Muzeum sztuki (Kunstmuseum) w Bazylei

Bazylejskie Muzeum Sztuki (niem. Kunstmuseum) jest jedną z najważniejszych placówek kulturalnych w Szwajcarii i posiada największą kolekcję dzieł sztuki w całym kraju. Muzeum może pochwalić się kolekcją ponad 4 tysięcy eksponatów (obrazów, rzeźb i instalacji) oraz zbiorem kilkuset tysięcy wydruków oraz rysunków (oczywiście tylko część eksponatów jest prezentowana publicznie).

Historia

Początki kolekcji sięgają XVI wieku, kiedy prawnik i kolekcjoner sztuki Basilius Amerbach zakupił do rodzinnego zbioru kilkanaście prac Hansa Holbeina Młodszego. Amerbachowie, podobnie jak wiele innych bogatych rodów w tym okresie, posiadali własną kolekcję eksponatów oraz zabytków (niem. Amerbach-Kabinett).

Basilius Amerbach dał się poznać jako mecenas sztuki oraz znawca historii, zwłaszcza antycznej. Oprócz rozszerzenia kolekcji dzieł sztuki sfinansował również wykopaliska archeologiczne w wokół teatru w antycznym mieście Augusta Raurica, które leżało nieopodal dzisiejszej Bazylei.

W 1661 roku miasto Bazylea we współpracy z lokalnym uniwersytetem wykupiło zbiory rodu Amerbach i jednocześnie założyło miejską kolekcję sztuki. Warto w tym miejscu wspomnieć, że została ona udostępniona publicznie już w 1671 roku, co oznacza, że w Bazylei powstało pierwsze ogólnodostępne muzeum sztuki na świecie.

Picasso w Kunstmuseum

W zbiorach muzeum znajduje się kolekcja siedmiu prac Pabla Picassa. Wiąże się z nimi ciekawa (i dramatyczna) historia. Jeszcze w 1967 roku na wystawie w muzeum wisiały zaledwie dwie prace hiszpańskiego artysty, które wypożyczone były z prywatnej kolekcji Petera G. Staechelina, magnata i właściciela linii lotniczej.

20 kwietnia 1967 roku samolot należącej do Staechelina linii lotniczej Globe Air rozbił się niedaleko lotniska w okolicy cypryjskiej Nikozji. W katastrofie zginęło 126 pasażerów, a firma stanęła na skraju upadku. Staechelin został zmuszony do podjęcia decyzji o sprzedaży największych rodzinnych skarbów, w tym dwóch dzieł Picassa. Informacja o możliwości zniknięcia obrazów z bazylejskiego muzeum tak poruszyła mieszkańców, że doprowadzili oni do referendum, w którym zadecydowano o zakupie obu prac z pieniędzy miasta. Jest to prawdopodobnie jedyne takie wydarzenie w historii świata, gdy mieszkańcy zadecydowali o kupnie dzieł sztuki bezpośrednio z budżetu.

Sytuacja ta poruszyła hiszpańskiego artystę do tego stopnia, że zdecydował się on podarować muzeum kolejne cztery swoje prace.

Na początku wspomnieliśmy o siedmiu pracach Picassa, a dotychczas opisaliśmy historię sześciu z nich. Siódmy obraz mistrza do muzeum przekazała milionerka Maja Sacher, córka twórcy firmy La Roche. Według historii opowiadanych przez miejscowych bogaczka po prostu zdjęła obraz ze ściany i przywiozła go bez żadnego zabezpieczenia do muzeum.

Budynek

Kunstmuseum mieści się obecnie w dwóch budynkach. W głównym gmachu (niem. Hauptbau) z pierwszej połowy XX wieku wywieszono prace z okresu: od XIV wieku aż do 1950 roku. Drugi budynek (niem. Neubau) oddano do użytku w kwietniu 2016 roku i oprócz wystawy prac stworzonych po roku 1950, w jego murach organizowane są też wystawy tymczasowe. Oba budynki połączone są podziemnym tunelem.

Hauptbau - od XIV wieku do 1950 roku

Budynek Hauptbau ma wysokość trzech pięter. Na parterze znajdują się m.in. szatnia, sklep, toaleta oraz kasa biletowa. Prace wystawiono na pierwszym i drugim piętrze. Na pierwszym piętrze znajdziemy prace powstałe od XIV do XIX wieku, podzielone na dzieła starych mistrzów oraz na klasyczny modernizm.

Na co warto zwrócić uwagę na pierwszym piętrze?

• Obrazy Hansa Holbeina Młodszego, w tym wywierający olbrzymie wrażenie obraz przedstawiający Jezusa Chrystusa leżącego w grobie.
• Prace Vincenta van Gogha, w tym obraz Marguerite Gachet przy pianinie, który powinni skojarzyć czytelnicy zapoznani z filmem Twój Vincent.
• Dzieła holenderskich i flamandzkich mistrzów, które przedstawiająca m.in. pejzaże i wnętrza kościołów.

Na pierwszym piętrze zobaczymy również dzieła Piotra Rubensa, Rembrandta, Claude Monete’a, Paula Gaugaina, Pietera Bruegela i innych słynnych mistrzów.

W tej części muzeum pozytywnie wyróżnia się także kolekcja pejzaży przedstawiających szwajcarskie Alpy oraz życie ich mieszkańców. Ilość i jakość prac jest naprawdę imponująca. Na ścianach wiszą m.in. zapierające dech w piersiach obrazy niemieckiego malarza Josepha Antona Kocha (1768-1839) czy prace szwajcarskiego artysty Johanna Ludwiga Aberli (1723-1786).

Na całym drugim piętrze rozmieszczono zbiory prac z pierwszej połowy XX wieku. Ta część na pewno przypadnie do gustu wszystkim miłośnikom modernizmu.

Oprócz prac wspomnianego wcześniej Pabla Picassa zobaczymy tu również dzieła m.in. Marca Chagalla, Salvadora Dalego, Maksa Ernsta, Fernanda Légera, Edvarda Muncha (praca Vampire II) czy Joana Miró.

Neubau - sztuka współczesna po 1950 roku

W nowym budynku (niem. Neubau) zobaczymy prace sztuki współczesnej (obrazy i instalacje) oraz wystawy tymczasowe. Wystawiono tu prace m.in. Andyego Warhola i innych znanych artystów.

Zwiedzanie Muzeum Sztuki

Bazylejskie Kunstmuseum znajduje się niemal w samym centrum historycznego starego miasta, dosłownie kilka minut drogi od katedry.

Na spokojną wizytę w obu budynkach muzeum powinniśmy zarezerwować sobie nawet 2 godziny, jednak prawdziwi miłośnicy sztuki mogą spędzić na miejscu godzinę dłużej. Jeśli interesuje nas tylko główny gmach Hauptbau, to minimalny czas potrzebny na nieśpieszne zapoznanie się z kolekcją wynosi 75 minut.

Do muzeum nie wejdziemy z plecakiem ani z dużym aparatem. Obie te rzeczy musimy zostawić w schowku. Do zamknięcia skrytki potrzebujemy monetę o nominale 1 lub 2 CHF.

Godziny otwarcia

• poniedziałek: zamknięte
• wtorek: 10:00-18:00
• środa: 10:00-20:00
• czwartek-niedziela: 10:00-18:00

Aktualne dni i godziny otwarcia można sprawdzić na oficjalnej stronie muzeum.

Ceny biletów

• kolekcja stała (dorośli) - 16 CHF
• kolekcja stała (dzieci do 13. roku życia) - bezpłatnie
• kolekcja stała (dzieci i młodzież 13-19 lat oraz studenci 20-30 lat) - 8 CHF
• kolekcja stała (osoby niepełnosprawne z dokumentem potwierdzającym) - 8 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (dorośli) - 25 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (dzieci do 13. roku życia) - bezpłatnie
• kolekcja stała oraz tymczasowa (dzieci i młodzież 13-19) - 8 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (oraz studenci 20-30 lat) - 13 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (osoby niepełnosprawne z dokumentem potwierdzającym) - 13 CHF

Posiadacze karty Basel Card płacą połowę ceny. Ceny są wyższe w przypadku wystaw specjalnych.

Szczęśliwa godzina (happy hour) - darmowe wejście do Kunstmuseum

W muzeum obowiązuje specjalna akcja pod nazwą "szczęśliwa godzina (happy hour)". Jest to czas przed zamknięciem, kiedy wstęp jest darmowy.

We wtorki, czwartki oraz piątki happy hour obowiązuje od 17:00 do 18:00, a w środę od 17:00 do 20:00. Wyjątkiem są święta publiczne.

Za darmo przez cały dzień wejdziemy za to w pierwszą niedzielę miesiąca.

Pamiętajmy, że darmowe wejście dotyczy tylko kolekcji stałej.

Chcąc skorzystać z promocji wystarczy podejść do kasy i odebrać darmowy bilet oraz naklejkę. Obejrzenie całej kolekcji, nawet tylko w starszym budynku (Hauptbau), będzie jednak niezmierne trudne w ciągu zaledwie jednej godziny.

Jeśli zostajemy w mieście na dłużej, możemy odwiedzić muzeum dwukrotnie. Jedną wizytę warto poświęcić na kolekcję od XIV do XIX wieku, a drugą na zbiory na drugim piętrze, pokrywające XX wiek, oraz ewentualnie na drugi budynek.