Czarnogóra - atrakcje, zabytki i najpiękniejsze miejsca. Co warto zobaczyć?

Czarnogóra to kraj, który od kilku lat jest coraz częściej odwiedzany przez turystów z Polski. Na terenie tego niewielkiego państwa zachowało się wiele wartych zwiedzenia zabytków architektury i obszarów chronionych, z których kilka, choć mniej znanych w szerokiej świadomości, trafiło nawet na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

W naszym przewodniku znajdziecie zestawienie największych atrakcji Czarnogóry. Mamy nadzieję, że udało nam się skutecznie odpowiedzieć na pytanie co warto zwiedzić i zobaczyć w tym kraju.

Zatoka Kotorska (Boka Kotorska) - jeden z najbardziej malowniczych zakątków Czarnogóry

Na wodach tej malowniczej zatoki od wieków krzyżowały się szlaki handlowe oraz ścierały wpływy mocarstw. Do dziś przetrwały zabytkowe kościoły, twierdze, a nawet rzymskie mozaiki (i wszystko to na tle gór malowniczo opadających ku morzu). Nic więc dziwnego, że co roku Kotor czy Perast odwiedzają tysiące turystów. W naszym przewodniku po największych atrakcjach Czarnogóry opisaliśmy kilka miast położonych przy tej zatoce, ale również ona sama w sobie jest miejscem przyciągającym turystów.

Kotor - zabytkowe stare miasto i twierdza św. Jana

Bajkowy Kotor to prawdziwa turystyczna mekka - już od lat przybywają tu liczni zwiedzający, aby chociaż na chwilę zgubić się w plątaninie wąskich uliczek. Miasto kusi niezwykłym klimatem, a turystom towarzyszą stada przyjaznych kotów.

Miejsce to przyciąga zwłaszcza fanów dawnych fortyfikacji - tutejsze weneckie umocnienia wzniesiono zgodnie z ideą tzw. twierdzy gwiazdy i zostały one wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Twierdza św. Jana (Tvrdjava Sv. Ivan) robi wrażenie nawet jeśli oglądamy ją z dołu. Wejście na samą górę wymagać będzie sporo wysiłku i zapasów wody (przez większą część dnia droga na górę tonie w słońcu). Uważajmy też na śliskie kamienie, po których będziemy szli pod górę.

W ostateczności wycieczkę możemy przerwać obok położonego w połowie drogi kościoła Matki Bożej od Zdrowia (Crkva Gospe od Zdravlja). Na samym szczycie będziemy mogli się cieszyć przepięknym widokiem na Bokę Kotorską (o której również wspominamy w naszym zestawieniu).

Herceg Novi i zabytkowe Stare Miasto - atrakcje Czarnogóry dla fanów historycznej architektury

Wprawdzie liczne wojny doprowadziły do zniszczenia wielu miast i wiosek, ale to co przetrwało często wprawia zwiedzających w zachwyt. Do najpiękniejszych atrakcji Czarnogóry należy zabytkowa starówka w mieście Herceg Novi.

Dawne miasto bośniackiego króla Tvrtka I to dziś połączenie modnego kurortu i historycznej zabudowy. Poza kilkoma zabytkowymi kościołami, odremontowanym kamienicami znajdziemy tu również dwie dobrze zachowane twierdze (trzecia wznosi się ponad miastem ok. 1,5 kilometra od centrum). Ze względu na swój specyficzny mikroklimat Herceg Novi nazywane bywa najbardziej śródziemnomorskim ze wszystkich miast Czarnogóry. Nieco na południe mieści się zabytkowy Monastyr Savina - miejsce bardzo istotne dla Serbskiego Kościoła Prawosławnego.

Perast - perła Zatoki Kotorskiej

Perast nierzadko określany jest mianem perły Boki Kotorskiej. Sami spędziliśmy sporo czasu wędrując uliczkami tego niewielkiego miasteczka, poszukując fasad barokowych pałaców, które wznoszone były przez bogatych mieszczan. Warto wejść również na dzwonnicę kościoła św. Mikołaja, skąd rozpościera się przepiękny widok na całą zatokę - w tym na Wyspę Matki Bożej na Skale.

Kościół Matki Boskiej na Skale

Niewielka świątynia przez wielu uznawana jest za najpiękniejszy kościół katolicki Czarnogóry. Według legend kościółek wzniesiono na skale, na której odkryto cudowną ikoną Matki Bożej. Aby budowla miała solidne podstawy przez lata wokół zatapiano zdobyte lub uszkodzone okręty. Po przypłynięciu na wyspę warto kupić bilet i zajrzeć do środka, by przez chwilę podumać w barokowym wnętrzu - wizytę można połączyć ze zwiedzaniem starego miasta w Peraście.

Wielu turystów swoją wizytę w Peraście łączy z rejsem na sąsiednią sztuczną Wyspę Gospa od Škrpjela (Matki Bożen na Skale), gdzie odwiedzimy barokowy kościół z cudownym obrazem. Miejsce to należy do sekretów Czarnogóry i warto zajrzeć tam, jeśli interesuje nas sztuka i architektura sakralna.

Jezioro Szkoderskie

Największe jezioro w całym kraju podzielone jest pomiędzy Albanię i Czarnogórę. Odgrywa ono niezwykle ważną rolę w ekosystemie całego obszaru. Na miejscu można skorzystać z rejsu łodzią, a przy odrobinie szczęścia będziemy mogli zobaczyć pelikana kędzierzawego lub spróbować kotewki orzecha wodnego. Na niewielkich wysepkach przetrwały ruiny średniowiecznych klasztorów (szczególnie ważnych w historii dawnej Serbii). Wokół jeziora wytyczono również kilka szlaków pieszych.

Park Narodowy Durmitor

Ten wspaniały czarnogórski park narodowy znajduje się daleko od morza, w północno-wschodnim krańcu kraju, i obejme obszar masywy górskiego Durmitor. Miejsce to słynie z górskich krajobrazów, licznych wysokich szczytów oraz najgłębszego europejskiego kanionu.

Przez park przebiega droga P14, jedna z najbardziej malowniczo położonych w Europie, która oferuje przepiękne widoki. Swoją drogą jest to jedna z najwyżej położonych dróg na Bałkanach.

Park narodowy Durmitor jako baza nie jest jednak najlepszą propozycją dla czytelników planujących leniwy wypoczynek, ponieważ jego największymi atrakcjami są szlaki piesze, malownicze jeziora polodowcowe, wysokie szczyty oraz szlaki Via Ferrata.

Kanion rzeki Tary

Tak jak wspomnieliśmy, ozdobą parku narodowego Durmitor jest jeden z największych kanionów na świecie (głębokość sięga do ponad 1000 metrów), który został uznany za rezerwat biosfery. Miejsce znane jest wśród miłośników raftingu. Istnieje możliwość wykupienia czterodniowego spływu!

Do największych zabytków czarnogórskiej techniki należy monumentalny łukowy most Đurđevića, przerzucony na wysokości 116 metrów.

Ruiny Starego Baru

Dla miłośników średniowiecza wycieczka obowiązkowa! W okolicach współczesnego Baru zachowały się ruiny średniowiecznego miasta. Bar po zdobyciu przez Turków powoli tracił na znaczeniu na rzecz założonego w okolicy nowego portu. Poza nowożytnymi budynkami z czasów okupacji osmańskiej (np. łaźnie, meczety) przetrwało tu sporo średniowiecznych budowli (kościoły z przełomu XIV/XV wieku czy cytadela wzniesiona na miejscu pałacu biskupów). Dziś jest to prawdziwy labirynt ruin, gdzie podczas spaceru możemy poczuć na sobie tchnienie minionych epok.

Budva

To chyba najlepszy wybór dla tych, którzy chcą połączyć plażowanie i zwiedzanie. Duża baza hotelowa, kilka plaż (żwirowe lub kamieniste) oraz niewielka, ale bardzo przyjemna starówka sprawiają że co roku zatrzymuje się tu coraz więcej turystów. Poza zatłoczoną plażą miejską wybrać można: plaże Mogren, położoną nieco dalej Jazz Beach lub kamienistą, ale malowniczą wyspę św. Mikołaja.

Sveti Stefan (Święty Stefan) - malownicza wysepka

Nazywana czasem "wyspą milionerów" jest jedną z najczęściej fotografowanych wysepek w całym kraju. Dawniej mieściła się tu niewielka osada rybacka, którą socjalistyczne władze zmieniły w luksusowy hotel. Po rozpadzie Jugosławii obiekt niszczał, aż został wykupiony przez prywatnego właściciela i wyremontowany.

Całość obejrzymy jedynie z zewnątrz, gdyż bezośredni wstęp na wysepkę mają jedynie goście hotelu. Można tu popłynąć statkiem wycieczkowym z Budvy. Ceny noclegów w sezonie przekraczają nawet 1500€ za noc!

Cetynia (Cetinje) - zwiedzanie historycznej czarnogórskiej stolicy

Dawna stolica Czarnogóry to dziś senne miasteczko położone poza wydeptanymi przez turystów szlakami. Jeśli zmęczył was gwar Budvy to krótka wycieczka do Cetynii jest świetnym rozwiązaniem!

Mimo że miasteczko to jest niewielkie, to posiada kilka interesujących zabytków, które mogą zaciekawić miłosników historii. Nas do Cetynii sprowadziły przede wszystkim zabytkowe cerkwie oraz monastyry.

Jaskinia Lipska - czarnogórskie cuda natury

Ta jedna z największych jaskiń Czarnogóry stanowi świetną atrakcję dla wszystkich turystów zainteresowanych naturą. Leży ona zaledwie pięć kilometrów do Cetynii, a jej wnętrza charakteryzujące się systemem około 2,5 km przejść i korytarzy możemy obejrzeć w trakcie trwającej około godziny wycieczki z przewodnikiem (w co wliczony jest kwadrans na przejazd pociągiem turystycznym z parkingu do jaskini i z powrotem).

Park Narodowy Lovćen i Mauzoleum Niegosza

O miasteczku Cetynia turyści dowiadują się najczęściej przy okazji szukania informacji o innej popularnej czarnogórskiej atrakcji - Mauzoleum Niegosza. Monument ten wzniesiono na szczycie wzgórza Jezerski Vrh, leżącym na terenie Parku Narodowego Lovćen - jednego z pięciu parków narodowych Czarnogóry.

Z tego jednego z najwyższych szczytów pasma Lovćen możemy objąć wzrokiem sporą część kraju, ale też ważne miejsce na historycznej i religijnej mapie Czarnogóry. W XIX wieku na szczycie góry biskup i władca Piotr II Niegosz kazał wybudować niewielką kaplicę, aby tam zostać pochowanym. Budowla przechodziła różne losy, a w latach 50. została zastąpiona monumentalnym mauzoleum, w którym spoczęło ciało teokraty. Mimo, że socrealistyczny rys budowli budzi kontrowersje wśród prawosławnych to co roku na szczycie pojawiają się setki turystów.

Widok jest bowiem niezwykły - panorama rozciąga się od pobliskich szczytów Lovcen, aż po morze i brzegi Jeziora Szkoderskiego. Atrakcja znajduje się na terenie Parku Narodowego Lovćen. Wstęp na teren mauzoleum jest płatny, ale pięknym widokiem możemy cieszyć przed wejściem do środka.

Podgorica - niezbyt urokliwa czarnogórska stolica

Stolica nazywana jest przez wielu turystów najbrzydszym miastem stołecznym Europy i nie znajdziemy w niej żadnej z największych atrakcji Czarnogóry. Rzeczywiście w Podgoricy nie zachowało się wiele zabytków, ale ze względu na swoje położenie miasto może okazać się dobrą bazą do wycieczek w mniej znane rejony kraju.

Co ciekawe, w okolicy miasta odnajdziemy dwie warte uwagi atrakcje przyrodnicze:

• Kanion rzeki Morača - Rzeka, która przepływając przez Podgoricę nie robi na turystach zbyt dobrego wrażenia (głównie przez stopień zaśmiecenia koryta) kilkadziesiąt kilometrów wcześniej jest malowniczym, wartkim strumieniem, rwącym ku morzu przebija się przez wysokie skały. W przeciwieństwie do Tary Morača nie jest spławna, ale niektóre biura podróży oferują trekkingowe wycieczki wzdłuż jej brzegów.
• Wodospad "Niagara" (Wodospad na rzece Cem, lokalizacja: 42.383926, 19.279208) - Około 9 kilometrów na południe od miasta (okolice lotniska) można obejrzeć interesujący wodospad na rzece Cem. W tym miejscu płynąca woda wypłukała niewielki kanion co czyni okolicę jeszcze bardziej interesującą. Przyrodniczą ciekawostkę można podziwiać z brzegu lub z tarasu restauracji Niagara (Restoran Niagara). Podczas gorącego lata rzeka wysycha, a krajobraz przybiera fantazyjne, księżycowe formy.

Ulcinj

Większość turystów przyjeżdża do Czarnogóry aby wypocząć i poleżeć nieco na plażach. Jak na tak niewielki kraj wybór miejsca leniuchowania jest dość szeroki - na odcinku krótkiego wybrzeża znajdziemy co najmniej kilka ciekawych kurortów. Do ulubionych przez Polaków czarnogórskich kurortów należy Ulcinj. Samo miasto posiada dość charakterystyczny albański rys - członkowie tego narodu stanowią tutaj większość (ok. 60% mieszkańców). Kurort słynie z długiej piaszczystej plaży oraz ciekawej starówki. Ci, którzy lubią postindustrialne krajobrazy mogą udać się na teren dawnych solnisk. Tam gdzie dawniej działało socjalistyczne przedsiębiorstwo dziś utworzono rezerwat przyrody. Natura powoli odzyskuje opuszczone zabudowania gospodarcze.

Monaster Ostrog

Wbudowany w skalną wnękę monastyr pochodzi z XVII wieku (rozbudowany dwieście lat później) jest jednym z najważniejszych miejsc dla prawosławnych mieszkańców kraju. Co roku przybywają tu tysiące pielgrzymów, chcąc pomodlić się przy grobie św. Bazylego Ostrogskiego - założyciela klasztoru.