Monako: atrakcje, zabytki, ciekawostki. Zwiedzanie miniaturowego państwa zbytku i luksusu

Monako to rozpalające wyobraźnię państwo-miasto słynące z bogactwa, najstarszej panującej europejskiej monarchii oraz malowniczego położenia nad Morzem Śródziemnym. Mimo niewielkiego rozmiaru księstwo to rokrocznie przyciąga nawet 1,5 miliona turystów, którzy odkrywają je spacerując pośród niewyobrażalnie drogich jachtów oraz luksusowych samochodów.

Monako to jednak nie tylko ekskluzywne restauracje, hotele czy butiki, ale też warte uwagi muzea oraz ogrody i parki, których jak na rozmiary tego miniaturowego państwa jest zaskakująco wiele.

Jak zwiedzać Monako?

Biorąc pod uwagę fakt, że księstwo ma zaledwie trochę ponad 3 km długości, to mogłoby się wydawać, że w trymiga zwiedzimy je pieszo. Musimy jednak pamiętać o tutejszej topografii terenu - Monako składa się z kilku zabudowanych wzgórz, na które, zwłaszcza w słoneczny dzień, możemy tak szybko się nie wdrapać.

Na szczęście w księstwie funkcjonują ułatwiające przemieszczanie się darmowe windy oraz ruchome schody. Jedna z najważniejszych z perspektywy turysty wind znajduje się przy jedynym publicznym szpitalu w Monako (Princess Grace Hospital Centre) i zawiezie nas ona w okolice ogrodu botanicznego. Alternatywą do wind jest korzystanie z usług komunikacji miejskiej - lokalne autobusy zawiozą nas w okolice wszystkich najważniejszych atrakcji.

Co warto zobaczyć w Monako? Największe atrakcje oraz zabytki

Monako-Ville - zwiedzanie Starego Miasta na Skale Monakijskiej

Najstarszym obszarem księstwa jest Monaco-Ville położone na Skale Monakijskiej. Stare Miasto w Monako znane jest również jako La Rocher - nazwa ta wywodzi się od wysokiego na 62 metry płaskowyżu, na którym się znajduje. To właśnie tam odnajdziemy wiele z najważniejszych zabytków (m.in. katedrę i pałac księcia) oraz atrakcji Monako (wspaniałe Muzeum Oceanograficzne).

Monakijskie Stare Miasto charakteryzuje się przyjemną atmosferą - tutejsze uliczki wypełnione są kolorowymi domami, kawiarniami, sklepikami oraz obiektami użyteczności publicznej.

Monaco-Ville nie należy do największych i bez większego problemu w kilka chwil obejdziemy je wzdłuż i wszerz. Na Skałę możemy dostać się na trzy sposoby:

• Pieszo - na mapie szukajmy Rampe Major, która wyprowadzi nas przy pałacu księcia. Pamiętajmy jednak, że w ciepły dzień podejście pod górę może nas zmęczyć),
• Autobusem miejskim - więcej informacji znajdziecie na oficjalnej stronie miejskiego przewoźnika.
• Windą - niestety, opcja ta nadaje się głównie dla turystów zmotoryzowanych, gdyż winda znajduje się przy płatnym i położonym na obrzeżach parkingu Parking des Pecheurs.

Pałac Księcia Monako - zwiedzanie reprezentacyjnych apartamentów

Trudno o ważniejszy oraz bardziej prestiżowy monakijski zabytek niż Pałac Książęcy (fr. Palais Princier de Monaco), w murach którego już od XIII wieku urzędują władcy wywodzący się z rodu Grimaldich. Historia obiektu rozpoczęła się w 1215 roku, gdy władający miastem Genueńczycy wznieśli na skraju Skały Monakijskiej twierdzę obronną. Forteca swoją obecną formę zbliżoną do renesansowego pałacu zaczęła przybierać w XVI wieku - był to okres, w którym niezależność Monako została uznana przez wielkie mocarstwa, a jego władcy potrzebowali bardziej reprezentacyjnej siedziby.

Obecnie pałac wciąż jest aktywną siedzibą księcia i jego rodziny. Szczęśliwie jego najbardziej reprezentacyjne apartamenty, które zachowały swoje oryginalne XVI i XVII-wieczne dekoracje, zostały udostępnione odwiedzającym. Do zwiedzenia są m.in. przepiękna Sala Tronowa, Sala Niebieska, Sala Złota oraz Galeria Lustrzana.

Uroczysta zmiana warty

Planując zwiedzanie Monako warto tak rozplanować swój dzień, żeby na chwilę przed południem znaleźć się naprzeciwko pałacu książęcego, gdzie o 11:55, w akompaniamencie orkiestry, rozpoczyna się trwająca niecałe 10 minut uroczysta zmiana warty.

Ceremonia przeprowadzana jest przez reprezentantów Gwardii Pałacowej księcia Monako (Compagnie des Carabiniers du Prince). Ta licząca obecnie około 200 członków (żołnierzy oraz dowódców) elitarna jednostka została powołana do służby 8 grudnia 1817 roku. Ich głównym zadaniem jest ochrona księcia oraz jego rodziny, a pobocznym asysta w roli gwardii honorowej przy najważniejszych ceremoniach państwowych. Monakijska Gwardia Pałacowa, choć nieliczna, nigdy w swojej historii nie porzuciła księcia i nie zaprzestała działalności. Przypomina o tym ich motto: "Honor, Lojalność, Oddanie".

Pomnik Franciszka Grimaldiego

Bezpośrednio przy pałacu odsłonięto pomnik Franciszka (fr. François, wł. Francesco) Grimaldiego zwanego Przebiegłym, pierwszego władcy Monaco z rodu Grimaldich. Przedstawiono go w postaci skromnego franciszkańskiego mnicha, czyli w przebraniu, dzięki któremu udało mu się nocą 8 stycznia 1297 roku przekroczyć bramy średniowiecznej twierdzy i wprowadzić do niej swoich ludzi, którzy wybili zaskoczonych Genueńczyków. Jeśli dobrze przyjrzymy się jego dłoni to zauważymy, że sięga po skryty za habitem miecz.

Sytuacja ta była pokłosiem krwawego konfliktu dwóch stronnictw rywalizujących w okresie średniowiecza na terenie dzisiejszych Włoch. Ród Grimaldi należał do frakcji Gibelinów (popierających władzę cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego we Włoszech), a przebywający w twierdzy Genueńczycy reprezentowali gwelfów (będących stronnikami Państwa Kościelnego i przeciwnikami władzy cesarskiej).

ZDJĘCIA: 1. Pomnik Franciszka Grimaldiego; 2. Spaces po Monako

Muzeum Oceanograficzne

Muzeum Oceanograficzne (Musée Océanographique), ufundowane przez księcia Alberta I, należy do najważniejszych wizytówek Monako. Budowa zapierającego dech w piersiach, stojącego na skraju klifu monumentalnego gmachu muzeum trwała ponad dekadę, a jego oficjalnie otwarcie nastąpiło w 1910 roku. Monakijski książę zapisał się w historii także jako twórca Instytutu Oceanografii, którego celem było poszerzanie wiedzy związanej z ochrona oceanów.

Wnętrze muzeum skrywa duże akwaria z rekinami i żółwiami oraz blisko setkę mniejszych zbiorników z rybkami, meduzami, konikami morskimi, ośmiornicami, koralowcami i innymi morskimi stworami. W kolekcji placówki znajdują się również szkielety, wypchane zwierzęta, modele statków oraz obrazy o tematyce morskiej. W górnej części budynku znajdziemy z kolei taras z widokiem na Monte Carlo.

Co warte podkreślenia, monakijskie muzeum to nie tylko akwarium, ale również prężnie działająca placówka naukowa, wspierająca badania nad oceanami świata oraz zajmująca się ochroną zagrożonych gatunków.

Ogród św. Marcina

Po wizycie w Muzeum Oceanograficznych warto wybrać się na krótki spacer do sąsiadującego z nim ogrodu św. Marcina (Jardin st Martin), którego ścieżki prowadzą po zboczu Skały Monako.

W centralnej części parku odnajdziemy wychodzący wprost w stronę Morza Śródziemnego taras z ławeczkami, na środku którego ustawiono pomnik księcia Alberta I operującego kołem sterowym.

Katedra w Monako

Neoromańska katedra pod wezwaniem Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia (fr. Cathédrale de Notre-Dame-Immaculée lub w skrócie Cathédrale de Monaco) stoi w południowo-zachodnim krańcu starego miasta. Wzniesiono ją dopiero w ostatniej ćwierci XIX wieku, w miejscu zburzonej w 1874 roku średniowiecznej katedry św. Mikołaja. Do budowy wykorzystano biały kamień wydobywany w sąsiednim La Turbie.

Wnętrze świątyni, choć w większość powstało współcześnie, skrywa w sobie też kilka zabytkowych obiektów. Wśród nich są m.in. średniowieczny tron biskupi wykonany z marmuru karraryjskiego oraz pięknie zdobiony ołtarz.

Wielu turystów odwiedza katedrę by podejść do grobu księżnej Grace Kelly, amerykańskiej aktorki i zdobywczyni Oskara, która poślubiła władcę Monako, księcia Rainiera III. Jej życie przerwał tragiczny wypadek samochodowy, po którym zmarła na skutek odniesionych obrażeń. Na jej sarkofagu układane są świeże róże, które miała tak ubóstwiać.

Wejście do katedry jest darmowe.

Pałac Sprawiedliwości

Sąsiadując z katedrą Pałac Sprawiedliwości (Palais de Justice), czyli gmach monakijskiego sądu najwyższego, należy do najbardziej rzucających się w oczy zabytków starego miasta. Wzniesiono go z inicjatywy księcia Ludwika II w latach 1924-30, z wykorzystaniem tego samego kamienia, który posłużył do wzniesienia miejskich fortyfikacji.

Najbardziej charakterystycznym elementem łukowatej fasady sądu są podwójne zewnętrzne schody. Niestety, Pałac Sprawiedliwości nie jest udostępniamy zwiedzającym.

Monte-Carlo - najsłynniejsza dzielnica Monako

Monte-Carlo to bezsprzecznie najsłynniejsza dzielnica księstwa, a dla wielu wręcz jego synonim. Historia tego obszaru rozpoczęła się jednak dopiero w 1863 roku, kiedy to książę Karol III rozpoczął budowę nowego miasteczka, które niedługo później miało stać się symbolem luksusu oraz hazardu.

Najbardziej znanym obiektem na terenie dzielnicy jest słynny kompleks Casino de Monte-Carlo z kasynem oraz operą w środku, za projekt którego odpowiadał Charles Garnier, twórca Opéry Garnier w Paryżu.

Przed kasynem rozciąga się najbardziej elegancki z miejskich placów (Place du Casino), przy którym nietrudno wypatrzyć luksusowe auta najdroższych światowych producentów. Przy placu znajduje się też najbardziej znana lokalna kawiarnia - Café de Paris, a dosłownie kawałek dalej stoi Hotel de Paris, najsłynniejszy ze wszystkich monakijskich hoteli.

Najbliższa okolica kasyna określana jest czasem Carré d’Or (co moglibyśmy przetłumaczyć jako Złota Dzielnica), czym nawiązano do licznych luksusowych sklepów się tam znajdujących. Będąc na miejscu warto zajrzeć do centrum handlowego Metropole (Metropole Shopping Monte-Carlo), którego wnętrza z karraryjskimi marmurami oraz kryształowymi żyrandolami przypominają bardziej pałac aniżeli galerię handlową.

Kasyno w Monte-Carlo

Monako swoją obecną renomę śródziemnomorskiej stolicy hazardu zawdzięcza księżnej Marii Karolinie, która w połowie XIX wieku wymyśliła sprytny sposób na podreperowanie budżetu księstwa i namówiła swojego syna Karola III do otwarcia kasyna, z którego zyski miały zasilać skarbiec państwa. O tym, że w relacji gracz-kasyno górą jest niemal zawsze druga strona najlepiej świadczy fakt, że rodowitym mieszkańcom Monako zabroniono wstępu do wszystkich salonów gier.

Pierwsze kasyno w Monte-Carlo powstało już w 1863 roku, a obecny wspaniały gmach wzniesiony w stylu Belle Époque zainaugurowano szesnaście lat później. Projektantem kasyna w Monte-Carlo (Casino de Monte-Carlo) był Charles Garnier. W zaprojektowanym przez niego budynku znalazło się również miejsce na opływającą w czerwieni i złocie operę, którą nazwano jego nazwiskiem (Salle Garnier). Dzieło słynnego architekta na stałe wpisało się do europejskiej świadomości, w czym skutecznie pomogły nakręcone w Monako dwa filmy o zmaganiach Jamesa Bonda (Nigdy nie mów nigdy oraz Golden Eye). Młodsi (choć nie tylko!) czytelnicy mogą z kolei kojarzyć budynek kasyna z popularnej animacji Madagaskar III.

Chcąc odwiedzić kasyno w Monte-Carlo mamy do wyboru kilka opcji:

• Od 10:00 do 13:00 (ostatnie wejście o 12:15) możemy wybrać się na samodzielne zwiedzanie gmachu kasyna z przewodnikiem audio - koszt to 18€.
• Do atrium możemy wejść bezpłatnie.
• O 14:00 rozpoczyna się czas gry. Do wyboru mamy salę gier z automatami (zanim zostaniemy do niej wpuszczeni musimy zostawić plecaki i aparaty w przechowalni). Do automatów wkładamy banknoty, a w przypadku zwycięstwa otrzymujemy wydruk z którym idziemy do kasy. Alternatywą są bardziej konkretne gry karciane przy stołach - wzięcie w nich udziału jest płatne i obowiązują bardziej rygorystycznie przestrzegane zasady odnośnie ubioru. Sami skorzystaliśmy wyłącznie z sali gier i nawet mieliśmy trochę szczęścia, ale pamiętajcie, że hazard jest niebezpieczny i uzależniający!.

Żeby przekroczyć bramy kasyna, nawet w przypadku chęci wejścia wyłącznie do atrium, musimy być odpowiednio ubrani - osoby w klapkach, szortach czy podkoszulkach mogą nie zostać wpuszczone do środka (sami widzieliśmy kilka osób, którym odmówiono wstępu).

Aktualne informacje o cenach oraz zasadach/godzinach wstępu można znaleźć na oficjalnej stronie organizacji zarządzającej kasynem.

Kolekcja samochodów księcia Monako

Ta atrakcja Monako powinna przypaść do gustu wszystkim pasjonatom historii motoryzacji. Książę Rainier III dał się poznać nie tylko jako wielki budowniczy, ale również jako olbrzymi miłośnik samochodów. Przez czterdzieści lat zgromadził i odrestaurował około 100 zabytkowych pojazdów (i to nie tylko samochodów, gdyż w jego kolekcji znalazły się również dawniejsze środki transportu takie jak karoce).

Jego prywatna kolekcja (Collection Privée des Voitures de S.A.S. le Prince de Monaco) została udostępniona wszystkim odwiedzającym księstwo (i co ważne podkreślenia - wciąż jest to prywatna kolekcja należąca do rodziny książęcej, a nie muzeum motoryzacji).

Wystarczy zakupić bilet, żeby zobaczyć z bliska auta wyprodukowane przez najbardziej znanych europejskich i amerykańskich producentów (takich jak m.in.: Cadillac, Lamborghini, Rolls Royce). Wśród nich są również pojazdy wyścigowe, a część wystawy skupia się na monakijskim Grand Prix.

Na spokojnie zwiedzenie całej przestrzeni wystawowej najlepiej zaplanować od 45 do 60 minut (choć najwięksi entuzjaści zabytkowych aut mogą spędzić tu więcej czasu). Kolekcja znajduje się pod adresem 5 , terrasses de Fontvieille, nieopodal starego miasta.

Ogród Egzotyczny (oraz wycieczka do jaskini)

Położony na sporej wysokości Ogród Egzotyczny (Jardin exotique de Monaco) należy do najciekawszych atrakcji Monako. Oprócz wspaniałych widoków na okolicę może on pochwalić się również około tysiącem gatunków kaktusów oraz sukulentów pochodzących z Meksyku, Indii, Ameryki Południowej czy Afryki i Madagaskaru. Całość została rozplanowana wzdłuż ścieżek oraz ławek, na których możemy w spokoju odpocząć.

Port Herkulesa

Początki większego z monakijskich portów sięgają pierwszych lat poprzedniego stulecia. Jego pomysłodawcą był książę Albert I, który zasłynął jako fundator opisanych przez nas Muzeum Oceanograficznego oraz Ogrodu Egzotycznego. W 1901 roku rozpoczął on projekt budowy nowego portu, który mógłby wesprzeć handel księstwa oraz zapewnić miejsce dla większej ilości jachtów.

Obecny wygląd Portu Herkulesa jest efektem przebudowy zakończonej w 2002 roku. Dla wielu osób jego największą atrakcją są zacumowane tu o każdej porze roku luksusowe jachty, w tym największe jednostki świata.

Wzdłuż portu ciągnie się bulwar Alberta I (Boulevard Albert 1er), który w maju zamieniany jest w tor Formuły 1, o czym przypominają monumenty związane z monakijskim Grand Prix.

Fort Antoine

Fort Antoine należy do najbardziej interesujących przykładów praktycznego wykorzystania historycznej architektury w Monako. Konstrukcja ta powstała na skraju słynnej Skały Monako na początku XVIII wieku, a jej pierwotnym zadaniem była ochrona dostępu do Portu Herkulesa.

W samej końcówce II wojny światowej fort został zniszczony podczas bombardowania. Zaledwie osiem lat później książę Rainier III podjął decyzję o jego odbudowie, a w 1970 roku zabytek przekształcono w... mogący pomieścić 350 widzów teatr (Théâtre du Fort Antoine).

Obecnie na jego scenie w sezonie letnim (pomiędzy lipcem a wrześniem) odbywają się różnorodne przedstawienia (m.in. występy teatralne, koncerty, recytacje poezji, publiczne wykłady). Wstęp jest zazwyczaj darmowy, ale wymagana jest wcześniejsza rezerwacja. Więcej informacji możecie znaleźć tutaj (wymagane jest skorzystanie z translatora).

Stadion Ludwika II

Jedną z wizytówek księstwa jest klub piłkarski AS Monaco, który swoje mecze rozgrywa na Stadionie Ludwika II (Stade Louis II). Obiekt ten znajduje się na terenie dzielnicy Fontvieille, i co ciekawe, wzniesiono go na terenach odzyskanych od morza. Budowa kompleksu trwała od 1981 do 1984 roku, a 25 stycznia 1985 roku miała miejsce jego oficjalna inauguracja.

Monakijski stadion może pomieścić trochę ponad 16 000 widzów, czyli zmieści się na nim prawie połowa populacji całego państwa. Bezpośrednio pod stadionem piłkarskim znalazło się miejsce na halę sportową na około 3000 widzów.

Architektonicznie obiekt został płynnie wkomponowany w okoliczną zabudowę i prawdopodobnie tylko osoby zainteresowane futbolem zdają sobie sprawę, że właśnie mijają stadion, na którym rozgrywane są mecze drużyny występującej w Ligue 1 - najwyższej francuskiej klasie rozgrywkowej.

Chcąc zobaczyć stadion w całej okazałości musimy udać się na któreś ze wzniesień. Dobry punkt obserwacyjny znajdziemy na terenie ogrodu egzotycznego oraz na placu przed pałacem książęcym. Stadion Ludwika II możemy zobaczyć także z bliska podczas wycieczki z przewodnikiem.

Ogród różany księżnej Grace (Roseraie Princesse Grace)

Aż cztery hektary odzyskanej od morza dzielnicy Fontvieille przeznaczono na rozległy park miejski. Jego północną część od 1984 roku zajmuje ogród różany założony przez księcia Rainera III. Władca Monako chciał uczcić nim pamięć swojej żony Grace Kelly.

Wybór tego akurat gatunku kwiatów nie był w żaden sposób przypadkowy, gdyż jak już wspomnieliśmy księżna wręcz je ubóstwiała. W nazwanym jej imieniem ogrodzie uprawianych jest ponad 300 gatunków róż oraz tysiące kwiatów.

Grand Prix Monako

Dla fanów Formuły 1 pierwszym skojarzeniem z księstwem są wyścigi Grand Prix Monako, które rokrocznie w maju odbywają się na ulicach dwóch dzielnic: Monte-Carlo (trasa prowadzi m.in. tuż obok słynnego kasyna-opery) oraz La Condamine. Cała trasa toru (Circuit de Monaco) ma dokładnie 3337 m długości, jest dość wąska i charakteryzuje się wieloma krętymi zakrętami oraz wzniesieniami.

Jednym z symboli wyścigu jest pomnik z brązu przedstawiający argentyńskiego kierowcę Juana Manuela Fangio (Statue de Juan Manuel Fangio), który zapisał się w historii jako dwukrotny zwycięzca Grand Prix Monako (w 1950 i 1957 roku). Monument odsłonięto w miejscu zakrętu toru, na południowym krańcu ulicy Boulevard Albert 1er - Fangio przedstawiony został w pozycji stojącej tuż obok swojego bolidu (Mercedes Benz W196).

Ogród Japoński

Położony nieopodal linii brzegowej urokliwy Ogród Japoński (Jardin Japonais-Princesse Grace) należy do mniej znanych skarbów Monako. Odwiedzając go możemy poczuć się trochę tak, jakbyśmy właśnie przenieśli się do Kraju Kwitnącej Wiśni. Oprócz zadbanych oczek wodnych i drewnianych obiektów przyjemnym elementem parku jest niewielki wodospad.

Historia ogrodu sięga 1994 roku. Powstał on z inicjatywy księcia Rainiera III, który zlecił przygotowanie jego projektu architektowi Yasuo Beppu. Beppu pracując nad założeniem miał w pełni trzymać się założeń filozofii Zen, a efekt jego pracy naprawdę robi wrażenie.

Ogród Japoński nie należy co prawda do największych, ale znajduje się blisko centrum i jest darmowy, więc warto tak zaplanować naszą trasę, żeby móc do niego choć na chwilę zawitać.

Promenada Mistrzów

Kawałek za Ogrodem Japońskim ciągnie się Promenada Mistrzów (Champions Promenade) z odbitymi stopami znanych piłkarzy. Od 2003 roku w Monako przyznawane są nagrody Golden Foot, które może otrzymać wybrany w głosowaniu piłkarz - pod warunkiem, że ukończył już 28. rok życia. W założeniu wyróżnienie to ma stanowić ukoronowanie kariery danego zawodnika.

Każdego roku, oprócz nagrody głównej, przyznawane są również wyróżnienia dla największych gwiazd z dawnych lat. Spacerując po promenadzie możemy wypatrzyć dwa polskie ślady - nagrody za całokształt otrzymali Zbigniew Boniek oraz Raymond Kopa, który co prawda przywdziewał barwy Francji, ale był pochodzenia polskiego i porozumiewał się płynną polszczyzną.

Marché de la Condamine - targowisko w Monako

To działające nieprzerwanie od 1880 roku targowisko jest idealnym miejscem dla tych, którzy pragnęliby skosztować któryś z lokalnych specjałów. Oprócz świeżych warzyw i owoców, serów, wędlin oraz owoców morza, czyli produktów typowych dla każdego śródziemnomorskiego targowiska, możemy zakupić tu różne przysmaki do zjedzenia na szybko. Wśród nich są chociażby naleśniki wytwarzane z mąki z cieciorki (zwane socca). Warto jednak pamiętać, że serwowane w Monako produkty nie będą się aż tak bardzo różnić od tych znanych z miast Lazurowego Wybrzeża.

Plaże w Monako

Chociaż Monako posiada ponad cztery kilometry wybrzeża, to na jego terenie odnajdziemy tylko jedną plażę, i do tego utworzoną na sztucznej platformie, na terenie odzyskanym od morza.

Wspomniana plaża Larvotto (Plage du Larvotto) położona jest na północno-wschodnim krańcu księstwa, i co typowe dla większość Riwiery Francuskiej - więcej na niej kamyczków (żwiru) niż piasku.

Komunikacja miejska w Monako

Monako posiada sprawnie działającą autobusową komunikację miejską obsługiwaną przez przewoźnika Compagnie des Autobus de Monaco (CAM). W sumie po terytorium księstwa jeździ siedem linii dziennych, kursujących od około 7:00 rano do 21:15, które zawiozą nas do każdego z interesujących miejsc, oraz dwie linie nocne.

Bilety za przejazd możemy zakupić bezpośrednio w u kierowcy (cena 2€), w automatach na przystankach lub w punktach sprzedaży firmy CAM.

W autobusie istnieje również możliwość płatności zbliżeniowej własną kartą - za jeden przejazd zapłacimy 1,50€, ale obowiązuje maksymalny dzienny limit wydatków w wysokości 5,50€. Dzieci poniżej 7. roku życia podróżują za darmo.

Bilet papierowy za pojedynczy przejazd ważny jest przez 30 minut od pierwszego skasowania i pozwala na swobodne przesiadki w czasie jego trwania. Pamiętajmy tylko, że do środka pojazdu wchodzimy przednim wejściem i zawsze kasujemy bilet.

Rozpiskę linii, przystanków oraz szczegółowe zasady działania komunikacji miejskiej w Monako sprawdzimy na oficjalnej stronie przewoźnika (w języku angielskim).

ZDJĘCIA: Monte Carlo - Monako

Jak dojechać do Monako z Nicei?

Chcąc wybrać się z Nicei do Monako mamy do wyboru kilka opcji. Najtańszym środkiem transportu jest autobus linii 607 jadący w kierunku Mentony, który oferuje przyjemne widoki po drodze, a do tego jest tani - bilet na pojedynczy przejazd kosztuje 2,50€. Za przejazd zapłacimy w autobusie.

W Monako zatrzymuje się on na kilku przystankach (w tym w porcie i w dzielnicy Monte-Carlo). Czas przejazdu to mniej więcej godzina. Autobus kursuje regularnie. Minusy wyboru autobusu? W sezonie letnim potrafi być zatłoczony, więc najlepiej wyruszyć z Nicei wcześnie rano, gdy podróżują nim głównie miejscowi, a nie turyści.

Droższą, acz szybszą opcją dotarcia do Monako jest pociąg. Jedyny dworzec kolejowy w księstwie (Gare de Monaco-Monte-Carlo) znajduje się pod ziemią, na terenie dzielnicy Monte-Carlo. Czas przyjazdu to trochę ponad 20 minut, a koszt biletu to 4,90€.

Ostatni sposób przemieszczenia się pomiędzy Niceą a Monako podajemy raczej w formie ciekawostki, choć może ktoś z czytelników się na niego zdecyduje? Z lotniska w Nicei regularnie startują małe helikoptery, które przetransportują nas do księstwa w mniej niż 10 minut. Cena za osobę? Znacznie powyżej 100€!

Na co uważać w Monako? Koszty roamingu!

Wybierając się do Monako warto pamiętać, że państwo to nie należy do Unii Europejskiej, a zatem nie obowiązują w nim wprowadzone kilka lat temu zasady taniego roamingu. Nie zapomnijmy więc upewnić się u swojego operatora jakie są koszty połączeń, a zwłaszcza dostępu do mobilnego internetu, żeby po powrocie do domu nie zostać zaskoczonym wysokością rachunku telefonicznego.

Historia Monako

Obszar na którym rozwinęło się dzisiejsze Monako posiada bardzo bogatą historię osadnictwa - najstarsze znaleziska archeologiczne nie pozostawiają wątpliwości, że pierwsi osiedleńcy pojawili się tu już w epoce kamienia.

W czasach starożytnych swoje osady portowe posiadali tu Fenicjanie (którzy na słynnej monakijskiej Skale czcili bóstwo imieniem Melkart), Grecy, Ligurowie oraz Rzymianie. Spoglądając na topografię terenu trudno dziwić się popularności tej okolicy - w końcu najstarsza część Monako powstała na skale, wysokiej na blisko 62 m. Tuż obok znajduje się port, a całość posiada naturalną ochronę składającą się z dwóch barier - od północy są to wysokie wzniesienia, a od południa morze. O strategicznym położeniu Monako w starożytnym świecie może świadczyć fakt, że około 6 roku p.n.e., na wzgórzu powyżej dzisiejszego miasta, wzniesiono monument znany jako Tropaeum Alpium, który upamiętniał zwycięstwa Oktawiana Augusta nad plemionami alpejskimi.

ZDJECIA: Monte Carlo - Monako

W 1191 roku port, wraz z sąsiednimi zabudowaniami, trafił w ręce morskiej republiki Genui. Około sto lat później, 8 stycznia 1297 roku, Skała Monakijska została podstępem zdobyta przez siły Franciszka Grimaldiego, który w przebraniu franciszkańskiego mnicha przekroczył bramy twierdzy i wpuścił swoich ludzi. Zdarzenie to umożliwiło odcięcie się od Genui oraz zapoczątkowało nowe rządy - od tego czasu (z krótką przerwą w pierwszej połowie XIV wieku) przedstawiciele dynastii Grimaldich mogli tytułować się Panami Monako. Ich nazwisko rodowe wywodzi się od imienia Grimaldo, które nosił jeden z genueńskich konsulów. Co warte odnotowania, potomkowie tego średniowiecznego rodu rządzą tym niewielkim państewkiem nieprzerwanie od XIII wieku do dziś, dzierżąc przy tym tytuł najstarszej władającej monarchii w Europie.

Skromna siła militarna powodowała jednak, że Monako praktycznie zawsze uzależnione było od któregoś z silniejszych mocarstw. Przez większość czasu była to Francja, choć występowały od tej reguły wyjątki - na przykład w XVI wieku Monako znajdowało się pod protektoratem Hiszpanii, a w XIX wieku Sardynii. Bywały też momenty, jak w czasach rewolucji francuskiej, że pełnię władzy w księstwie przejmowała Francja.

Na oficjalne uznanie niepodległości Monako trzeba było poczekać aż do XVI wieku. Jako pierwszy przychylił się do tego król Francji w 1512 roku, a dwanaście lat później podążyli za nim cesarz Karol V wraz z papieżem. Pierwszym księciem Monako został w 1612 roku Honoriusz II, rozpoczynając tym trwający do dziś okres monarchii.

Spoglądając na dzisiejsze rozmiary państwa-miasta warto mieć na uwadze, że przez pierwszych kilka stuleci księstwo zajmowało nieco większe terytorium - jeszcze w XIX wieku w jego granicach znajdowało się miasto Mentona, które decyzją ówczesnych traktatów zostało scedowane na Francję.

W 1918 roku podpisano porozumienie pomiędzy Monako a Francją, które doprowadziło do bliskiej integracji obu państw. Monako zobowiązało się wspierać politycznie i finansowo większego partnera, a Francja zagwarantowała księstwu bezpieczeństwo militarne oraz suwerenność.

Aż do początku XX wieku wyłączną władzę w księstwie Monako sprawował w pojedynkę urzędujący książę. Od czasu uchwalenie konstytucji w 1911 roku panującym ustrojem w Monako jest monarchia konstytucyjna - książę co prawda wciąż stoi na czele państwa, ale współdzieli on władzę z dwoma innymi instytucjami. Są to Rada Rządowa (pełniąca de facto funkcję rządu z Ministrem Stanu na czele oraz pięcioma pozostałymi ministrami) oraz Rada Narodowa (jednoizbowy parlament).

ZDJĘCIA: Widoki z Ogrodu Egzotycznego w Monako (Jardin exotique de Monaco)

Fakty i ciekawostki o Monako

• Monako położone jest nad Morzem Śródziemnym, we wschodniej części Lazurowego Wybrzeża, i graniczy jedynie z Francją (od zachodu, wschodu i północny) oraz morzem. Niecałe 10 km na wschód od księstwa przebiega granica francusko-włoska. Największym dużym miastem w okolicy jest oddalona o około 15 km Nicea.
• Monako zajmuje powierzchnię niecałych 2,1 km2, co daje księstwu status drugiego najmniejszego państwa świata zaraz po Watykanie. Co ciekawe, niemały fragment tego obszaru został odzyskany od morza, czego najlepszym przykładem jest dzielnica Fontvieille, która w większej części powstała na sztucznie pozyskanym terenie.
• Populacja Monako wynosi około 40 000, co czyni to niewielkie księstwo najgęściej zaludnionym państwem świata. Monegaskowie, czyli obywatele Monako urodzeni w księstwie, stanowią zaledwie niecałą jedną piątą jego populacji. Około połowa to mieszkańcy pochodzenia francuskiego, a pozostali wywodzą się z innych państw Europy i świata (np. Włoch czy Wielkiej Brytanii). Co ciekawe, każdego dnia do pracy w Monako przyjeżdża więcej pracowników z Włoch i Francji niż jest wszystkich obywateli księstwa.
• Terytorium księstwa zostało w całości zabudowane, więc spełnia definicję miasta-państwa. Administracyjnie podzielono je na cztery obszary: Monaco-Ville (stare miasto na Skale Monakijskiej), La Condamine, Monte-Carlo oraz odzyskany od morza Fontvieille. Kraj nie ma oficjalnej stolicy (nie jest nią ani Monaco-Ville, ani jak wielu sądzi Monte-Carlo).
• Od 2002 roku oficjalną walutą Monako jest Euro (€), a wcześniej był nią frank francuski.
• Flaga Monako ma formę dwóch poziomych pasów - górny ma kolor czerwony, a dolny biały (odwrotnie niż we fladze Polski).

Inne ciekawostki o Monako:

• obywatele Monako nie płacą podatku od swoich dochodów,
• Monako nie jest członkiem Unii Europejskiej,
• Monako należy do najbezpieczniejszych państw świata i posiada najwięcej policjantów w odniesieniu do liczby mieszkańców,
• Monegaskowie (rodowici mieszkańcy księstwa) mają zakaz korzystania z tutejszych kasyn,
• nawet jedna trzecia wszystkich obywateli Monako może pochwalić się statusem milionera,
• oficjalnym językiem urzędowym jest francuski.

ZDJĘCIA: Ogród Egzotyczny w Monako (Jardin exotique de Monaco)