opowiada zarówno o samym pałacu, jak i najważniejszych dziełach sztuki.
Schody prowadzące do galerii
Schody prowadzące do galerii
Gęsto rozwieszone obrazy w apartamentach
Gęsto rozwieszone obrazy w apartamentach

W trakcie zwiedzania przejdziemy najpierw przez pomieszczenia reprezentacyjne oraz prywatne apartamenty, takie jak między innymi:

  • Sala balowa z orkiestrą, podzielona na dwa pomieszczenia.
  • Pokój aksamitny, którego nazwa nawiązuje do czerwonych zdobień na ścianach.
  • Sala tronowa, gdzie papież wywodzący się z rodu przyjmował gości.
  • Kaplica, którą zaprojektował sam Carlo Fontana - od tego czasu została jednak kilka razy zmieniona. Znajduje się tu sekret dla miłośników Berniniego - zaprojektowany przez niego żyrandol.
Orkiestra
Orkiestra
Widok na kaplicę - na pierwszym planie widoczny jest żyrandol Berniniego
Widok na kaplicę - na pierwszym planie widoczny jest żyrandol Berniniego

Wprawdzie w pomieszczeniach zachowało się tylko trochę mebli (wyjątkiem są m.in. tron papieski, krzesła czy zabytkowa klatka dla ptaków), ale każda z sal jest pięknie udekorowana - freskami, aksamitami na ścianach i stiukami, a do tego ozdabiają je gęsto wywieszone obrazy lub gobeliny.

Rzeźb w części apartamentowej nie brakuje
Rzeźb w części apartamentowej nie brakuje

Po odwiedzeniu pomieszczeń reprezentacyjnych przechodzimy przez sklepik z pamiątkami do serca galerii sztuki. Większość z Was kojarzy zdjęcie XVIII-wiecznej Sali Lustrzanej (Sala degli Specchi), której sufit ozdobiony został freskami z motywem "Dwunastu prac Herkulesa".

Sala Lustrzana w Galerii Doria Pamphilj - najczęściej pojawiające się pomieszczenie na zdjęciach w Internecie
Sala Lustrzana w Galerii Doria Pamphilj - najczęściej pojawiające się pomieszczenie na zdjęciach w Internecie

To jednak tylko jedna z kilku dostępnych do zwiedzania przestrzeni wystawowych wypełnionych obrazami i rzeźbami. Miłośnicy sztuki będą zachwyceni. Jedyną trudność w zwiedzaniu sprawia fakt, że obrazy wiszą w oryginalnych lokalizacjach, dlatego czasem trudno znaleźć miejsce z odpowiednim oświetleniem, które się od nich nie odbija. Coś za coś! W celu ułatwienia zwiedzania, dla odwiedzających przygotowano przenośne tablice z podpisami malowideł.

Ile czasu zaplanować na zwiedzanie Galerii Doria Pamphilj

Z naszego doświadczenia, przy korzystaniu z przewodnika audio, minimalny czas na spokojne zwiedzenie całej wystawy to 90 minut. Zachęcamy Was jednak do zarezerwowania sobie 2 godzin.

Warto wiedzieć! Od jakiegoś czasu istnieje jeszcze jedna dodatkowo płatna atrakcja w pałacu - prywatne apartamenty mieszkalne, które znajdują się na parterze. Atrakcja nosi nazwę Sekretny Apartament. Więcej napisaliśmy o nich w dalszej części naszego artykułu.
Zwiedzanie Pałacu Doria Pamphilj
Zwiedzanie Pałacu Doria Pamphilj

Bilety

Bilet kosztuje 16€ (lub 17€ przy zakupie z wyprzedzeniem). Do bezpłatnego wstępu upoważnione są dzieci poniżej 12. roku życia, jednak i tak potrzebują one wejściówki (w przypadku rezerwacji online należy zapłacić 1€ opłaty rezerwacyjnej).

Bilety możemy zakupić:

  • Na miejscu w kasie (okienko kasowe znajduje się na parterze, po prawej stronie).
  • Online z wyprzedzeniem na oficjalnej stronie. Wadą zakupu online jest wymóg wybrania godziny wstępu do pałacu (dostępne są 30 minutowe okna czasowe), zaletą brak potrzeby oczekiwania w kolejce do kasy oraz pewność, że wejdziemy do środka, ponieważ liczba miejsc jest ograniczona.
Osobiście uważamy, że zakup biletu online ma sens przede wszystkim w sezonie turystycznym oraz wtedy, kiedy mamy bardzo napięty terminarz. Jedynym przeciwwskazaniem jest sytuacja, gdy nie wiecie, o której faktycznie pojawicie się na miejscu.

Dni i godziny otwarcia

Muzeum czynne jest od poniedziałku do niedzieli. Aktualne godziny otwarcia najlepiej sprawdzić na oficjalnej stronie.

Największe skarby kolekcji

Lista wspaniałych dzieł sztuki w Galerii Doria Pamphilj jest długa. Oprócz motywów religijnych i mitologicznych, zobaczymy też sporo pejzaży i portretów. Różnorodność kolekcji jest jej sporą zaletą.

Poniżej wymieniliśmy subiektywną listę najciekawszych dzieł:

  • Trzy wczesne dzieła Caravaggia - artysta wykonał je w wieku około 25 lat. Są to tym "Odpoczynek w czasie ucieczki do Egiptu", "Maria Magdalena pokutująca" oraz "Jan Chrzciciel". Przedstawienie Świętej Rodziny jest zaskakująco kolorowe i żywe, całkiem inne niż bardziej znane, późniejsze obrazy tego artysty, słynące z ciemnej barwy i efektu światłocienia. Co bardziej uważni czytelnicy odnajdą w muzeum drugiego "Jana Chrzciciela" - to kopia, ale zgodnie z założeniem muzeum pozostała na swoim miejscu z pierwotnym, lecz błędnym podpisem.
Caravaggio - 'Odpoczynek w czasie ucieczki do Egiptu'
Caravaggio - 'Odpoczynek w czasie ucieczki do Egiptu'
  • Portret Innocentego X pędzla Diego Velázqueza, który uchodzi za jedno z najwybitniejszych przedstawień psychologicznych w historii malarstwa. W tym samym, dedykowanym mu pomieszczeniu znajduje się także popiersie papieża dłuta Gian Lorenza Berniniego.
Portret Innocentego X - Velázquez
Portret Innocentego X - Velázquez
Innocenty X Berniniego
Innocenty X Berniniego
  • Sarkofagi oraz antyczne rzeźby w Salonie Aldobrandiniego, zaprezentowane pośród dzieł starych mistrzów. Musimy przyznać, że w zaledwie kilku muzeach widzieliśmy sarkofagi o większej liczbie detali i wspanialszej dekoracji rzeźbiarskiej.
Wspaniały sarkofag w kolekcji muzeum
Wspaniały sarkofag w kolekcji muzeum
  • Tajemniczy podwójny portret Rafaela oraz jedno z pierwszych dzieł Tycjana - "Salome z głową Jana Chrzciciela", które zobaczyć można we wspomnianym poprzednio Salonie Aldobrandiniego.
  • "Lament nad zmarłym Chrystusem" Hansa Memlinga.
  • "Widok Neapolu" Piotr Bruegla (starszego).
  • Portret Andrei Dorii (Sebastiano del Piombo), wyróżniający się niezwykłym realizmem.
  • Rzeźby Alessandro Algardiego.

A to tylko wycinek tego, co czekać będzie na Was na miejscu! Oprócz wymienionych artystów, w galerii czekają również dzieła takich sław jak chociażby: Jan Brueghel (starszy), Guido Reni, Claude Lorrain, Lorenzo Lotto, Rembrandta i Albrecht Dürer (i wielu, wielu innych).

Jan Brueghel (starszy) w Galerii Doria Pamphilj
Jan Brueghel (starszy) w Galerii Doria Pamphilj

Sekretny Apartament

Nie każdy zdaje sobie sprawę, że na parterze pałacu od jakiegoś czasu dostępna jest jeszcze jedna, oddzielnie biletowana atrakcja - Sekretny Apartament.

Sekretny Apartament w Pałacu Doria Pamphilj
Sekretny Apartament w Pałacu Doria Pamphilj

Apartament składa się z czterech prywatnych pomieszczeń, z których każde inspirowane jest innym żywiołem: ogniem, powietrzem, ziemią i wodą. W każdym z nich zobaczymy liczne meble, elementy wyposażenia oraz przedmioty codziennego użytku, które pozwalają wyobrazić sobie, w jakich warunkach mieszkali przedstawiciele rodu w XIX i XX wieku. Apartament ten zajmował między innymi Filippo Andrea Doria Pamphili Landi, pierwszy powojenny burmistrz Rzymu, wraz z rodziną.

Sypialnia
Sypialnia

Pierwsze trzy sale - pokój dzienny, pokój dziecięcy oraz sypialnia - są przedsmakiem tego, co czeka nas na końcu. To Nimfeum Diany, wspaniała łazienka w stylu pompejańskim, która ozdobiona została pięknymi rzeźbami. W jej centrum zainstalowano dużą wannę, która na myśl przywodzi antyczne łaźnie. Łazienka ta powstała w pierwszej połowie XIX wieku.

Nimfeum Diany
Nimfeum Diany

W każdym pokoju znajduje się tablica opisowa w języku angielskim, z której można dowiedzieć się więcej o najważniejszych eksponatach. Na ścianach wisi wiele obrazów, choć nie znajdziemy tu dzieł znanych artystów.

Bilet kosztuje 5€. Wejście znajdziecie na parterze, po lewej stronie, przeciwnej do kasy biletowej do galerii.

Na spokojne zwiedzenie wystarczy około 15 minut.

Cześć!

author

Cieszymy się, że udało Ci się dotrzeć do końca naszego artykułu i mamy nadzieję, że okazał się przydatny. Więcej informacji o naszym blogu znajdziesz na podstronie o nas.

W przypadku natrafienia na nieaktualne dane lub błędy prosimy o wiadomość - dane adresowe dostępne są w zakładce kontakt.

Aśka i Sławek - autorzy bloga Podróże Po Europie (podrozepoeuropie.pl)

Reklama