Szlaki piesze Cinque Terre: trasy trekkingowe, wskazówki, informacje praktyczne

Wielu turystów wybiera się do Cinque Terre z myślą o aktywnym wypoczynku, celowo omijając centra zatłoczonych miasteczek i spędzając większość czasu na szlakach pieszych prowadzących po okolicznych wzniesieniach.

Jest to znakomity sposób na aktywny wypoczynek, ale trzeba uczciwie przyznać, że nawet najprostsze z dostępnych obecnie szlaków nie należą do najłatwiejszych. Ich pokonanie wymaga wcale niemałego wysiłku, a do tego przez długie fragmenty trasy możemy nie uświadczyć specjalnych pejzaży, gdyż widok będą zasłaniać nam drzewa.

Szlaki piesze w Cinque Terre - wprowadzenie

Prowadzące po górzystym wybrzeżu Cinque Terre trasy powstały prawdopodobnie już w średniowieczu. Przez wieki wznosili je i remontowali własnymi siłami mieszkańcy, którzy potrzebowali szlaków umożliwiających przemieszczanie się pomiędzy osadami oraz sanktuariami, ale nade wszystko musieli w jakiś sposób dostawać się do swoich pól uprawnych. Są więc one wąskie, choć na tyle szerokie, żeby mógł zmieścić się na nich muł wykorzystywany do transportu sprzętu oraz towarów. Trasy prowadzą pośród winnic tarasowych oraz gajów oliwnych, a wydrążone w skałach schody są nierówne, czasem wysokie, innym razem niskie.

Najbardziej popularnym szlakiem Cinque Terre jest "Błękitny Szlak" (inaczej "Lazurowy Szlak"), nazywany też trasą niską, który prowadzi przez wszystkie pięć miast. W tym momencie otwarte są odcinki na trasie Monterosso al Mare - Vernazza - Cornigla, a od 27 lipca 2024 roku także słynna Trasa Zakochanych (Via dell' Amore, nieco ponad kilometrowy odcinek z Riomaggiore do Manaroli). Ostatni odcinek, Corniglia - Manarola, został zniszczony kilka lat temu po wystąpieniu tragicznego w skutkach osuwiska i jego ponowne otwarcie planowane jest na koniec wiosny 2025 roku.

Mapa szlaków pieszych w Cinque Terre

Mapę szlaków pieszych wraz z informacjami o ich statusie (otwarty/zamknięty) znajdziemy na oficjalnej stronie parku narodowego pod tym adresem. Alternatywnie możemy skorzystać też z mapy utworzonej na platformie Google, którą znajdziecie tutaj

Jeśli planujemy więcej wędrówek warto nabyć też mapę papierową. Nie jest to jednak niezbędne, gdyż szlaki są dobrze oznaczone i po dotarciu na trasę naprawdę trudno się zgubić (najtrudniejszym etapem jest odnalezienie początku szlaku podczas pobytu w miasteczku). My podczas naszych wyjazdów korzystamy z mapy w telefonie, a na podorędziu posiadamy książkę Cinque Terre and the Riviera di Levante: 50 long and short walks wydawnictwa Sunflower.

Błękitny Szlak w Cinque Terre

Błękitny Szlak (wł. Sentiero Azzurro), nazywany też szlakiem numer 2, jest najpopularniejszym szlakiem pieszym i jedynym płatnym. Prowadzi on pomiędzy wszystkimi pięcioma miasteczkami. Jego trzy pierwsze odcinki, od Monterosso al Mare do Manaroli, pochodzą z dawnych czasów i prowadzą po nierównej nawierzchni. Tylko ciągnący się wzdłuż nabrzeża odcinek z Manaroli do Riomaggiore, który powstał dopiero w pierwszej połowie XX wieku, jest w całości wybrukowany oraz dość płaski.

Obecnie otwarte są prawie wszystkie odcinki, w tym trasy Monterosso al Mare - Vernazza oraz Vernazza - Corniglia. 27 lipca 2024 roku w końcu otwarta została Trasa Zakochanych (Via dell' Amore) z Manaroli do Riomaggiore i jest to dobra wiadomość dla osób w gorszej formie fizycznej lub z mniejszą mobilnością, gdyż ten odcinek jest najłatwiejszy i nie wymaga większego wysiłku (jednocześnie trzeba zakładać, że będzie on bardzo zatłoczony).

Co warto wiedzieć o Błękitnym Szlaku?

Opłata za wejście na szlak

Chcąc wybrać się na Błękitny Szlak musimy nabyć kartę Cinque Terre Card, która występuje w dwóch wariantach:

• Trekking - tańsza wersja pozwalająca na wejście na szlak.
• Treno - droższa wersja, która umożliwia dodatkowo nielimitowane korzystanie z pociągów regionalnych na trasie Levanto - miasta Cinque Terre - La Spezia.

Po ostatnich zmianach cena zależy zarówno od sezonu, a czasem i od konkretnego dnia. Kartę możemy zakupić w budkach stojących na początku każdej z tras, w punktach informacji na dworcach oraz online. W przypadku chęci zakupu na szlaku pamiętajmy o dwóch rzeczach: kupimy w nich wyłącznie karty w wersji trekking i są one otwierane dość późno, pewnie około 9:00. My zawsze wchodziliśmy na szlak znacznie wcześniej i nigdy nikogo w nich nie było - pracowników widzieliśmy dopiero na końcu trasy.

Poziom trudności

Mimo że na Błękitny Szlak wyruszają każdego dnia tłumy turystów, to nie jest on wcale prosty do pokonania! Mimo wszystko poziom trudności nie jest też ekstremalny - my określilibyśmy go po prostu średnim. Nie ma jednak co się oszukiwać - dla osób niedoświadczonych lub w gorszej formie fizycznej trasa może okazać się bardzo trudna, a po drodze nie ma skrótów - jeśli już ruszymy, to możemy jedynie dojść do końca albo zawrócić.

Szlak prowadzi raz pod górę, innym razem w dół. Po drodze miniemy wąskie przejścia oraz nierówne schody. Nie ma jednak odcinków mocno stresujących ani zbyt stromych spadów. Mimo to na trasie spotkaliśmy kilku nieświadomych turystów, którzy żałowali, że zdecydowali się na ten spacer - choć naszym zdaniem widoki rekompensują cały włożony wysiłek.

Ubiór i wyposażenie

Do przejścia Błękitnego Szlaku w przypadku dobrej pogody spokojnie wystarczą nam zwykłe wygodne buty z twardą podeszwą. Buty trekkingowe dobre są w dni, gdy niedawno padał deszcz. Na pewno odradzamy wybieranie się w klapkach - raz, że jest to mało rozsądne, a dwa - od jakiegoś czasu wprowadzono wysokie mandaty za wchodzenie na szlak w nieodpowiednim obuwiu.

Warunki pogodowe

Czynnikiem utrudniającym pokonanie tras może być pogoda, gdyż szlaki po opadach deszczu są niewygodne do pieszej wędrówki - piach zamienia się w błoto, a schody są śliskie. Jeśli nie jesteśmy pewni swoich umiejętności i sił, to spacer krótko po opadach deszczu może nie być dobrym pomysłem.

Który odcinek wybrać i od której strony zacząć?

Gdybyśmy mieli doradzać, to naszym zdaniem warto przejść wszystkie dostępne. Co do kierunku - z perspektywy poziomu trudności nie ma większej różnicy, ale my zawsze wolimy ruszać z Monterosso, żeby na końcu trasy cały czas mieć przed sobą widok na Vernazzę.

Odcinki Błękitnego Szlaku

Monterosso al Mare - Vernazza

Umiarkowanie trudna trasa, na której będą na nas czekać niewygodne przejścia oraz kilka podejść góra-dół. Niestety, z powodu zasłaniających drzew na długich odcinkach trasy nie doświadczymy wielu spektakularnych widoków.

Najlepszy punkt widokowy na trasie znajduje się na początku szlaku od strony Vernazzy, dokładnie na wzgórzu położonym naprzeciwko miasta. Są tam ławeczki i trochę miejsca na podziwianie widoków.

Teoretycznie moglibyśmy dojść do tego punktu widokowego z Vernazzy i zaraz wrócić, ale i tak musielibyśmy zakupić kartę Cinque Terre Card.

Sugerowany czas przejścia: 120 minut

Vernazza - Corniglia

Odcinek ten oferuje nieco więcej widoków i przez długie fragmenty prowadzi przez winnice, pola uprawne oraz mostki. Idąc od strony Vernazzy będziemy mieć świetny widok na wysoko położoną Corniglię.

Po drodze przejdziemy przez niewielkie miasteczko z knajpką z widokiem na morze, gdzie odpoczniemy i napijemy się odświeżającej cytrynowej granity z lokalnych plonów.

Sugerowany czas przejścia: 90 minut (z przerwą na granitę nieco dłużej ;-) )

Manarola - Riomaggiore - Trasa Zakochanych (Via dell' Amore)

Ta licząca nieco ponad kilometr nadmorska promenada została wydrążona w klifie w latach 1926-1928. Jej nazwa, Trasa Zakochanych, nawiązuje do faktu, że stanowiła ulubione miejsce randkowania dla mieszkańców połączonych nią miasteczek.

Via dell' Amore jest w całości wybrukowana i można pokonać ją bez większego wysiłku.

Biorąc jednak pod uwagę tłumy turystów odwiedzających rokrocznie Cinque Terre trudno uwierzyć, że spacer nią w sezonie będzie należał do przyjemnych doświadczeń (chyba, że zostaną wprowadzone limity wejścia lub pokonamy ją z samego rana).

Szlaki wysokie

Wszystkie szlaki z wyjątkiem Sentiero Azzurro określane są wspólną nazwą trasy wysokie i wstęp na nie jest darmowy. Razem jest ich około setka i ciągną się dziesiątkami kilometrów. Są one w różny sposób ze sobą połączone i właściwie możemy dowolnie je łączyć lub robić wyłącznie pętle do interesujących nas miejsc.

Szlaki te są bardziej wymagające od Błękitnego Szlaku, ale podstawową trudnością są schody i wyższe podejścia, a nie sama trasa. Dla nas ich największą zaletą są widoki (na wyższym poziomie odbiór wybrzeża jest całkiem inny) oraz pustki na trasie - innych turystów będziemy spotykać tu sporadycznie.

Do najpopularniejszych tras wysokich należą:

• Długi na blisko 40 km Szlak Czerwony (wł. Sentiero Rosso) prowadzący od Portovenere do Levanto. Przechodzi on wysoko nad miastami Cinque Terre i nie jest raczej dobrym wyborem dla tych, którzy chcieliby zwiedzić popularnych pięć krain.
• Szlak sanktuaryjny, który prowadzi od Monterosso po Riomaggiore przez wszystkie górujące nad miasteczkami sanktuaria. Nie musimy go jednak pokonywać w całości i warto wybrać się nawet tylko na jeden odcinek - my polecamy Monterosso - Vernazza.
• Pętle z miasteczek do ich sanktuariów - pomysł na krótką wędrówkę.
• Górne trasy pomiędzy miastami Cinque Terre przechodzące przez inne osady.

Wybierając się na którąś z trudniejszych tras warto zacząć nasz dzień odpowiednio szybko, żeby jak najmniej wchodzić pod górę przy żarze lejącym się z nieba.

Poniżej przedstawiliśmy wybrane szlaki na trasach górnych, które w sposób szczególny przypadły nam do gustu.

Szlak sanktuaryjny z Monterosso do Vernazzy

Pełen szlak sanktuaryjny prowadzi od Monterosso do Riomaggiore i ciągnie się przez około 25 km, więc pokonanie go może zająć nam cały dzień. Jego pełną trasę znajdziecie na oficjalnej stronie parku.

Na szczęście nie musimy od razu przechodzić go w całości - my z naszej strony możemy polecić odcinek Monterosso-Vernazza, który prowadzi przez przez dwa malowniczo położone sanktuaria - Santuario Nostra Signora di Soviore oraz Santuario Nostra Signora di Reggio. Trasa wymaga co prawda wysokiego podejścia, ale w gruncie rzeczy nie jest aż tak skomplikowana, a jej fragment prowadzi nawet po asfaltowej drodze. Cały wysiłek wynagrodzą nam na pewno oszałamiające widoki na winnice tarasowe oraz wybrzeże. Przy sanktuariach odnajdziemy miejsce na odpoczynek.

Trasa Manarola - Corniglia (przez Volastrę)

Trasa ta nazywana jest czasem panoramiczną, gdyż oferuje jedne z najlepszych widoków ze wszystkich dostępnych szlaków, w tym na malownicze winnice tarasowe. Niestety, jest też dość trudna i wymaga pokonania wielu nierównych schodów.

My sami wolimy zaczynać od Manaroli, i to nawet pomimo faktu, że wejście na górę od tej strony jest dłuższe. Wynika to z faktu, że schody są tam w "miarę równe", podczas gdy stopnie prowadzące z Cornigli na górę są czasem wysokie na niemal pół metra i wchodzenie po nich bardzo obciąża kolana, przez co możemy być wykończeni już na samym początku trasy.

Szlak winnicami z Cornigli do Riomaggiore (przez Manarolę, Volastrę, Groppo)

Szlak ten jest właściwie rozszerzeniem trasy z poprzedniego punktu, tylko zamiast wyruszać bezpośrednio z Volastry do Manaroli kierujemy się najpierw do osady Groppo, a po wizycie w Manaroli ruszamy dalej do Riomaggiore. Mapę wraz z opisem trasy znajdziecie tutaj

Pętla Riomaggiore - Santuario di Nostra Signora di Montenero

Pomysłem na mniej wymagającą wędrówkę jest pokonanie pętli z miasteczka Riomaggiore do sanktuarium Santuario di Nostra Signora di Montenero. W około dwie godziny powinniśmy wejść na górę, zdążyć dłuższą chwilę rozkoszować się panoramą całego wybrzeża i wrócić.

Szlak Czerwony

Szlak Czerwony (wł. Sentiero Azzurro), nazywany też czasem szlakiem numer 1, ciągnie się przez 40 kilometrów od Porto Venere aż do Levanto i podzielony jest na kilka różnych sekcji.

Sami nie mieliśmy nigdy ambicji pokonać go w całości, co najwyżej korzystaliśmy z jego fragmentów podczas spacerów pomiędzy sanktuariami. Warto jednak pamiętać, że prowadzi on wysoko ponad miasteczkami, więc chcąc przejść go i jednocześnie je zwiedzać musielibyśmy za każdym razem schodzić na dół i wchodzić z powrotem na szlak - trudno nam wyobrazić sobie taki wysiłek w ciągu krótkiego pobytu.

Jeśli chcielibyście sprawdzić jego dokładny przebieg to możecie to zrobić tu (po włosku) lub na oficjalnej stronie parku.