Podróże po Europie

Tate Britain w Londynie - kolekcja, zwiedzanie oraz informacje praktyczne

Galeria sztuki Tate Britan skupia się na pracach brytyjskich artystów od XVI wieku aż do czasów współczesnych. Wielu turystów markę Tate wiąże jedynie z galerią sztuki współczesnej i nowoczesnej Tate Modern, ale to muzeum sztuki Tate Britain było prekursorem całej kolekcji.

Tate Britain położone jest na uboczu, dosłownie kilka kroków od brzegu Tamizy, na obszarze Millbank w południowo-wschodniej części dzielnicy Westminster.

Kolekcja muzeum należy do bardzo różnorodnych. W środku zobaczymy m.in.: największą na świecie kolekcję dzieł Williama Turnera, pejzaże Johna Constable'a, obrazy oraz ilustracje Williama Blake’a, wypełnione realizmem dzieła Prerafaelitów czy XX-wieczne obrazy i rzeźby należące do nurtu sztuki nowoczesnej.

'The Lady of Shalott' - John William Waterhouse (Tate Britain - Londyn)
'The Lady of Shalott' - John William Waterhouse (Tate Britain - Londyn)

Historia i budynek

Od 1824 roku aż do końca XIX wiek publiczna kolekcja dzieł brytyjskich artystów była w posiadaniu Galerii Narodowej (ang. National Gallery), która jest dziś jedną z najważniejszych galerii sztuki na świecie.

Więcej: National Gallery w Londynie - kolekcja, zwiedzanie oraz informacje praktyczne

Pomysłodawcą nowej galerii, która miała skupić się jedynie na pracach brytyjskich artystów, był Henry Tate. Ten magnat w handlu cukrem i mecenas sztuki w 1893 roku doprowadził do utworzenia nowego muzeum, które nazwano Galerią Narodową Sztuki Brytyjskiej (pol. National Gallery of British Art). Oprócz prac z jego kolekcji do nowej galerii przeniesiono również większą część kolekcji brytyjskiej z Galerii Narodowej. Muzeum otworzyło swoje drzwi dla publiczności 21 lipca 1897 roku.

Tate Britain w Londynie
Tate Britain w Londynie

Od początku istnienia Galeria Narodowa Sztuki Brytyjskiej funkcjonowała w powszechnej świadomości jako Galeria Tate. W 1932 roku zdecydowano o usankcjonowaniu tej sprawy i zmieniono oficjalną nazwę placówki na Galeria Tate (ang. Tate Gallery).

Przez pierwsze sto lat istnienia muzeum gromadziło prace dawnych mistrzów jak i dzieła współczesne. W 2000 roku z pompą otworzono Tate Modern, czyli niezależną galerię sztuki współczesnej i nowoczesnej, a Tate Gallery przemianowano na Tate Britain. Z marki Tate korzystają jeszcze dwie placówki: Tate Liverpool w dawnych dokach Alberta oraz Tate St Ives w Kornwalii.

The Cab Horse' - Robert Bevan (Tate Britain - Londyn)
The Cab Horse' - Robert Bevan (Tate Britain - Londyn)

Więcej o popularnej galerii sztuki współczesnej i nowoczesnej przeczytacie w naszym artykule: Tate Modern w Londynie - kolekcja, punkt widokowy, zwiedzanie i informacje praktyczne.

Tate Britain mieści się trochę na uboczu w neoklasycznym budynku wzniesionym w miejscu dawnego więzienia. Przednia fasada ma formę portyku wspartego na sześciu kolumnach. Gmach Tate Britain, w porównaniu do siedzib Galerii Narodowej czy Muzeum Brytyjskiego (ang. British Museum), jest zdecydowanie mniej monumentalny.

W 1987 roku zakończono prace budowlane nad nowym skrzydłem nazywanym Galerią Clore (ang. Clore Gallery), gdzie obecnie mieszczą się sale poświęcone: Williamowi Turnerowi, Johnowi Constable'owi oraz Williamowi Blake’owi (wystawa na wyższym piętrze).

'The Arrvial' - Christopher Richard Wynne Nevinson (Tate Britain - Londyn)
'The Arrvial' - Christopher Richard Wynne Nevinson (Tate Britain - Londyn)

Kolekcja, dzieła sztuki oraz obrazy

Kolekcja muzeum skupia się na sztuce brytyjskiej od pierwszej połowy XVI wieku aż do czasów współczesnych. Wśród dzieł sztuki oprócz obrazów znajdują się również rzeźby, choć te dominują w salach skupionych na XX wieku.

Kolekcja z kilkoma wyjątkami podzielona jest chronologicznie i nie skupia się na konkretnym artyście. Własne galerie posiadają m.in.: William Turner (jego kolekcja zajmuje prawie całe skrzydło), John Constable czy William Blake.

'The Ghost of a Flea' - William Blake (Tate Britain - Londyn)
'The Ghost of a Flea' - William Blake (Tate Britain - Londyn)

W tej części artykułu przygotowaliśmy krótki wstęp opisujący brytyjskich artystów i prace będące częścią kolekcji stałej. Warto pamiętać, że nie zawsze wszystkie z opisanych obrazów będą dostępne podczas naszej wizyty. Muzeum posiada okazałą kolekcję dzieł brytyjskich mistrzów, z których tylko część znajduje się na ekspozycji.

Jeśli interesuje nas konkretna praca to najłatwiej sprawdzić jej dostępność na tej stronie.

'Autoportret' - William Turner (Tate Britain - Londyn)
'Autoportret' - William Turner (Tate Britain - Londyn)

Największa kolekcja prac Williama Turnera

William Turner, a bardziej precyzyjnie Joseph Mallord William Turner (J. M. W. Turner), uważany jest za jednego najważniejszych brytyjskich malarzy. Urodzony w 1775 roku w Londynie artysta zasłynął z poruszających pejzaży okresu romantyzmu, z których część można by uznać jako preludium do popularnego w XIX-wieku impresjonizmu.

W Tate Britain posiada największą na świecie kolekcję prac Turnera, którą wystawiono w bocznym skrzydle muzeum. Wśród obrazów zobaczymy chociażby autoportret artysty, realistyczne pejzaże, szkice katedr czy prace trudne do odróżnienia od dzieł pędzla francuskich artystów impresjonizmu (np. Wschód Słońca nad Zamkiem Norham).

Wielu odwiedzających na dłużej zatrzymuje się przy obrazie pt. Upadek imperium Kartaginy. W pracy tej widoczna jest fascynacja Turnera barokowym mistrzem Claudem Lorrainem; artysta w ewidentny sposób wzorował się na obrazie Port morski z zaokrętowaniem królowej Saby, który wisi w Galerii Narodowej. Lorraine większość życia spędził w Rzymie i w jego pracach w oczy rzucają się krajobrazy zdominowane przez starożytne ruiny oraz zabudowania..

Upadek imperium Kartaginy' - William Turner (Tate Britain - Londyn)
Upadek imperium Kartaginy' - William Turner (Tate Britain - Londyn)

W Upadku imperium Kartaginy Turner zastosował prostą symbolikę: upadek imperium symbolizuje zachodzące słońce. Była to jedna z dwóch prac, w których artysta nawiązał do powstania i upadku tego starożytnego miasta. Drugim dzieł jest obraz pt. Dydona wznosi Kartaginę, który zobaczymy w Galerii Narodowej. Turner przekazał go z zastrzeżeniem, że na zawsze ma wisieć obok wspomnianego wcześniej obrazu pt Port morski z zaokrętowaniem królowej Saby pędzla Lorraina.

Wszystkie prace z kolekcji Turnera można zobaczyć na tej stronie.

William Blake

W dwóch pomieszczeniach na wyższym piętrze przygotowano galerię prac Williama Blake’a, którego dzieła do dziś budzą niemałe kontrowersje. Ten poeta, rysownik i malarz w sposób bardzo ekspresyjny przedstawiał swoja wizję wiary, w tym nieba i piekła.

W zbiorach Tate Britan znajduje się niemal 200 prac artysty, w tym także akwarele i ilustracje. Niestety, na wystawie zobaczymy tylko niewielką część kolekcji. Wszystkie prace artysty (wraz z informacja o dostępności) można znaleźć tutaj.

'Satan Smiting Job with Sore Boils' - William Blake (Tate Britain - Londyn)
'Satan Smiting Job with Sore Boils' - William Blake (Tate Britain - Londyn)

John Constable - pejzażysta w cieniu Williama Turnera

Urodzony rok po Turnerze John Constable zasłynął jako jeden z największych pejzażystów w historii Wielkiej Brytanii. Malował głównie brytyjskie krajobrazy, w tym katedry oraz zamki.

W Tate Britain jedna sala poświęcona jest w całości jego twórczości. Na wystawie zobaczymy m.in. jedną z jego prac przedstawiających katedrę w Salisbury. Warto zwrócić uwagę na przebijająca przez chmury tęczę, której nie było w początkowych szkicach i nie miała też prawa pojawić się przy uchwyconych warunkach atmosferycznych.

Katedra w Salisbury' - John Constable (Tate Britain - Londyn)
Katedra w Salisbury' - John Constable (Tate Britain - Londyn)

Constable, mimo że za życia nawet w swoim kraju nie zdobył rozgłosu zbliżonego do Turnera, to talentem nie ustępował bardziej znanemu rodakowi. W jego pracach widać pieczołowitą obserwacje warunków atmosferycznych, które są w sposób bardzo realistyczny przedstawione na jego dziełach. W młodości artysta spędzał dużo czasu na świeżym powietrzu szkicując krajobrazy rodzinnego hrabstwa Suffolk.

To co łączy obu XIX-wiecznych artystów to fascynacja dawnymi mistrzami - w tym Starymi Mistrzami niderlandzkimi oraz pochodzącym z Francji Claudem Lorrainem.

Wszystkie prace Johna Constable'a znajdujące się w kolekcji Tate Modern można znaleźć na tej stronie.

Farma w dolinie' - John Constable (Tate Britain - Londyn)
Farma w dolinie' - John Constable (Tate Britain - Londyn)

Kolekcja prac Prerafaelitów

Prerafaelici (ang. Pre-Raphaelite Brotherhood) byli stowarzyszeniem artystycznym założonym w 1848 roku przez studentów Królewskiej Akademii Sztuki (ang. Royal Academy of Arts), które powstało w kontrze do zbyt prostej w ich mniemaniu sztuce okresu wiktoriańskiego oraz promowaniu renesansowego mistrza Rafaela Santiego.

Nazwa bractwa nawiązuje w sposób bezpośredni do wczesnego renesansu (XIV i XV wiek), czyli okresu przed Rafaelem (stąd przedrostek pre). Prerafaelitom zależały na powrocie do pełnego szczegółów realizmu oraz na nadaniu ich pracom głębszego sensu. Ich dbałość o realizm była tak duża, że niekiedy trudno jest odróżnić niektóre z ich prac od zdjęć lub animacji komputerowej. Wśród tematów poruszanych przez członków bractwa były historie religijne, dawne legendy, poezja czy mitologia. Wielu z nich tworzyło też pocztówkowe pejzaże.

Jednym z najważniejszych twórców tego nurtu był John Everett Millais, który zasłynął m.in. z dzieła przedstawiającego topiącą się Ofelię z dramatu pt. Hamlet Szekspira. W kolekcji Tate Britain znajduje się ponad 60 prac tego artysty, ale tylko niektóre z nich są wywieszone. Wszystkie dzieła Millaisa można zobaczyć na tej stronie.

'Ofelia' - John Everett Millais (Tate Britain - Londyn)
'Ofelia' - John Everett Millais (Tate Britain - Londyn)

Innymi znanymi Prerafaelitami są: Dante Gabriel Rossetti, John William Waterhouse czy Henry Wallis.

Zwiedzanie Tate Britain

Praktycznie cała kolekcja stała galerii znajduje się na głównym poziomie. W części podziemnej organizowane są wystawy czasowe, a na wyższym piętrze otworzono galerię poświęconą Williamowi Blake'owi.

Budynek muzeum jest na tyle nieskomplikowany, że turyści nie powinni mieć najmniejszego problemu z poruszaniem się po nim.

Papierowa mapa muzeum jest płatna i w 2018 roku kosztowała 1 GBP.

Uwaga! Do galerii nie wejdziemy z bagażem większym niż 55cm x 40cm x 20cm.

'Claude Monet Painting by the Edge' - John Singer Sargent (Tate Britain w Londynie)
'Claude Monet Painting by the Edge' - John Singer Sargent (Tate Britain w Londynie)

Darmowe wykłady tematyczne

Codziennie w Tate Britain organizowanych jest kilka wykładów tematycznych, które skupiają się na jednym zagadnieniu z kolekcji. Każda z prelekcji trwa około 45 minut i dostępna jest dla wszystkich chętnych bez dodatkowych opłat.

Więcej informacji można znaleźć na oficjalnej stronie.

'An Arch of Westminster Bridge' - Samuel Scott (Tate Britain - Londyn)
'An Arch of Westminster Bridge' - Samuel Scott (Tate Britain - Londyn)

Ile czasu poświęcić na zwiedzenie Tate Britain?

W zależności od okresów w sztuce, którymi się interesujemy, w galerii możemy spędzić od godziny do nawet 3 godzin. Placówka jest zdecydowanie mniejsza niż Tate Modern czy Galeria Narodowa, ale prace są dość gęsto porozwieszane w salach.

Bilety

Wejście do muzeum i wystawa stała są darmowe. Wystawy czasowe potrafią być niestety drogie i kosztować nawet powyżej 20 GBP.

Kalendarz wystaw czasowych można sprawdzić na tej stronie.

Godziny otwarcia

Muzeum czynne jest od poniedziałku do niedzieli od 10:00 do 18:00. Ostatnie wejście możliwe jest do 60 minut przed zamknięciem.

Muzeum jest nieczynne od 24 do 26 grudnia.

Jedna z sal w Tate Britain w Londynie
Jedna z sal w Tate Britain w Londynie

Wejścia do muzeum

Do muzeum prowadzą trzy ogólnodostępne wejścia, oraz czwarte, które wykorzystywane jest tylko w trakcie specjalnych wydarzeń.

Główne monumentalne wejście zlokalizowane jest od strony ulicy Millbank i wymaga pokonania 20 schodów.

Drugie z wejść od strony ulicy Atterbury Street nie wymaga wejścia po schodach. Przy północnym wejściu od ulicy John Islip Street działa parking dla osób z ograniczoną mobilnością, ale miejsce należy zarezerwować wcześniej kontaktując się z muzeum.

Dojazd

Niestety, muzeum znajduje się trochę na uboczu głównych atrakcji turystycznych Londynu. Najbliższe stacje metra, Pimlico oraz Vauxhall (Victoria Line), oddalone są od muzeum o około 600-800 metrów.

Do muzeum możemy też dojść pieszo z okolic Mostu Westminsterskiego (ang. Westminster Bridge) w około 30 minut.

Dokładną trasę oraz dojazd najprościej sprawdzić korzystając z map Google lub na oficjalnym plannerze podróży firmy TfL, który dostępny jest tutaj.

Jeśli chcielibyśmy szybko przedostać się z Tate Modern do Tate Britain (lub w odwrotnej kolejności) i budżet nie jest dla nas przeszkodą to możemy skorzystać z opcji rzecznej nazywanej Tate Boat. Więcej informacji można znaleźć na oficjalnej stronie.

Dostęp dla osób z ograniczoną mobilnością

Tate Britain, podobnie jak niemal wszystkie pozostałe najważniejsze muzea londyńskie, dostosowane jest do wizyt osób z ograniczoną mobilnością.

Winda dojeżdża zarówno do wyższego piętra z kolekcją Williama Blake’a, jak i do podziemnej części z szatnią oraz wystawami tymczasowymi. Toalety znajdują się w części podziemnej i są dostosowane do osób z ograniczoną mobilnością.

W trakcie tworzenia artykułu posiłkowaliśmy się materiałami dostępnymi na oficjalnej stronie muzeum .

[Tate Britain - Londyn]
[Tate Britain - Londyn]

Reklama