Jezioro Chiemsee - zwiedzanie, wyspy, informacje praktyczne

Chiemsee to największe naturalne jezioro Bawarii, które wśród miejscowych nazywane jest czasami Bawarskim Morzem. Jest to polodowcowe jezioro uformowane około 15000-20000 lat temu.

Ten otoczony Alpami Bawarskimi akwen zajmuje obszar około 80 km2, a jego maksymalna głębokość to 73,4 metra. Po wschodniej stronie jeziora znajdziemy trzy wyspy, z czego dwie największe są zamieszkane. Większa z nich to Herrenchiemsee (lub Herreninsel - Wyspa Mężczyzn), a mniejsza to Frauenchiemsee (lub Fraueninsel - Wyspa Kobiet). Pomiędzy nimi umiejscowiła się niewielka bezludna wyspa Krautinsel.

Zagraniczni turyści nad jezioro Chiemsee przybywają z reguły w celu odwiedzenia jednego z najciekawszych bawarskich pałaców - Pałacu Herrenchiemsee, za budowę którego odpowiadał charyzmatyczny król Ludwik II Wittelsbach. Niemcy i Austriacy z kolei często wybierają jezioro jako miejsce do uprawiania sportów wodnych, a jego okolicę do spacerów oraz przejażdżek rowerowych. Uwaga! Na terenie obu zamieszkanych wysp nie można poruszać się rowerami.

Wyspy dostępne są również w miesiące zimowe, kiedy okolica pokryta jest śniegiem i lodem.

Jezioro Chiemsee położone jest około 80 kilometrów na południowy wschód od Monachium, stosunkowo niedaleko miasta Rosenheim i na drodze do austriackiego Salzburga.

Wyspa Herrenchiemsee

Największym symbolem jeziora Chiemsee jest wzorowany na francuskim Wersalu Pałac Herrenchiemsee, który powstał niemal na samym środku wyspy o tej samej nazwie. Oprócz samego pałacu i wypełnionych fontannami pałacowych ogrodów na wyspie istnieje jeszcze jeden historyczny kompleks - barokowy klasztor Augustianów, który nazywany bywa Starym Pałacem.

Jeśli chcielibyśmy odwiedzić oba zabytki, to na pobyt na wyspie najlepiej zaplanować 4 do 5 godzin. Posiadając zaledwie 2 do 3 godzin będziemy musieli mieć wszystko zapięte na ostatni guzik. W przypadku planów odwiedzenia dwóch atrakcji naszym zdaniem lepiej zacząć od Pałacu Herrenchiemsee. Klasztor Augustianów znajduje się przy samej przystani i trudniej oszacować czas potrzebny na zwiedzenie całego muzeum.

Gdybyśmy chcieli pospacerować dłużej po samej wyspie to na oficjalnej mapie znajdziemy siedmiokilometrową trasą zieloną, spacerując którą lepiej poznamy lokalną faunę i florę. Herrenchiemsee nosi również przydomek Wyspy Nietoperzy. Dzięki sprzyjającemu klimatowi na wyspie odnotowano 15 ze wszystkich 23 gatunków nietoperzy żyjących na terenie Bawarii. W Pałacu Herrenchiemsee znajdziemy niewielką wystawę poświęconą temu gatunkowi. Na wyspie przebywa też zawsze wiele różnych gatunków ptaków.

Pałac Herrenchiemsee

Pałac Herrenchiemsee możliwy jest do zwiedzenia tylko w trakcie wycieczki z przewodnikiem w języku angielskim lub niemieckim. Wycieczka trwa około 40 minut i przed jej rozpoczęciem otrzymamy materiały (w formie kartek A4) w języku polskim. Jeśli nie znamy niemieckiego to zdecydowanie lepiej wybrać wycieczkę w języku angielskim, mimo że przewodnik w dużej mierze powtarza informacje dostępne w otrzymanych materiałach. Oprócz apartamentów królewskich w pałacu działa Muzeum Ludwika II (możemy je zwiedzić samodzielnie, potrzeba na to około 30, w porywach 40 minut). W środku znajdziemy też restauracje, sklep oraz toalety.

Fasada pałacu sama w sobie nie jest imponująca (w porównaniu do innych rezydencji Ludwika II) i jeśli nie zdecydujemy się na zwiedzenie królewskich apartamentów to największe wrażenie zrobią na nas fontanny ciągnące się od wejścia aż do Wielkiego Kanału.

Do pałacu dojdziemy od przystani pieszo jedną ze ścieżek w około 20-25 minut. Trasa nie jest skomplikowana, dosłownie pojedyncze fragmenty prowadzą pod górę. W sezonie letnim (od połowy kwietnia do października) na wyspie funkcjonują dorożki. Koszt przejazdu (w jedną stronę) to 5€ dla dorosłych i 2€ dla dzieci w wieku 5-14 lat. Niestety, w dorożkach nie ma możliwości przewiezienia wózka inwalidzkiego.

Stary Pałac - klasztor Augustianów

Drugim z historycznych zabytków wyspy jest dawny klasztor Augustianów, w którym dziś mieści się muzeum oraz galerie sztuki. Pierwsze budynki klasztorne na wyspie istniały już w VII wieku, a wiek później powstały kościół oraz kompleks zakonny Benedyktynów. W XII wieku wyspa została przekazana męskiemu zakonowi Augustianów i od tego momentu romańskie zabudowania zaczęły zyskiwać cechy bardziej dojrzałego średniowiecza. Od 1215 roku główny kościół na wyspie służył jako katedra dla biskupów Chiemsee.

Dzisiejszy kształt i barokowy wygląd kompleksu to efekt całkowitej przebudowy w latach 1645-1730. Nowe budynki zastąpiły wcześniejsze średniowieczne zabudowania. Efektem przebudowy było powstanie czterech skrzydeł różnego przeznaczenia. W jednym z nich znajdowały się sale dla mnichów, w innym browar, a w jeszcze kolejnym znalazły się pomieszczenia reprezentacyjne. Na początku XIX wieku, podczas sekularyzacji Bawarii, klasztor został odebrany zakonnikom, a w 1873 roku król Ludwik II nabył wyspę i zamienił część klasztornych pomieszczeń na swoje apartamenty. Właśnie stąd wzięła się alternatywna nazwa kompleksu - Stary Pałac (Altes Schloss).

W 1948 roku w jednym z pałacowych pomieszczeń odbyło się zgromadzenie, podczas którego tworzono nową konstytucje dla Republiki Federalnej Niemiec. Dziś w pomieszczeniu tym zobaczymy niewielką wystawę poświęconą temu wydarzeniu.

Obok katedry zobaczymy wolno stojący późnogotycki kościół św. Marii (Pfarrkirche St. Maria). Wnętrze świątyni jest efektem barokowej przebudowy. W środku zobaczymy kilka interesujących elementów dekoracyjnych, w tym charakterystyczny drewniany sufit.

Na terenie klasztoru znajdziemy również ogrody, wewnętrzny dziedziniec klasztorny oraz restauracje z ogródkiem piwnym oferującą przyjemny widok na jezioro i okolicę. Nawet jeśli nie planujemy usiąść w ogródku piwnym to obok znajdziemy ławeczki z dobrym widokiem.

Zwiedzanie klasztoru Augustianów

Budynek klasztorny dzieli się na kilka różniących się od siebie obszarów. Niestety, podczas naszej wizyty opisy w środku dostępne były głównie w języku niemieckim. Spacerując po terenie kompleksu będziemy mogli wypatrzyć m.in. pozostałości fresków i oryginalne wyposażenie sal.

Początkowa część wystawy poświęcona jest czasom wojennym, gdzie zobaczymy m.in. eksponaty propagandowe. Jeśli nie znamy niemieckiego to nie spędzimy tu zbyt wiele czasu.

Zdecydowanie ciekawsze są etapy na trasie zwiedzanie. W kolejnych skrzydłach zobaczymy m.in.:

• Kuchnię z częścią wyposażenia.
• Salę w której pracowano nad nową powojenną konstytucją Niemiec.
• Prywatne pokoje Ludwika II, które umeblowane są tak samo jak w czasie korzystania z nich przez słynnego władcę.
• Ozdobioną freskami Salę Biblioteczną autorstwa Johanna Baptisty Zimmermanna. Na ścianach wiszą obrazy, a sama sala wyróżnia się marmurowymi kolumnami.
• Barokową Salę Imperialną (Kaisersaal) w całości pokrytą freskami. Nazwa sali nawiązuje do porterów rzymskich cesarzy, których postacie odnajdziemy na ścianach. Z łatwością wypatrzymy m.in. Juliusza Cezara, Oktawiana Augusta czy Nerona. Sala Imperialna wraz ze znajdującą się obok Salą Ogrodową (Gartenzimmer) uważane są za jedne z najlepszych przykładów barokowego wystroju wnętrz całych Niemczech.

W całym muzeum spędzimy około 45-60 minut (dłużej jeśli znamy niemiecki).

Galerie sztuki w klasztorze Augustianów

Na górnych piętrach muzeum stworzono dwie galerie sztuki. W jednej z nich (Maler am Chiemsee) zobaczymy kilkadziesiąt prac okolicznych artystów przedstawiające jezioro Chiemsee i okolicę. Wystawa zajmuje sześć pomieszczeń i będzie nie lada gratką dla wszystkich fanów pejzaży.

W drugiej galerii zobaczymy prace Juliusa Extera. Ten żyjący w latach 1863-1939 artysta był jednym z prekursorów sztuki współczesnej i secesji w Monachium. Chociaż Exter malował też krajobrazy (które są dostępne w ramach wcześniej opisanej wystawy), to w galerii mu poświęconej zobaczymy przede wszystkim pełne żywych kolorów prace przypominające styl francuskich ekspresjonistów.

Bilety

Dosłownie kilka kroków od przystani znajdziemy kasę biletową. Istnieją dwa warianty biletów:

• Bilet łączony na wszystkie atrakcje wyspy (zwiedzanie pałacu Herrenchiemsee z przewodnikiem, wejście do muzeum Ludwika II oraz wejście do Muzeum w dawnym klasztorze Augustianów) - 11€ dorośli, 10€ studenci oraz seniorzy powyżej 65 roku życia.
• Bilet do Muzeum w dawnym klasztorze Augustianów - 4€ dorośli, 3€ studenci oraz seniorzy powyżej 65 roku życia.

Młodzież poniżej 18. roku życia wchodzi za darmo.

W przypadku Pałacu Herrenchiemsee kupując bilet musimy zarezerwować konkretną godzinę i pojawić się na miejscu (wewnątrz pałacu) chwilę wcześniej.

W przypadku Muzeum w klasztorze Augustianów bilet pozwala na odwiedzenie wszystkich części, w tym dwóch galerii sztuki.

Wyspa Frauenchiemsee

Druga, o wiele mniejsza z zamieszkanych wysp, oddalona jest o około 10 minut drogi od Herrenchiemsee. Nazwa wyspy (Wyspa Kobiet) nawiązuje do damskiego zakonu Benedyktynek (Kloster Frauenchiemsee) istniejącego w tym miejscu nieprzerwanie od końca VIII wieku. Jedną z pierwszych ksieni zakonu była Irmengarda, prawnuczka Karola Wielkiego. Niestety, obecny wygląd kompleksu zakonnego jest efektem przebudowy w latach 1728-1732, z powodu której dziś trudno odnaleźć w nim elementy przypominające o średniowiecznym dziedzictwie.

Co więcej, wejście do wnętrza klasztoru nie jest możliwe bez zaproszenia - do środka wstęp mają jedynie osoby przybywające tu w celach religijnych. Obok głównego wejścia działa sklep prowadzony przez siostry zakonne. W środku kupimy m.in. wytwarzany na miejscu likier (Klosterlikör) w kilku smakach (są malutkie buteleczki i normalne większe butelki), ciastka i inne słodycze oraz produkty z marcepanu. Niestety, ceny nie należą do najniższych.

Po północno-zachodniej stronie klasztoru znajdziemy otwarty dla zwiedzających kościół klasztorny oraz niewielki cmentarz. Wewnątrz świątyni wzrok przyciągają sklepienia sufitowe i pozostałości fresków. W tylnej części znajdziemy kaplicę, przy której wierni składają prośby o powrót do zdrowia.

Naprzeciwko głównego wejścia do kościoła wznosi się jeden z najstarszych budynków południowych Niemiec - Torhalle (dom/budynek bramowy), który powstał w okresie panowania Karolingów (mniej więcej w połowie XIX wieku).

Na piętrze budynku znajduje się kaplica św. Michała (Michaelskapelle) z jednymi z najstarszych fresków w całej Bawarii oraz niewielką wystawą ze znaleziskami z tego okresu. W sezonie letnim w pomieszczeniach wikariusza (Vikarhaus) wystawione są obrazy (wstęp darmowy).

Budynki klasztorne zajmują stosunkowo niewielki fragment wyspy, a pozostała część została zabudowana wzdłuż linii brzegowej (środek pozostał wolny od zabudowań). Chcąc odwiedzić całą wyspę po prostu przechodzimy ją dookoła. Nie zajmie nam to więcej niż 20-30 minut. Po drodze nie zobaczymy zabytków, a zwykłe domki wakacyjne, pracownie artystyczne, restauracje lub małe knajpki serwujące świeże ryby, niewielkie prywatne pomosty i pojedyncze kamieniste plaże.

Niektórzy miejscowi przybywają na wyspę specjalnie w celu zjedzenia lub zakupienia złowionych w jeziorze ryb. Na szczęście oprócz drogich restauracji na miejscu działają też małe rodzinne knajpki, gdzie zjemy rybę z sałatką ziemniaczaną i napijemy się piwa w bardziej budżetowej cenie. Jednym z lokalnych przysmaków są wędzone ryby. Szybką i tanią przekąską są tu kanapki z rybą w środku.

Na pobyt na wyspie możemy zaplanować mniej więcej 60-90 minut lub około 2 do 3 godzin jeśli chcemy usiąść w jednej z knajpek lub restauracji.

Rejsy po Jeziorze Chiemsee

Za poruszanie się pomiędzy wyspami odpowiedzialna jest działająca od ponad 170 lat firma Chiemsee-Schifffahrt. Początkowo po jeziorze pływały statki parowe, które w drugiej połowie XIX wieku pomagały przewozić materiały budowlane potrzebne do budowy Pałacu Herrenchiemsee. Dziś firma posiada kilkanaście jednostek, z czego najbardziej znany jest korzystający z koła łopatkowego parowiec Ludwig Fessler z 1926 roku. Na pokładzie znajdziemy toalety, w środku działa też niewielka kawiarnia.

Statki odpływają z przystani w mieście Prien am Chiemsee (adres: Seestraße 108, 83209 Prien am Chiemsee), a także Gstadt. Na terenie przystani znajdziemy kasę biletową, knajpki oraz taras widokowy, z którego możemy popatrzeć na jezioro oczekując na nasz statek.

Rejs z przystani w Prien am Chiemsee na wyspę Herrenchiemsee trwa około 15 minut. Z wyspy Herrenchiemsee na wyspę Frauenchiemsee dostaniemy się w kolejne 10 minut. W sezonie letnim i w dni wolne od pracy z rejsów korzysta wielu turystów, więc jeśli chcielibyśmy zająć miejsce z dobrym widokiem to najlepiej zjawić się na przystani nawet kilkanaście minut szybciej i ustawić się w kolejce.

Bilety / przystań Prien am Chiemsee::

• rejs na wyspę Herreninsel i z powrotem - 10,90€, dzieci 6-15 lat 5,40€, rodzina (2+2) 29,90€
• rejs na obie wyspy - 12,60€, dzieci 6-15 lat 6,30€, rodzina (2+2) 34,70€

Aktualne ceny dostępne są na oficjalnej stronie.

Statki kursują przez cały rok, w sezonie nawet dwa razy na godzinę, co około 30-45 minut. Aktualny rozkład można pobrać z oficjalnej strony przewoźnika. Słówko "ab" Herreninsel na rozkładzie oznacza "z / od" -miejsce początkowe (czyli rozkład dla statków odpływających z wyspy Herreninsel), "zur" oznacza "do", a "nach" "przez".

Firma oferuje też rejsy z innych miast, w tym ze znajdującym się po północnej stronie jeziora Seebruck i Chieming. Wszystkie informacje dostępne są na oficjalnej stronie.

Jak dojechać nad Jezioro Chiemsee?

W niniejszym akapicie założyliśmy, że naszą podróż zaczynamy od przystani w mieście Prien am Chiemsee i to dla tego wariantu przygotowaliśmy podstawowe informacje.

Komunikacja publiczna

Jeśli planujemy skorzystać z komunikacji publicznej powinniśmy dojechać pociągiem do stacji Prien am Chiemsee. Czas przejazdu z Monachium to trochę ponad godzina. Jeśli wybieramy się pociągiem regionalnym możemy zapoznać się z biletem Bayern-Ticket, który umożliwia podróżowanie pociągami regionalnymi i komunikacją miejską w obrębie Bawarii do godziny 3:00 następnego dnia. Niestety, od poniedziałku do piątku bilet jest ważny dopiero od godziny 9:00. Koszt biletu dla 1 osoby to 29€, a przy dodaniu każdego kolejnego pasażera dopłacamy 10€. Maksymalny limit osób wynosi 5.

Z dworca Prien am Chiemsee do przystani możemy: pójść pieszo, skorzystać z pociągu turystycznego lub podjechać autobusem.

Spacer zajmie nam około 20 minut i nie powinien być zbyt wymagający. Po wyjściu z dworca (najlepiej wyjść tylnym wyjściem, czyli po wschodniej stronie torów) kierujemy się na północ aż do ulicy Seestraße i później idziemy nią aż do samej przystani.

W przypadku chęci skorzystania z pociągu turystycznego również powinniśmy wyjść z dworca od strony wschodniej, skąd od razu trafimy na peron historycznej kolejki. Pociąg jedzie prosto na przystań i zatrzymuje się tuż przy kasie biletowej.

Kolejka turystyczna Chiemseebahn może być nie lada frajdą dla młodszych odwiedzających. Jest to najstarszy nieprzerwanie działający pociąg parowy na świecie, który kursuje od 1888 roku. Czas przejazdu to mniej niż 10 minut.

Przejazd pociągiem w jedną stronę kosztuje 3,30€ (dzieci 6-15 lat 1,50€), a za przejazd w dwie strony zapłacimy 4,50€ (dzieci 6-15 lat 2,20€). Dostępne są również bilety łączone z rejsami, więcej na oficjalnej stronie.

Pod samą przystań podjeżdża również lokalny autobus numer 481, w którym obowiązują bilety Bayern-Ticket. W tygodniu autobus kursuje mniej więcej raz na godzinę, w sobotę kilka razy w ciągu dnia, a w niedzielę i święta dostępne są tylko pojedyncze przejazdy w drugiej połowie dnia.

Dojazd samochodem

Przyjeżdżając do miasta Prien am Chiemsee własnym samochodem możemy poszukać darmowego parkingu trochę dalej i podejść pieszo lub skorzystać z płatnego parkingu przy przystani.

Ceny oficjalnego parkingu od 6:00 do 17:00.

• do 30 minut - za darmo,
• do 3 godzin - 5€,
• do 4 godzin - 6€,
• powyżej 4 godzin - 7,50€.