Komunikacja miejska w Porto: bilety, ceny, środki transportu
Wprawdzie historyczne centrum Porto obfituje w atrakcje, jednak wiele ciekawych miejsc położonych jest na tyle daleko, że trzeba dojechać do nich transportem publicznym.
Na szczęście komunikacja miejska w Porto działa sprawnie, lecz należy zrozumieć zasady jej działania - w tym celu przygotowaliśmy dla Was praktyczny przewodnik, w którym tłumaczymy najważniejsze kwestie.
Artykuł jest częścią naszego przewodnika po największych atrakcjach Porto.
- Jak działa komunikacja miejska w Porto?
- Bilety komunikacji miejskiej w Porto
- Strefy taryfowe
- Ceny i rodzaje biletów
- Bilety ulgowe i darmowe
- Karta Andante - zasady działania, gdzie kupić
- Aplikacje i plannery podróży
- Środki transportu
- Autobusy
- Metro
- Tramwaje
- Kolejka linowo-terenowa - Funicular dos Guindais
- Kolejka linowa Teleférico de Gaia
Jak działa komunikacja miejska w Porto?
Głównymi środkami transportu publicznego w Porto są autobusy oraz metro. Oprócz nich dostępne są pojedyncze historyczne tramwaje (stanowiące same w sobie atrakcję turystyczną), kolejki linowe, a także pociągi podmiejskie CP Porto. Podczas pobytu typowo turystycznego bardziej praktyczne są autobusy, ale metro jest przydatne do przejazdu z lotniska w Porto do centrum oraz umożliwia dojazd dalszych atrakcji, w tym np. do stadionu FC Porto czy nowoczesnej sali koncertowej Casa da Música.
Autobusy obsługuje firma STCP, a za metro odpowiedzialna jest spółka Metro do Porto. W dalszej części naszego przewodnika napisaliśmy więcej o każdym typie transportu.
Cały system transportu publicznego na obszarze metropolitarnym Porto, choć jest zarządzany przez różne spółki, posiada wspólny system biletowy.
Bilety komunikacji miejskiej w Porto
W Porto mamy do wyboru kilka sposobów płatności za korzystanie z transportu publicznego:
- Za bezprzesiadkowy przejazd autobusem możemy zapłacić bezpośrednio u kierowcy (gotówką) - opłata wynosi 2,50€.
- Możemy nabyć kartę Andante, na którą można nabijać tańsze zintegrowane bilety pojedyncze oraz bilety 24-godzinne. Wysokość opłaty za przejazd zależy od liczby stref, po których chcemy podróżować - w najniższej taryfie Z2 za pojedynczy przejazd zapłacimy 1,40€.
- Możemy nabyć bilet okresowy Andante Tour, ważny przez 24- lub 72-godziny, który pozwala na nieograniczone korzystanie z transportu publicznego w czasie ważności biletu, i to w całej sieci. Jest on przydatny dla turystów, którzy nie chcą się martwić strefami.
- Od jakiegoś czasu w Porto powoli wprowadzany jest system płatności zbliżeniowych z użyciem własnej karty płatniczej. Na razie działa on na wybranych stacjach metra - więcej informacji znajdziecie tutaj.
- Ostatnią alternatywą jest zakup karty turystycznej Porto Card z opcją transportu publicznego.
Strefy taryfowe
Obszar działania transportu publicznego w Porto został podzielony na wiele sąsiadujących stref, przypominając wyglądem plaster miodu. Z naszej perspektywy najważniejsze jest to, w której strefie rozpoczynamy podróż i w której kończymy.
Sposób wyliczania jest dość nietypowy. Na przykład w podstawowej taryfie, Z2, możemy podróżować pomiędzy strefą, w której rozpoczęliśmy podróż, a wszystkimi strefami do niej przylegającymi.
W przypadku taryfy Z3 możemy podróżować pomiędzy strefą, w której rozpoczęliśmy podróż, a strefami graniczącymi (podobnie jak w Z2) oraz strefami przylegającymi do stref graniczących. W przypadku strefy Z4 dochodzi kolejny pierścień stref przylegających. W sumie istnieje 8 taryf - od Z2 do Z9. Brzmi skomplikowanie, prawda? Ale w gruncie rzeczy jest dość proste.
Poniżej zobaczycie grafikę z oficjalnej strony metra, która powinna Wam rozjaśnić o co chodzi.
Ceny i rodzaje biletów
Cena za przejazd w systemie Andante wynosi:
- taryfa Z2 - 1,40€,
- taryfa Z3 - 1,80€,
- taryfa Z4 - 2,25€,
- taryfa Z5 - 2,75€.
Przy zakupie od razu 10 biletów jeden dodatkowy otrzymujemy gratis.
Cena biletów Andante 24:
- taryfa Z2 - 5,15€,
- taryfa Z3 - 6,65€,
- taryfa Z4 - 8,30€,
- taryfa Z5 - 9,90€.
Ważność biletu liczona jest od pierwszego użycia.
Cena biletów Andante Tour:
- bilet 24-godzinny - 7,50€,
- bilet 72-godzinny - 16€.
Czas ważności liczony jest od pierwszego użycia. Bilet ma formę karty, która co ważne jest jednorazowego użytku i nie możemy na nią nabić innych biletów. Andante Tour można nabyć w różnych punktach sprzedaży, na przykład w oficjalnych punktach firmy Andante.
Powyższe bilety nie są honorowane w tramwajach ani kolejce linowej Funicular dos Guindais.
Pozostałe ceny znajdziecie na oficjalnej stronie przewoźnika STCP
Bilety ulgowe i darmowe
Dzieci poniżej 4. roku życia mogą podróżować bezpłatnie, o ile nie zajmują samodzielnie miejsca.
Karta Andante - zasady działania, gdzie kupić
System Andante działa w autobusach, metrze oraz kolejkach podmiejskich. Cena biletu zależy od stref - początkowej i końcowej, a nie wybranego środka transportu.
W trakcie pojedynczego przejazdu możemy się przesiadać. Na przesiadkę mamy konkretny czas (w taryfie Z2 i Z3 to 60 minut). Limit nie dotyczy czasu spędzanego w pojeździe, ale jest to ograniczenie na ostatnie odbicie karty. Jeśli odbijemy kartę po 61 minutach to zostanie już aktywowany nowy bilet.
Z perspektywy turysty najwygodniej zakupić anonimową, niebieską kartę Andante Azul w cenie 0,60€. Jest to karta papierowa, ważna przez rok. Następnie możemy "ładować" na nią bilety. Kartę Andante zakupimy w automatach na stacjach metra, w punktach sprzedaży STCP i w punktach sprzedaży Andante. Tam też możemy doładować bilety.
Na kartę możemy nabić więcej biletów tego samego typu, ale tylko na jedną konkretną strefę. W przypadku zakupu 10 biletów jeden dodatkowy otrzymujemy gratis. Niestety, jeśli chcielibyśmy od razu nabić na kartę np. 2 bilety Z2 i jeden bilet Z4 nie będzie to możliwe. Nie możemy też zmienić typu biletu przed skorzystaniem ze wszystkich przejazdów. Właśnie dlatego przy bardziej skomplikowanym logistycznie wyjeździe sami najczęściej kupujemy bilety pojedynczo.
Co jeszcze warto wiedzieć o karcie Andante?
- Karta Andante może być wykorzystywana przez jedną osobę. Jeśli jedziemy we dwójkę musimy zakupić dwie karty.
- Zawsze powinniśmy odbić kartę po wejściu do pojazdu lub na stacji - nawet gdy mamy kartę czasową Andante Tour czy kartę 24-godzinną. Dotyczy to także każdej przesiadki. Brak odbicia karty może zakończyć się wysokim mandatem. Ponieważ system oparty jest o przesiadki, nie musimy odbijać karty pod koniec podróży.
- Kartę Andante możemy używać w następujących środkach transportu: Metro do Porto, autobusy STCP i kolej regionalna CP Porto.
- W autobusach czytniki znajdują się przy wejściu do pojazdu, a w przypadku metra i kolejki regionalnej na samej stacji.
Aplikacje i plannery podróży
Od jakiegoś czasu istnieje aplikacja Anda, której celem jest umożliwienie wygodniejszej płatności za przejazdy (opłata wyliczana jest automatycznie i nie musimy kupować biletów na zapas). W jej przypadku obowiązują takie same zasady korzystania co w przypadku karty fizycznej Andante - musimy odbić ją podczas rozpoczęcia podróży i przy każdej przesiadce. Aplikacja działa z systemem Android.
Jako planner podróży można wykorzystać mapy Googla. Swoją aplikację posiada Metro do Porto - przewoźnik odpowiedzialny za obsługę metra, a planner znajduje się również na ich oficjalnej stronie.
Środki transportu
Autobusy
Niektóre przystanki autobusowe są tylko na żądanie, dlatego warto pomachać kierowcy z przystanku, a w trakcie podróży nacisnąć guzik Stop odpowiednio wcześniej.
Metro
Metro w Porto jest nowoczesnym systemem. Część tras przebiega na powierzchni, a cztery ze wszystkich sześciu linii współdzielą środkową część trasy. Każda z linii reprezentowana jest kolorem i literką od A do F. Całkiem niedługo powinna zostać uruchomiona kolejna, siódma linia G.
Żółtą linia D dojedziemy do leżącego po przeciwnej stronie rzeki, znanego z piwnic winnych miasta Vila Nova de Gaia. Linią E wydostaniemy się z lotniska, a do stadionu Estádio do Dragão dojedziemy liniami A, B, E oraz F. Razem w Porto funkcjonuje ponad 80 stacji metra.
Mapa sieci metra ze strony oficjalnej.
Tramwaje
Historyczne tramwaje (eléctrico) należą do unikatowych atrakcji Porto. W mieście przetrwały trzy linie, obsługiwane przez historyczne składy, które są zarządzane przez przewoźnika STCP. Dla mieszkańców stanowią one unikatowe dziedzictwo, bowiem historia sieci sięga 1872 roku.
Najpopularniejszą wśród turystów jest linia nr 1 (Linha 1 - trasa), która jedzie wzdłuż północnego brzegu rzeki Duoro i kończy się prawie przy jej ujściu. Pierwszy przystanek to Infante, a ostatni Passeio Alegre.
Dodatkowo warta uwagi jest linia 18 (Linha 18 - trasa), której część trasy wzdłuż Duoro pokrywa się z linią nr 1.
Niestety, cena za przejazd jest dość wysoka i wynosi aż 6€ za podróż w jedną stronę (lub 8€ za dwa przejazdy w ciągu jednego dnia). Dostępne są również o około połowę tańsze bilety ulgowe dla dzieci od 4 do 12 roku życia. Młodsze pociechy podróżują za darmo. Bilety zakupimy na pokładzie. Niestety, w tramwajach nie skorzystamy z systemu Andante.
Kolejka linowo-terenowa - Funicular dos Guindais
Innym ciekawym doświadczeniem może być podróż historyczną kolejką linową Funicular dos Guindais, która powstała pod koniec XIX wieku w celu ułatwienia transportu produktów z nadbrzeża do górnej części miasta. Kolejka znajduje się przy moście Luísa I (Ponte Dom Luís I). Górna stacja nazywa się Batalha, a dolna to Ribeira.
Bilety zakupimy na miejscu - opłata za przejazd w jedną stronę to 4€ (6€ w dwie strony). Cena biletu dla dzieci 4-12 lat wynosi 2€ (młodsze jadą bezpłatnie). Przejazd trwa około 2 minuty.
Godziny działania można sprawdzić na tej stronie.
Kolejka linowa Teleférico de Gaia
Dla części czytelników ciekawsza może wydać się kolejka linowa Teleférico de Gaia (wagoniki przenoszone są w powietrzu), która prowadzi ponad wypełnionym piwnicami winnymi nabrzeżem Vila Nova de Gaia. Wprawdzie Vila Nova de Gaia to niezależne miasto, jednak zdecydowaliśmy się umieścić tę kolejkę w naszym przewodniku.
Czas przejazdu to około 5 minut. Do pokonania jest 600 metrów, a różnica wysokości pomiędzy stacjami to niecałe 60 m.
Cena biletu wynosi 7,00€ (lub w dwie strony 10€). Dzieci w wieku 5-12 lat mogą zakupić bilet ulgowy tańszy o połowę. Młodsi podróżują bezpłatnie. Aktualne dni i godziny funkcjonowania znajdziecie na oficjalnej stronie.