Podróże po Europie

Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie

Ostatnia aktualizacja: 18 kwietnia 2025

Rzymskie świątynie najczęściej reprezentują styl barokowy lub renesansowy. Bazylika Czterech Koronatów (lub inaczej Bazylika Czterech Koronowanych Świętych, wł. Basilica dei Santi Quattro Coronati) jest jednym z nielicznych średniowiecznych wyjątków, a jej posępne wysokie mury przypominają bardziej zamek niż kościół.

Artykuł jest częścią naszego przewodnika po największych atrakcjach Rzymu.
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie

Patroni

Patroni świątyni nosili imiona: Sewer, Seweryn, Karpofor oraz Wiktoryn. Byli oni rzymskimi żołnierzami, którzy w czasach Dioklecjana zostali zgładzeni za odmowę złożenia ofiary pogańskiemu bogowi sztuki lekarskiej Eskulapowi. W hagiografii zwani są Koronatami. Najprawdopodobniej dlatego, że losy i imiona zamordowanych nie były dobrze znane, uznano więc, że skoro każdy męczennik otrzymuje "koronę świętości" taka formuła będzie odpowiednia.

W świątyni złożono także prochy pięciu artystów o imionach Klaudiusz, Nikostrat, Kastor, Symforian oraz Symplicjusz. Ich męczeńska śmierć również związana była z osobą Eskulapa - rzeźbiarze mieli odmówić wykonania jego posągu.

Bazylika Czterech Koronatów - jej historia i architektura

Kompleks architektoniczny stoi na miejscu starożytnej willi. W V wieku przebudowano ją na świątynię (być może po uprzednim przeniesieniu tu relikwii). Przez bliskość Lateranu zabudowania oddano zakonowi augustianów, który zarządza nimi do dziś.

Świątynia ma formę późnoromańskiej bazyliki. Do środka dostajemy się przez dwa dziedzińce. Ciekawostką są galerie po bokach nawy zwane matroneami (przeznaczone były dla kobiet). Za drzwiami po prawej stronie znajduje się kolejny dziedziniec.

Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie

Zwiedzanie Bazyliki Czterech Koronatów

Chcąc zwiedzić Bazylikę Czterech Koronatów powinniśmy sprawdzić wcześniej aktualne godziny otwarcia, ponieważ w momencie ostatniej aktualizacji naszego artykułu zabytek był zamykany na kilka godzin w ciągu dnia. Oprócz samej bazyliki na miejscu czeka nas spacer po dziedzińcach oraz innych obiektach należących do kompleksu klasztornego.

W ciemnym wnętrzu bazyliki wzrok przyciąga monumentalny fresk umieszczony w absydzie. Polichromia wyobraża "Chwałę nieba" wraz z duszami zbawionych, chórami anielskimi i Trójcą Święta w szczycie. Malowidło wykonał w XVII wieku Giovanni da San Giovanni. Na mniejszych polichromiach umieszczonych poniżej widzimy sceny kaźni patronów kościoła.

Koliste wzory na podłodze to fragment mozaiki pamiętającej jeszcze XI wiek. Została wykonana przez artystę (lub artystów) z grupy Cosmati (stąd nazywa się ją arte cosmatesca).
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie

Po prawej stronie od wejścia do bazyliki znajduje się Oratorium św. Sylwestra. Poświęcone zostało papieżowi sprawującemu władzę w IV wieku. We wnętrzu zachowały się bardzo interesujące freski z XIII wieku. Przedstawiają one legendy związane z pontyfikatem papieża Sylwestra i nawiązują do motywu tzw. Donacji cesarza Konstantyna Wielkiego. Wśród scen zobaczymy m.in. opowieść o wyleczeniu cesarza Konstantyna Wielkiego z zarazy, opowieść o spętaniu smoka, chrzest cesarza czy przekazanie papieżowi władzy nad Rzymem.

Malowidła powstały w okresie sporów o inwestyturę, podkreślają więc przewagę papieża na cesarzem. Dziś doskonale wiemy, że dokument znany pod nazwą Donacji Konstantyna był fałszerstwem, jednak w średniowieczu uznawano go za prawdziwy.

Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie

W prezbiterium przetrwały XVI-wieczne polichromie Raffaellino z Reggio ukazujące śmierć Koronatów.

Aula Gotycka - jeden z klejnotów Rzymu

Innym ciekawym miejscem na terenie bazyliki jest Aula Gotycka, udostępniania turystom jedynie przez pojedyncze w miesiącu.

Została ona zbudowana w XIII wieku dla kardynała Stefano Contii pełniła funkcje reprezentacyjne. W roku 1996 odkryto tu szereg interesujących malowideł. Ceny biletów wstępu oraz daty otwarcia znajdziecie na oficjalnej stronie obiektu.

Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie
Bazylika Czterech Koronatów w Rzymie

Cześć!

author

Cieszymy się, że udało Ci się dotrzeć do końca naszego artykułu i mamy nadzieję, że okazał się przydatny. Więcej informacji o naszym blogu znajdziesz na podstronie o nas.

W przypadku natrafienia na nieaktualne dane lub błędy prosimy o wiadomość - dane adresowe dostępne są w zakładce kontakt.

Aśka i Sławek - autorzy bloga Podróże Po Europie (podrozepoeuropie.pl)

Reklama