Czechy - atrakcje, zabytki i najpiękniejsze miejsca. Co warto zwiedzić i zobaczyć?
Nasi południowi sąsiedzi należą do najchętniej odwiedzanych przez Polaków państw ościennych. Popularnością cieszy się Praga oraz czeskie góry z malowniczymi skalnymi miastami, ale to tylko mały wycinek z listy ciekawych miejsc. Do największych atrakcji Czech zaliczają się również historyczne zespoły miejskie, wspaniałe zamki, a także liczne zabytki architektury oraz techniki (w sumie aż 15 wpisów na liście światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO!).
W naszym artykule odpowiadamy na pytanie co warto zobaczyć w Czechach? Oto nasza subiektywna lista najciekawszych czeskich atrakcji turystycznych oraz zabytków.
- Praga - pełna zabytków czeska stolica
- Skalne Miasto - Adršpašskoteplické skály
- Kutna Hora - kaplica czaszek oraz zabytkowa starówka
- Brno - miasto zabytków oraz światowej sławy symbolu modernizmu
- Morawski Kras - Przepaść Macocha i malownicze jaskinie Punkevni
- Czeski Raj - malownicza przyroda oraz zamek Kost (i inne zabytki)
- Czeska Szwajcaria - Pravčicka Brama i inne malownicze formacje skalne
- Zamek Frydlant
- Ołomuniec - kolumna św. Trójcy i inne zabytki
- Pałac arcybiskupi i ogrody w Kromieryżu
- Karlowe Wary - najbardziej urokliwe czeskie uzdrowisko
- Nachod
- Rožnov pod Radhoštěm
- Zespół pałacowy Lednice-Valtice - kolejne czeskie zabytki z listy UNESCO
- Zamek Bezděz
- Pałac w Litomyšli - renesansowa perła Czech
- Zamek Karlstejn
- Zamek Křivoklát
- Znojmo - średniowieczne zabytki i wino
Praga - pełna zabytków czeska stolica
Zestawienie najwspanialszych atrakcji Czech najlepiej rozpocząć od Pragi - wypełnionej gotyckimi i barokowymi zabytkami stolicy kraju. Jest to jedno z miejsc, które można odwiedzać wielokrotnie i nigdy się nie nudzić. Do najciekawszych obszarów Pragi należą wzgórze zamkowe (Hradczany) ze wspaniałą gotycką katedrą oraz wpisane w całości na listę UNESCO Stare Miasto, którego ozdobą jest bodaj najpiękniejszy zegar astronomiczny świata! Ale czeska stolica to nie tylko zabytki, ale również wspaniałe muzea, klimatyczne puby, rzeźby Davida Černego oraz przyjemne tereny zielone.
Skalne Miasto - Adršpašskoteplické skály
Właściwie skalne miasto jest określeniem geologicznym i takich formacji na terenie całego kraju znajdziemy kilka. Powszechnie jednak przyjęło się tak mówić o najpopularniejszym rezerwacie tego typu położonym pomiędzy wsią Adršpach a miasteczkiem Teplice nad Metují. Ze względu na bliskość do granicy z Polską latem przybywają tu tysiące naszych rodaków.
Adršpašskoteplické skály to tak naprawdę dwa osobne rezerwaty (a nawet trzy razem z pobliskimi Broumowskimi Ścianami) ze szlakami wiodącymi między fantastycznie uformowanymi skałami. Teren ów był już znany w średniowieczu i służył miejscowej ludności jako schronienie podczas najazdów obcych wojsk. Prawdziwe piękno skał odsłonił pożar, który zniszczył część leśnych ostępów. Już wcześniej przybywały tu koronowane głowy, arystokraci i poeci (był między inny Johann Wolfgang Goethe). Dziś bywają tu przede wszystkim turyści i miłośnicy wspinaczki. Szlaki nie są trudne więc poradzą sobie z nimi nawet ci, którzy nie chodzą regularnie po górach.
Większość turystów wybiera rezerwat Adršpašské skály. My przewrotnie polecimy Wam mniej zatłoczone Teplické skály. Oba te rezerwaty łączy tzw. Wilczy wąwóz (cz. Vlčí rokí), przez który przechodzi żółty szlak turystyczny, więc kupując bilet na jeden z nich możecie odwiedzić też drugi (jednak tylko przechodząc między nimi wspomnianym szlakiem).
Kutna Hora - kaplica czaszek oraz zabytkowa starówka
To położne w pobliżu Pragi miasteczko słynie przede wszystkim z dwóch zabytków światowej klasy. Pierwszy z nich to ossuarium w dzielnicy Sedlec, którego wystrój wykonano z czaszek i kości ofiar wojen i epidemii. Turystów przyciągają zawieszone na ludzkich kręgosłupach żyrandole czy “kościany” herb miejscowej szlachty. Druga z interesujących budowli to położona w centrum miasta gotycka katedra z ponad osiemdziesięciometrową wieżą. Ten zbudowany w XV wieku kościół został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Brno - miasto zabytków oraz światowej sławy symbolu modernizmu
Drugie co do wielkości miasto Czech nie ma wprawdzie tylu zabytków co Praga, ale znajdziemy tutaj kilka obiektów, które powinny zainteresować zwiedzających. Poza ładną starówką i mieszczańskimi pałacami warto zobaczyć gotycką katedrę (z neogotyckimi wieżami) pod wezwaniem świętego Piotra i Pawła. Miłośników architektury współczesnej z całą pewnością zainteresuje willa Tugendhatów wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ten luksusowy dom mieszkalny powstał na bazie projektu samego Ludwiga Miesa van der Rohe i stanowi chlubę całych Moraw. Dla nas jednak najciekawszymi magnesami Brna są podziemne trasy turystyczne - w tym zwłaszcza słynne zbiorniki na wode (Vodojemy Žlutý kopec) zwane katedrami.
Miasto stanowi też świetną bazę wypadową w Morawy. Do Brna dojedziemy bezpośrednimi autobusami z Polski oraz z innych dużych miast w Czechach. Miejscowość posiada też dobre połączenie z Wiedniem.
Morawski Kras - Przepaść Macocha i malownicze jaskinie Punkevni
Morawski Kras to region krasowy rozciągający się kilkadziesiąt kilometrów na północ od Brna. Należy do jednego z najciekawszych tego typu obszarów w Europie. Nic więc dziwnego, że uchodzi za jedną z największych atrakcji Czech. Przepaść Macocha i jaskinie Punkevni (Punkvy) cieszą się taką popularnością wśród zwiedzających, że docierają tu nawet wycieczki z położonych w polskich Sudetach sanatoriów. Pamiętajmy jednak, że te dwie najpopularniejsze atrakcje to nie wszystko, co Morawski Kras ma do zaoferowania - oprócz innych jaskiń czekają tam na nas liczne szlaki turystyczne umożliwiające aktywne spędzenie czasu.
Czeski Raj - malownicza przyroda oraz zamek Kost (i inne zabytki)
Ten niewielki i położony stosunkowo niedaleko polskiej granicy region turystyczny to prawdziwy raj dla podróżników. Nie da się ukryć, że większość turystów przyjeżdża tu właśnie ze względu na świetnie zachowane formacje skalne. Do najważniejszych z nich należą Hruboskalsko skalne miasto, Prachovské skály, Zbirohy lub Příhrazské skály. Znajdują się tutaj też liczne zabytki historyczne jak zamki i pałace (m.in. Troski, Turnow, Kost, Valdštejn, Hruba Skala).
Czytelników zainteresowanych średniowiecznymi budowlami może zainteresować fakt, że wzniesiony na skale zamek Kost to jedna z najlepiej zachowanych gotyckich budowli Czech.
Wiele szlaków turystycznych ułatwia poruszanie się pomiędzy poszczególnymi miejscowościami, a region przygotowany jest na przyjęcie przyjezdnych. Baza hotelowa jest dość zróżnicowana - od pól namiotowych i campingów (Sedmihorky), aż po noclegi w zabytkach (zamek w Hrubej Skale). Region posiada połączenie kolejowe z Pragą (Turnow) i z Hradec Kralove.
Czeska Szwajcaria - Pravčicka Brama i inne malownicze formacje skalne
Czeska Szwajcaria należy do najpiękniejszych miejsc w Czechach. Tutejszy park narodowy słynie z głębokich dolin i przyciąga do siebie turystów szukających aktywnego wypoczynku w malowniczej scenerii. Tutejsze wąwozy, formacje skalne oraz skalne miasto należą do najbardziej urokliwych w naszej części Europy. Do najbardziej znanych punktów orientacyjnych Brama Pravčicka (Pravčicka Brama), posiadająca status największego skalnego mostu z piaskowca w całej Europie!
Zamek Frydlant
Położone blisko granicy z Polską niewielkie miasteczko chlubi się potężnym renesansowym zamkiem zaliczającym się do najchętniej odwiedzanych atrakcji w Czechach. Dawna gotycka warownia została w XVI wieku przebudowana. Jednym z jej właścicieli był słynny wódz, zwycięzca spod Białej Góry - Albrecht Wallenstein. Według niepotwierdzonych informacji to właśnie Frydlant miał zainspirować Kafkę do napisania "Zamku".
Dziś w łączącym kilka stylów architektonicznych zamku znajduje się interesujące muzeum. Zabytek zwiedza się z przewodnikiem (jest możliwość wysłuchania prelekcji w języku polskim), w wybrane dni pracownicy obiektu przygotowują specjalne atrakcje (np. turyści mogą spotkać się z postaciami historycznymi, w które wcielają się wynajęci aktorzy).
Do zamku najłatwiej dojechać pociągiem z Liberca (wiele połączeń, pół godziny jazdy).
Ołomuniec - kolumna św. Trójcy i inne zabytki
To liczące ponad 100 tysięcy mieszkańców miasto leży niewiele ponad godzinę jazdy od granicy z Polską. Jest więc idealną propozycją na weekendowy wyjazd, zwłaszcza dla osób lubiących bliskie spotkania z zabytkami. Wizytówką miasta jest wpisana na listę UNESCO Kolumna św. Trójcy - czyli barokowa kolumna morowa (wystawiona w podzięce za ustanie zarazy). Wznosi się ona na wysokość 32 m, co czyni ją najwyższa barokową rzeźbą tego typu w Europie! Do tego mnogość rzeźb i zdobień czyni z niej jeden z najlepszych przykładów sztuki XVIII wieku na tych obszarach.
To oczywiście nie wszystko co ma nam do zaoferowania Ołomuniec. Podczas spacerów po klimatycznych uliczkach miasta będziemy mieli okazję zobaczyć socrealistyczny zegar miejski, gotycką katedrą św. Wacława, nowożytne fortyfikacje czy barokowy kościół Marii Panny Śnieżnej. Możliwe będzie spotkanie ze sztuką współczesną w muzeum przy ulicy Denisovej 47 lub wycieczka w przeszłość w ruinach pałacu książęcego w Muzeum Archidiecezjalnym. Po trudach spaceru można odpocząć w jednym z licznych pubów przy kuflu piwa i ołomunieckich twarożkach.
Pałac arcybiskupi i ogrody w Kromieryżu
Wiosną lub latem warto nieco zejść z utartych szlaków i wybrać się do malutkiego Kromieryża. W tym malutkim miasteczku będziemy mogli zwiedzić rozległy pałac, który przez lata służył kościelnym hierarchom Moraw, a dziś stanowi tło wielu produkcji filmowych (m.in. "Amadeusz" lub "Kochanek królowej"). Spacer po zabytkowych komnatach czy po przyjemnym rynku połączmy z wizytą w dwóch dużych ogrodach. Pierwszy to barokowy ogród włoski (Květná zahrada) - geometryczna, wysmakowana i przemyślana wizja, która olśniewa nawet dziś. Jej przeciwieństwem jest ogród zamkowy czyli park w stylu angielskim z mini ZOO i malowniczymi stawami.
Jeśli nadal będzie nam mało zwiedzania to możemy obejrzeć lunety (półkoliste elementy architektoniczne) zdobione mozaikami Maxa Švabinskego lub muzeum słynnego pieśniarza Karela Kryla.
Dodatkowo warto też wejść do średniowiecznego kościoła św. Maurycego i barokowego kościoła św. Jana Chrzciciela.
Karlowe Wary - najbardziej urokliwe czeskie uzdrowisko
To położone na północnym-zachodzie Czech popularne uzdrowisko przyciąga odwiedzających nie tylko prozdrowotnymi właściwościami ze swoich gorących źródeł (których jest cały tuzin), ale również górskimi krajobrazami oraz malowniczą zabudową z różnorodnymi kolumnadami. Dawniej Karlowe Wary przyciągały znanych artystów, a dziś należą do najpopularniejszych miejsc u całych Czechach.
Nachod
Niewielkie miasteczko położone tuż przy granicy z Polską daje możliwość wizyty u naszych południowych sąsiadów bez dużych nakładów czasu na dojazd. Osoby lubujące się w spacerach mogą wybrać się tam piechotą - z dworca kolejowego w Kudowie to niecałe 1,5 godziny marszu. Miasto znane jest z popularnego browaru Primator oraz licznych zabytków reprezentujących różne okresy historyczne.
W niewielkim rynku rzuca się w oczy nietypowa bryła kościoła św. Wawrzyńca. Do gotyckiej świątyni w późniejszych epokach "doklejono" dwie przysadziste wieże z drewnianymi nadbudówkami (są one popularnie nazywane "Adamem i Ewą"). Samo otoczenie ryneczku to kilka bardzo przyjemnych uliczek z nowożytną architekturą mieszczańską. Nad centrum góruje zaś malowniczy pałac (nazywany niekiedy zamkiem). Przebudowany w stylu barokowym był dumną rezydencją wielu ważnych rodów, a dziś mieści interesujące wystawy prezentujących m.in. zbiory sztuki (zwiedzanie pałacu podzielone jest na kilka tras turystycznych). Miłośnicy historii najnowszej powinni zainteresować się okolicznymi umocnieniami z lat 30. XX wieku. Jednym z najlepiej zachowanych obiektów jest Schron N–S 82 "Březinka" położony tuż obok drogi biegnącej do Kudowy.
Rožnov pod Radhoštěm
To ciche i spokojne miasto, jakich w Czechach wiele, szczyci się bardzo ciekawym skansenem. W składającym się z trzech części muzeum zebrano dziesiątki drewnianych budynków. Możemy obejrzeć drewniane miasteczko, osadę młynarską oraz wołoską wioskę. To właśnie ta ostatnia część stanowi o niezwykłości skansenu. Przedstawia budownictwo charakterystyczne dla ludności wołoskiej, która przybyła tu aż z terenów współczesnej Rumunii.
Z Rožnova pod Radhoštěm wychodzi szlak turystycznym prowadzący na pobliski szczyt Radhošt (1129 metrów n.p.m).
Zespół pałacowy Lednice-Valtice - kolejne czeskie zabytki z listy UNESCO
Dziedzictwo rodu Liechtensteinów (dawnych właścicieli tych ziem) obejmuje obszar kilkudziesięciu kilometrów kwadratowych, na których znalazło się miejsce dla dwóch pałaców, ogrodów i stawów. Dawniej stały tu gotyckie zamki, ale zostały one przebudowane w późniejszych epokach.
Rezydencja w Valticach prezentuje styl barokowy, a jej "koleżanka" w Lednicach rzadszy neogotyk angielski. Poza tym warto zobaczyć również bardzo ciekawe założenie parkowo-ogrodowe zwane też "Ogrodem Europy".
Zamek Bezděz
Dumne ruiny na szczycie wysokiego wzgórza to chyba jeden z najbardziej malowniczych zamków Czech. Średniowieczna warownia powstała za czasów króla Przemysława Ottokara II. Nigdy nie została zdobyta przez husytów. Przez wiele lat pełniła funkcję klasztoru i była popularnym miejscem pielgrzymek. Zamek popadł w ruinę w XVIII wieku i nie został odbudowany. Podczas zwiedzania warto zwrócić uwagę na przepiękną gotycką kaplicę (jedno z lepiej zachowanych pomieszczeń zamkowych) oraz wspiąć się na wieżę, z której rozciąga się zapierający dech w piersiach widok.
Do stacji Bezděz kursują pociągi z miejscowości Mlada Boleslav. Od stacji musimy przejść jeszcze trzy kilometry aby dostać się na wzgórze zamkowe (uwaga droga na szczyt jest dość wyczerpująca!)
Pałac w Litomyšli - renesansowa perła Czech
Pałac w Litomyšli, określany też mianem zamku, należy do najwspanialszych renesansowych realizacji u naszych południowych sąsiadów (oraz jest kolejnym czeskim zabytkiem z listy UNESCO). Pałac ten dla swojej małżonki wzniósł Wysoki Kanclerz Królestwa Czech Vratislav z Pernštejna, który w tym celu ściągnął jednego z włoskich architektów. W późniejszym czasie rezydencja zyskała nieco cech barokowych, ale nie zmieniło to jej ogólnej formy. Znakiem rozpoznawczym zabytku są malownicze zdobienia w stylu sgraffito. Do trakcie zwiedzania pałacu będziemy mogli zejść do podziemi oraz zobaczyć ogrody.
Litomyšl to jednak nie tylko pałac, a tez niemało innych zabytków. Zaliczają się do nich pałacowy browar (w którym na świat przyszedł słynny czeski kompozytor Bedřich Smetana), rynek z zabytkowymi kamienicami, a także kościół Pijarów.
Zamek Karlstejn
Jeden z najchętniej odwiedzanych zabytków na terenie całych Czech. Zamek został wzniesiony w XIV wieku przez króla czeskiego Karola IV. Od momentu koronacji władcy na cesarza budowli zaczęto używać jako miejsca przechowywania klejnotów koronnych (pozostawały tu, nie licząc kilku przerw, do roku 1619). Jednak wraz z rozwojem sztuki militarnej zamek zaczął tracić na znaczeniu. Zdobyty przez Szwedów, zdewastowany popadł w ruinę. Zainteresowano się nim dopiero w XIX wieku. Czescy romantycy i działacze ruchu narodowego często zwracali uwagę na budowle o doniosłej historii. Dzięki pomocy finansowej cesarza rozpoczęto prace rekonstrukcyjne.
Jednym z najważniejszych architektów pracujących przy odbudowie był Josef Mocker (znany również z rekonstrukcji katedry św. Wita w Pradze). I chociaż jego projekt bywa krytykowany nawet dziś to jednak charakterystyczne sylwetka zamku na trwałe wrosła w czeski krajobraz. Wyliczono, że warownia pojawia się w kilkudziesięciu utworach literackich napisanych przez Czechów.
Zamek Křivoklát
To jeden z najstarszych zamków na terenie całego kraju. Rozbudowany przez Przemysła II Ottokara, a później przez Władysława Jagiellończyka był dumną królewską warownią. Zniszczony przez husytów i kilkakrotnie palony dotrwał do XIX wieku w stanie ruiny. Dawną świetność przywróciła mu rodzina Fürstenbergów, a zwłaszcza książę Karl II Egon (zabytkowy pomnik ku jego czci znajduje się na wzgórzu naprzeciwko warowni - roztacza się stamtąd piękny widok na zamek). Zabytek leży w odległości ok. 50 kilometrów od centrum Pragi. Przygotowano dwie trasy po zamkowych pokojach (80 minut i 45 minut) można również wynająć polskojęzycznego przewodnika. [stan na sierpień 2019]
Znojmo - średniowieczne zabytki i wino
Jedno z najstarszych miast Moraw jest znane z festiwalu winiarskiego i średniowiecznych zabytków. Najlepiej przyjechać tu na Święto Wina (wrzesień) kiedy podczas uroczystego pochodu do miasta wjeżdża król Jan Luksemburski. Także w innych porach roku Znojmo powinno zainteresować turystów. Warto przejść się podziemną trasą turystyczną, zobaczyć gotycki kościół świętego Mikołaja oraz romańską rotundę NMP i świętej Katarzyny. Ciekawostką jest położony nieco dalej od centrum dawny klasztor premonanstersów, obecnie pełniący funkcję Centrum Wina. Jesienią w dawnym opactwie można kupić burczak - słodki napój alkoholowy produkowany z moszczu winnego.