Znojmo atrakcje - 15 miejsc, które warto zobaczyć i zwiedzić

Znojmo to liczące niewiele ponad 30 tysięcy mieszkańców średniej wielkości miasto w Czechach. Do jego odwiedzin zachęcają kultywowane od czasów średniowiecza tradycje winiarskie oraz urocza starówka położona nad malownicza rzeką Dyją. Warto zajrzeć tu choćby na chwilę podczas podróży po Morawach.

Jak zwiedzać Znojmo?

Większość zabytków miasta znajduje się w jego ścisłym centrum. Wyjątkiem jest jedynie klasztor Louka, który oddalony jest od niego o niecałe dwa kilometry. Nam uroki Znojma bardzo przypadły do gustu - spacer zabytkowymi uliczkami był dla nas świetnym doświadczeniem!

Na zwiedzenie Znojma warto przeznaczyć dwa dni, czyli cały weekend. W jeden dzień też dacie radę zobaczyć najważniejsze miejsca, ale warto mieć chwilę na odpoczynek i skosztowanie tutejszego wina.

Wino i ogórki, czyli kiedy odwiedzić Znojmo

Najlepszy moment na zwiedzanie Znojma to tzw. Znojemskie Winobranie Historyczne. Odbywa się ono najczęściej we wrześniu - podczas wybranego weekendu zjeżdżają tu rekonstruktorzy, rękodzielnicy, winiarze i handlarze. Przez miasto przechodzi barwny pochód z aktorami odgrywającymi role Jana Luksemburskiego i jego dworzan. Nawet jeśli nie uda się nam przybyć na winobranie warto przyjechać tutaj we wrześniu. W wielu miejscach kupimy wtedy młode wino i słodki, lekko musujący napój z moszczu czyli burčák. Niezależnie od pory roku będziemy mogli spróbować słynnych znojemskich korniszonów, które stały się jednym z symboli miasta.

Co warto zobaczyć w Znojmo? Największe atrakcje oraz zabytki

Kościół św. Mikołaja (Kostel svatého Mikuláše)

Ta bardzo interesująca gotycka świątynia zachowała się do naszych czasów bez większych zmian w bryle budowli. Początkowo na wzgórzu nad Dyją stał romański kościół jednak po pożarze z 1335 roku podjęto decyzję o jego odbudowie w stylu gotyckim. Prace trwały prawie dwieście lat!

Kościół reprezentuje typ halowy - to znaczy, że nawy są podobnej wysokości, a nawa główna jest oświetlana tylko dzięki oknom z naw bocznych. Wyposażenie przynależy do różnych stylów w sztuce począwszy od gotyku skończywszy na baroku. Najmłodsza część świątyni to wieża którą wzniesiono dopiero w XIX wieku (po uprzedniej rozbiórce wieży gotyckiej).

Mury obronne

Pierwsze fortyfikacje wybudowano wokół znojemskiego grodu, jednak wraz z rozwojem podgrodzia i jego przekształceniem w miasto pojawiła się potrzeba ochrony mieszkańców. Pierścień murów miejskich i baszt powstał najprawdopodobniej w XIII wieku. Znojmo było jednym z najlepiej ufortyfikowanych morawskich miast. Do naszych czasów zachowały się następujące wieże:

• Wieża Strzelecka (Střelniční věž),
• Wieża Wilcza (Vlkova věž),
• Wieża Psia (Psí věž),
• Wieża Prochowa (Prašná věž),
• Nowa Wieża (Nová věž).

Rotunda Najświętszej Maryi Panny i św. Katarzyny (Rotunda svaté Kateřiny)

Ta niepozorna kamienna budowla to prawdziwy morawski skarb. Z punktu widzenia architektonicznego jest typowym przykładem wczesnośredniowiecznego budownictwa o charakterze religijnym. Trudno powiedzieć kiedy powstała, ale większość historyków sugeruje XI wiek. Prawdopodobnie od XVI wieku przestała pełnić funkcje sakralne. Na całe szczęście budowlę oszczędzono podczas wyburzeń w XVIII wieku (przy okazji uznano rotundę za… pogańską świątynię). W następnych latach była używana jako obora, sala do organizacji zabaw czy karczma. Dopiero pod koniec XIX-wieku zwróciła uwagę historyków. W jej wnętrzu zachowały się niezwykle rzadkie romańskie malowidła ścienne. Poza szeregiem scen religijnych możemy zobaczyć też poczet średniowiecznych władców. Co ciekawe pierwsi z nich to... Samo i książęta wielkomorawscy.

W latach 80. lokalny historyk Jaroslav Zástěra zasugerował, że rotunda i malowidła powstała już w czasach Cyryla i Metodego. Tezy te jednak zostały dość chłodno przyjęte przez środowiska naukowe, które czas powstania fresków szacują na rok 1134.

Zamek (Znojemský hrad)

Rotunda znajduje się na dziedzińcu dawnego znojmeskiego zamku. Prawdopodobnie pierwszą budowlę obronną na wzgórzu wzniósł Luitpold Znojemski. Były to umocnienia drewniano-ziemne, które pod koniec XII wieku książę Władysław III Henryk przekształcił w kamienny zamek. Budowla nie oparła się burzom dziejowym i w wieku XVII była już w ruinie. Za rządów Józefa I postanowiono zaadaptować ją na browar (przy okazji wyburzając część zabytkowych pomieszczeń).

Enotéka - spróbuj lokalnych win

Enotéka to popularny lokal serwujący wina, zaprojektowany w nowoczesnym stylu, który posiada największą salę degustacyjną w Czechach.

Enotéka posiada taras, oferujący widok zarówno na rotundę, jak i kościół św. Mikołaja.

Znojemska trasa podziemna (Znojemské podzemí)

Podobnie jak w przypadku innych tego typu obiektów także i tutaj podziemia powstały z przyczyn ekonomicznych. Mieszczanie drążyli pod kamienicami tunele aby przechowywać w nich beczki z winem i inne produkty żywnościowe. Istnieją koncepcje, wedle których korytarze mogły odgrywać istotną rolę w obronnej koncepcji miasta. Wątpliwości historyków budzi duża sala zbudowana tuż pod ratuszem (być może właśnie tam torturowano więźniów). Inna ciekawa część podziemi to kanał odwadniający zwany wodociągiem jezuickim.

Wieża ratuszowa i inne zabytki Starego Miasta

Na terenie ścisłego centrum (nieco poniżej wzgórza zamkowego) znajdziemy wiele zabytkowych kamienic. Warto zwrócić uwagę na gotycką wieżę ratuszową (Radniční Věž, Obroková 1/12), która pełni dziś funkcję punktu widokowego na miasto i okolicę.

Inne ciekawe zabytki to charakterystyczna dla tutejszych miast Kolumna Morowa (Morovy Sloup, Masarykovo nám. 326/4-5) oraz barokowy kościół pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego (Kostel Nalezení svatého Kříže, Kovářská 14-16).

Muzeum motorismu - Muzeum Motoryzacji

Muzeum Motoryzacji w Znojmo należy do ukrytych perełek tego czeskiego miasta. W tym niepozornym miejscu gęsto wciśnięto obok siebie kilkadziesiąt przedwojennych aut i pojazdów rolniczych, motory i wózki dzieciece, a także zabawki - samochodziki oraz modele. Na spokojne zwiedzenie kolekcji warto zarezerwować sobie ponad godzinę, bo eksponatów jest naprawdę sporo. To najdziwniejsze muzeum motoryzacji, jakie mieliśmy okazję odwiedzić, i właśnie dlatego zachęcamy Was, aby do niego zajrzeć!

Dawny klasztor minorytów (Minoritský klášter)

Pierwsza wzmianka o klasztorze dotyczy 1239 roku. Ponoć to tutaj przez jakiś czas przechowywano ciało zabitego pod Suchymi Krutami króla Przemysła II Ottokara. Minoryci mieli jednak poważne problemy z powołaniami i w XVI wieku klasztor stał pusty. Zabudowania przejęli więc franciszkanie. Jeszcze w XVIII wieku poczynili oni pewne prace remontowe, ale na mocy reform józefińskich utracili prawa do zabudowań. Przez pewien czas pełniły one funkcje świeckie aż do rozbiórki kościoła i części budynków w XIX wieku.

Narodowy Park Podyje (Národní park Podyjí)

Znojmo stanowi granicę jednego z czeskich parków narodowych. Wziął on swą nazwę od przepływającej przezeń Dyji. W mieście znajduje się mała tama, która spiętrza wody rzeki do pewnego stopnia chroniąc też mieszkańców przed powodzią. W niewielkiej odległości od tamy możemy obejrzeć szereg zabytkowych kaplic i kościół św. Antoniego (Kostel svatého Antonína Paduánského). Ten obszar wraz z okolicami kościoła św. Hipolita nazywany jest Hradiště (w luźnym tłumaczeniu "Zamczysko"). Od dłuższego czasu prowadzi się tu prace archeologiczne, które zmieniają spojrzenie na przeszłość Znojma.

Kościół św. Hipolita (Kostel sv. Hippolyta)

Położony nieco poza historycznym centrum kościół zajmuje miejsce dawnej średniowiecznej rotundy. Powstał w XVII wieku, a turyści przybywają tutaj ze względu na barwne barokowe freski, które wyszły spod pędzla Franza Antona Maulbertscha. Za kościołem św. Hipolita odsłonięto średniowieczne fundamenty, początkowo sądzono, że może to być pozostałość budowli z czasów Wielkich Moraw, dziś ta teza jest podważana przez naukowców.

Willa Mareša (Marešova vila)

W mieście nie zabrakło również ciekawej architektury XX wieku. W najbliższej okolicy ścisłego centrum znajduje się modernistyczna willa zaprojektowana dla pierwszego burmistrza miasta z czasów Czechosłowacji. Obiekt wybudowano w 1932 roku.

Most kolejowy (Železniční viadukt)

Malowniczy most rozpięty na przepływającą w dole Dyją zachwyci pewnie miłośników zabytków techniki. Powstał w drugiej połowie XIX wieku - przedsiębiorcy z Moraw poszukiwali wtedy szybkich połączeń z Wiedniem i miastami w Czechach. Myślano również o przyśpieszeniu kolei kursującej z Wiednia do Berlina więc pomysł takiego rozwinięcia linii kolejowej trafił na dobry grunt. Pierwszy pociąg przejechał nad Dyją już w 1871 roku. Budowla przepięknie prezentuje się oglądana z zamkowego wzgórza.

Klasztor Louka (Loucký klášter)

Położony poza centrum, wybudowany z inicjatywy księcia Konrada II Ottona, który osadził tutaj norbertanów. Bogaty klasztor został złupiony przez husytów. Całość odbudowano - na rycinie z XVII wieku widać potężnobarokową budowlę z rozległymi ogrodami i gospodarstwem. W 1748 roku podjęto decyzję o przebudowie założenia wzorując się na austriackim klasztorze Göttweig. Prace nigdy nie zostały ukończone, zgromadzenie skasowano po reformach józefińskich, bogate zbiory starodruków przeniesiono do praskiego Strahova. Budynki zaadaptowano na fabrykę tytoniu, a następnie koszary.

Jak dojechać do Znojma?

Znojmo jest bardzo dobrze skomunikowane z resztą kraju. Wiele autobusów łączy je z pobliskim Brnem. Dojedziemy tu także z Pragi. Miasto posiada także bezpośrednie połączenia kolejowe z Wiedniem.

Znojmo i jego historia

Obszar dzisiejszego miasta jest zamieszkany od czasów najdawniejszych. Prawdopodobnie pierwszy gród został założony przez władców wielkomorawskich (teren dzisiejszego Hradiště). Po zajęciu Moraw przez książąt czeskich nowy gród przeniesiono bliżej rzeki. W średniowieczu na tych obszarach władali udzielni książęta walczący o tron czeski. W 1327 roku do Znojma zjechał Jan Luksemburski świętując tu zhołdowanie części Śląska. W czasie wojen husyckich miasto opowiedziało się po stronie katolickiej i zostało złupione przez zwolenników Jana Husa. Najazd szwedzki z czasów wojny trzydziestoletniej oraz zaraza doprowadziły do upadku Znojma. Pewnie ożywienie przyniósł wiek XIX i budowa linii kolejowej do Wiednia.

Po pierwszej wojnie światowej Znojmo znalazło się w granicach Czechosłowacji (nie bez pewnych problemów - społeczność niemiecka próbowała stworzyć separatystyczną republikę Moraw Południowych). II wojna światowa przyniosła zniszczenia części zabytkowej zabudowy (naloty sowieckie) oraz zniknięcie społeczności żydowskiej i niemieckiej (powojenne wysiedlenia). Współczesne Znojmo czerpie duże dochody z turystyki oraz upraw winorośli i ogórków.